Przepis art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy VAT o stanowi, że prawo do odliczenia podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.
Wyjątek wprowadza art. 86 ust. 12 i pkt 12a ustawy o VAT. Na tej podstawie w przypadku otrzymania faktury:
a) przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo
b) przed wykonaniem usługi,
prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi
- chyba że nabycie prawa do dysponowania towarem jak właściciel lub wykonaniem usługi nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik dokonał obniżenia VAT należnego o VAT naliczony wynikający z faktury.
Opis zastosowania powołanych przepisów znajdziemy w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie 9 marca 2011 r. (nr IPPP1-443-1319/10-2/PR).
Czy podatnik ma prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur zaliczkowych
Interpretacja dotyczyła następującego stanu faktycznego.
Podatnik nabywa od kontrahenta usługi zarządzania flotą samochodową. Usługi obejmują m.in.:
- zapewnianie odpowiedniego serwisu samochodów,
- zapewnianie i pokrywanie kosztów napraw,
- zapewnianie pomocy drogowej w związku z awarią samochodów,
- rozliczanie i terminowe opłacanie opłat, do których pokrycia zobowiązany jest właściciel samochodu zgodnie z obowiązującymi przepisami,
- zawieranie z kontrahentem, jako agentem ubezpieczeniowym wskazanego ubezpieczyciela, umów obowiązkowego i dodatkowego ubezpieczenia pojazdów,
- inne czynności ustalone w umowie.
Umowa łącząca strony stanowi, że wynagrodzenie z tytułu świadczenia powyższych usług, zwane opłatą serwisową płatne jest za okresy miesięczne.
VAT 2011 - przewodnik po nowelizacji z 18 marca
Na podstawie umowy kontrahent wystawia fakturę za dany miesiąc do 15 dnia poprzedniego miesiąca (na przykład faktura za usługi świadczone w grudniu wystawiana jest do 15 listopada). Termin płatności należności wynikającej z faktury wynosi 14 dni od doręczenia faktury.
Spółka zobowiązana jest więc do zapłaty z góry wynagrodzenia za usługi świadczone przez kontrahenta, co ma miejsce czasami jeszcze w miesiącu wystawienia faktury, a przeważnie w miesiącu kolejnym. W którym momencie powstaje dla spółki prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na otrzymanych od kontrahenta fakturach?
Prawo do obniżenia podatku należnego jest zależne od wykonania konkretnej usługi, czyli w tym przypadku zarządzania flotą samochodową.
W konsekwencji, prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur otrzymanych przez spółkę wystawionych w sposób opisany powyżej powstanie dopiero z chwilą wykonania usługi (zgodnie z art. 86 ust. 12 w związku z art. 19 ust. 1 ustawy o VAT).
Wcześniej wystawiane faktury (do 15 dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc wykonania usługi), w momencie ich wystawienia nie dokumentują wykonanej usługi. Dlatego też nie stanowią jeszcze podstawy do obniżenia VAT należnego o podatek naliczony w miesiącu ich otrzymania.
Prawo do obniżenia podatku jest wyraźnie związane z nabyciem towarów i usług, czyli w tym przypadku z wykonaniem usługi zarządzania przez kontrahenta. W rezultacie prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na otrzymanych od kontrahenta fakturach powstanie dopiero z chwilą wykonania usługi zarządzania, czyli w rozliczeniu za okres następujący po miesiącu, w którym podatnik otrzymał fakturę (art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT).