Prawo do odliczenia VAT naliczonego
Podatnik prowadzący działalność gospodarczą może skorzystać z prawa do odliczenia VAT naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zgodnie z powyższym artykułem, podatnikowi przysługuje możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Kwotę podatku naliczonego stanowi dla przykładu suma kwot podatku wynikających z otrzymanych faktur czy dokumentów celnych w przypadku importu towarów.
Mając powyższe na względzie, może zaistnieć sytuacja, w której podatnik korzysta z pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego, częściowego odliczenia lub całkowicie traci tę możliwość. Ustawodawca przedstawił drugie z tych rozwiązań w art. 90 ustawy o VAT. Zobowiązuje tym samym podatnika do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w odniesieniu do których przysługuje mu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Mamy tutaj do czynienia z alokacją kosztów do działalności opodatkowanej i zwolnionej. W przypadku, gdy nie będzie to możliwe, podatnik jest zobowiązany proporcjonalnie przypisać kwotę VAT czynnościom, w stosunku do których przysługuje odliczenie.
Przeznaczenie inwestycji ma znaczenie
Ważne jest, aby przed rozpoczęciem inwestycji, określić jakie będzie jej przeznaczenie. Jeśli będzie służyć działalności opodatkowanej, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupu dotyczących realizacji. Wykorzystując inwestycję do celów zwolnionych, podatnik straci natomiast prawo do zmniejszenia podatku należnego o VAT z dokumentów odnoszących się do nabyć. Gdyby przedsiębiorca zdecydował, że służy ona działalności mieszanej, stosuje alokację kosztów lub współczynnik proporcji.
Może wystąpić sytuacja, iż mimo wcześniejszego określenia wykorzystania inwestycji, w późniejszym okresie czasu nastąpi zmiana jej przeznaczenia. Taką możliwość przewidziano w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. Ustęp 2 określa przedmiot korekty podatku naliczonego:
W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Zgodnie z powyższym oraz całym brzmieniem art. 91, korekty należny dokonać w pierwszej deklaracji po zakończeniu roku, w którym zmieniono przeznaczenie inwestycji w odniesieniu do 1/5 lub 1/10 wartości za lata pozostałe do okresu korekty.
Alicja Kostyra, Junior Manager w MDDP Outsourcing