Tak, w przedstawionej sytuacji dojdzie do podlegającego opodatkowaniu VAT nieodpłatnego świadczenia usług. Świadczenia tych usług nie będzie Pan musiał dokumentować fakturami.
Polecamy: Biuletyn VAT
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przy czym za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
- użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika (w tym w szczególności m.in. do celów osobistych podatnika), jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT),
- nieodpłatne świadczenie usług m.in. na cele osobiste podatnika (art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT).
Nieodpłatne świadczenie usług
Z przedstawionego w pytaniu Czytelnika stanu faktycznego wynika, że zamierza on wybudować dom z wykorzystaniem swojej firmy i swoich pracowników. Zatem dojdzie do podlegającego opodatkowaniu VAT nieodpłatnego świadczenia usług. Świadczenie tych usług będzie podlegać w całości opodatkowaniu VAT według stawki 8%, gdy powierzchnia użytkowa domu nie przekracza 300 m2 (art. 41 ust. 12 w zw. z art. 41 ust. 2 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy o VAT). Natomiast podstawą opodatkowania będzie poniesiony przez Czytelnika koszt świadczenia tych usług (art. 29a ust. 5 ustawy o VAT).
Brak konieczności dokumentowania nieodpłatnego świadczenia usług
Czytelnik wyraził także swoje wątpliwości co do formy udokumentowania tejże czynności.
Otóż przyjmuje się, że podlegających opodatkowaniu VAT (na podstawie art. 7 ust. 2 lub art. 8 ust. 2 ustawy o VAT) czynności nieodpłatnych nie dokumentuje się fakturami. Jak czytamy w interpretacji Izby Skarbowej w Warszawie z 29 czerwca 2015 r. (sygn. IPPP1/4512-317/15-5/AKo):
(…) obowiązujące obecnie przepisy nie nakładają na podatników żadnych formalnych obowiązków w zakresie dokumentowania fakturami nieodpłatnych dostaw towarów. Co więcej, z art. 106a pkt 1 w powiązaniu z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, fakturę wystawia się, jeśli dokumentuje ona sprzedaż (rozumianą m.in. jako odpłatna dostawa towarów). Przepis art. 7 ust. 2 powołanej ustawy zrównuje nieodpłatne przekazanie towarów z dostawą, jednak tylko dla celów opodatkowania. Opisana przez Wnioskodawcę czynność nieodpłatnego wydania towarów, będących towarami handlowymi i produktami Spółki, nie wypełnia jednak definicji sprzedaży, gdyż mimo że dochodzi do dostawy, to nie dochodzi do odpłatności ze strony obdarowanego. Odbiorca otrzymujący ww. towary nieodpłatnie nie ponosi ciężaru ekonomicznego podatku od towarów i usług. Nie można zatem w takiej sytuacji wystawić faktury, o której mowa w art. 106b ust. 1 cyt. ustawy.
A zatem nieodpłatnie świadczonych przez firmę Czytelnika na jego rzecz usług nie powinien on dokumentować fakturami.
Jednocześnie ustawodawca nie wskazuje obowiązującego podatników dokumentowania czynności nieodpłatnych. W konsekwencji podatnicy mają w tym zakresie swobodę. Dopuszczalne jest m.in. wystawianie faktur wewnętrznych (mimo uchylenia przepisów przewidujących wystawianie faktur wewnętrznych) lub innych dokumentów zawierających dane, które zawierały faktury wewnętrzne.
UWAGA!
Mimo uchylenia przepisów przewidujących wystawianie faktur wewnętrznych podatnicy mają możliwość dokumentowania czynności nieodpłatnych takimi dokumentami bądź podobnymi.
Potwierdzają to w udzielanych wyjaśnieniach organy podatkowe, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 2 października 2017 r. (sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.513.2017.1.RG). Czytamy w niej, że:
(…) z uwagi na fakt, że od 1 stycznia 2014 r. uchylono art. 106 ust. 7 ustawy umożliwiający podatnikom dokumentowanie określonych nim czynności za pomocą faktur wewnętrznych, w przypadku czynności wymienionych w art. 8 ust. 2, taką podstawą może być odpowiedni dowód księgowy wystawiony przez Wnioskodawcę, który będzie potwierdzał dokonanie tego świadczenia. Odejście od obowiązku dokumentowania wskazanych w uchylonym przepisie art. 106 ust. 7 ustawy czynności fakturami wewnętrznymi, oznacza możliwość prowadzenia przez podatnika dowolnej dokumentacji, która takie czynności będzie odzwierciedlać. Podatnicy nadal mogą wystawiać faktury wewnętrzne, jeśli taka będzie ich wola. Brak jest zatem przeszkód, aby Wnioskodawca wystawił fakturę wewnętrzną lub inny dokument, który będzie zawierał wszystkie dane, które w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2013 r. zawierała faktura wewnętrzna.
Podstawa prawna:
-
art. 8 ust. 2, art. 29a ust. 5 oraz art. 41 ust. 12 w zw. z art. 41 ust. 2 w zw. z art 146a pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - j.t. Dz.U. z 2017 r. poz. 1221; ost.zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 1499
Tomasz Krywan, doradca podatkowy, autor komentarza do VAT 2018 wydanego przez INFOR PL S.A.