Zasady dokonywania korekty podstawy opodatkowania oraz kwot podatku należnego i naliczonego w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności regulują przepisy art. 89a i 89b ustawy o VAT.
1. Korekta VAT należnego u wierzyciela
Podatnik dokonujący dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju jest uprawniony do skorygowania podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu nieściągalnych wierzytelności, pod warunkiem że nieściągalność ta zostanie uprawdopodobniona. Korekta może obejmować także część podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z faktury, gdy nie uregulowano tylko części należności.
Definiując moment uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, ustawodawca wskazuje na upływ 90 dni od określonego w umowie lub na fakturze terminu płatności (art. 89a ust. 1a ustawy o VAT).
Tym samym jeżeli wynikająca z faktury wierzytelność nie zostanie uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze, należy przyjąć, że w rozumieniu ustawowym jej nieściągalność została uprawdopodobniona. To z kolei uprawnia wierzyciela do dokonania korekty "in minus" podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego, wynikających z wystawionej faktury.
Kolejne warunki zostały zakwestionowane przez TSUE w wyroku z 15 października 2020 r. w sprawie C-335/19. Orzeczenie to jest niewątpliwie korzystne i oczekiwane przez krajowych podatników. W praktyce wyrok ten umożliwia korzystanie z ulgi nawet w przypadku braku spełnienia, zakwestionowanych przez TSUE, warunków ustawowych (zob. tabelę). Stosują się do niego również organy podatkowe. W związku z wyrokiem TSUE zostaną wprowadzone od 1 października 2021 r. zmiany w ramach pakietu SLIM VAT2. Nie odzwierciedlają one jednak całkowicie tez zawartych w wyroku TSUE. Nie zrezygnowano z zakwestionowanego warunku, aby wierzyciel był w dniu poprzedzającym dzień złożenia korekty deklaracji podatkowej nadal zarejestrowany jako podatnik VAT. Zdaniem Ministerstwa Finansów mogłoby to doprowadzić do rozszczelnienia systemu i przyczynić się do powstawania wyłudzeń VAT. W pakiecie tym zaproponowano ponadto wydłużenie terminu prawa do skorzystania ulgi na złe długi z 2 do 3 lat, licząc od końca roku, w którym faktura została sporządzona.(…)
Ewa Kowalska
Fragment artykułu pochodzi z kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Zamów bezpłatny 14-dniowy dostęp do INFORLEX >> W INFORLEX znajdziesz wszystko o zmianach w prawie i podatkach >>