Z informacji uzyskanych od dostawcy wynika, że ww. podmiot w okresie 1-5.08.2010 r. nie był zarejestrowany na potrzeby dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych, co potwierdza również uzyskany od kontrahenta dokument informujący o rejestracji z dniem 6.08.2010 r. Faktury VAT zostały wystawione z zastosowaniem preferencyjnej stawki podatku VAT 0%, Spółka była również w posiadaniu dowodów potwierdzających wywóz towarów do Rumunii.
W związku z faktem, iż w stosunku do Spółki zostały podjęte czynności sprawdzające przez organ podatkowy, Spółka zastanawia się czy powinna opisaną transakcję opodatkować na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług?
Odpowiedź eksperta
Zgodnie z brzmieniem art. 5 ust. 1 pkt 1 i 5 ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT), opodatkowaniu tym podatkiem podlega m.in. odpłatna dostawa towarów dokonana na terytorium kraju, oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (dalej WDT).
Zgodnie z brzmieniem art. 13 ust. 1 ustawy o VAT przez WDT rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonywaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju z zastrzeżeniem ust. 2-8.
Natomiast jak czytamy w ust. 2 pkt 1 analizowanego artykułu, powołany powyżej przepis stosuje się pod warunkiem, że nabywcą towarów jest podatnik podatku od wartości dodanej zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju.
Tym samym, aby mówić o transakcji WDT co do zasady muszą zostać spełnione następujące warunki:
- powinna nastąpić dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel),
- towar powinien zostać przemieszczony z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
- dostawa towarów powinna być dokonana na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej zarejestrowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium innego państwa członkowskiego Unii.
Literalne brzmienie powołanych przepisów prawa podatkowego powoduje, iż w sytuacji gdy podany przez nabywcę numer VAT-RO nie był aktywny na dzień dokonania transakcji, tj. dostawa nie była realizowana na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej zarejestrowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych, dostawa nie może być uznana za WDT. Zatem w oparciu o brzmienie przepisów ustawy o VAT transakcja powinna zostać opodatkowana jako dostawa dokonana na terytorium kraju.
Przy czym zaznaczyć należy, że przepisy Dyrektywy 2006/112/WE nie uzależniają uznania czynności WDT za zwolnioną z opodatkowania (w Polsce korzystającą z 0% stawki podatku VAT) od konieczności rejestracji na potrzeby dokonywania transakcji wewnątrzwspólnotowych.
Powyższe potwierdzają również wyroki TSUE, przykładowo z dnia 27.09.2007 r. w sprawie C-409/09, w której Trybunał uznał, że „przesłanka zwolnienia związana jest z przekroczeniem granic pomiędzy państwem członkowskim. Przesłanka ta jest elementem konstytutywnym czynności wewnątrzwspólnotowej, która odróżnia ją od czynności dokonywanej w obrębie jednego państwa. W konsekwencji, uznanie danej dostawy lub nabycia za czynności wewnątrzwspólnotowe musi być dokonywane na podstawie elementów obiektywnych, takich jak fizyczne przemieszczenie towarów pomiędzy państwami członkowskimi (…). Wewnątrzwspólnotowe nabycie następuje, a zwolnienie od podatku dostawy wewnątrzwspólnotowej znajduje zastosowanie tylko wtedy, gdy praw do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę i gdy dostawca ustali, że towar ten został wysłany lub przetransportowany do innego państwa członkowskiego oraz, że w wyniku wysyłki lub transportu fizycznie opuścił terytorium państwa członkowskiego dostawcy”.
W konsekwencji, zdaniem autora, istnieją przesłanki aby przedmiotową transakcję traktować jako WDT z prawem do zastosowania 0% stawki podatku VAT. Niemniej powyższe wiąże się z wszczęciem kontroli podatkowej oraz dalszym postępowaniem organu podatkowego.
Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że w stosunku do opisanych w stanie faktycznym transakcji gospodarczych, Spółka nie była uprawniona do zastosowania 0% stawki podatku VAT.
Preferencyjną stawkę podatku stosuje się jedynie w zakresie dostaw WDT oraz pod warunkiem udokumentowania, iż towar został faktycznie przemieszczony z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego.
Odnosząc przedstawiony stan faktyczny na grunt powołanych przepisów polskiego prawa Spółka powinna obecnie wystawić faktury korygujące in plus w zakresie dostaw, wobec których nie była uprawniona do zastosowania 0% stawki podatku VAT.
Zgodnie bowiem z brzmieniem § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie m.in. wystawiania faktur, fakturę korygującą wystawia się również, w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
Faktura korygująca wystawiana w przypadku pomyłek, powinna zawierać również informację o kwotach podanych w omyłkowej wysokości oraz kwotach w wysokości prawidłowej.
Za podstawę opodatkowania Spółka powinna przyjąć zgodnie z brzmieniem art. 29 ust. 1 ustawy o VAT obrót. Natomiast obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.
W konsekwencji, jeśli wynagrodzenie za dostawę było ustalone w kwocie brutto, Podatnik powinien zastosować tzw. metodę w stu, tj. wartość wykazanego wynagrodzenia należnego uwzględnia już kwotę podatku.
Natomiast w przypadku gdy w kontrakcie ustalono wartość wynagrodzenia w wysokości kwoty netto plus ewentualny podatek VAT, Spółka winna zastosować tzw. metodę od stu, doliczając do kwoty wynagrodzenia należny podatek VAT (wg właściwej stawki podatku).
Spółka zobowiązana jest ująć przedmiotowe faktury korygujące in plus z chwilą powstania obowiązku podatkowego dla przedmiotowych dostaw towarów.
Zgodnie z brzmieniem art. 19 ust. 1 i 4 ustawy o VAT, obowiązek ten powstanie z chwilą dokonania dostawy towarów, natomiast jeśli dostawa powinna być potwierdzona w drodze wystawienia faktury VAT, z chwilą jej wystawienia nie później niż w 7. dniu od dnia dokonania dostawy towarów.
Tym samym, Podatnik zobowiązany będzie odpowiednio skorygować deklarację VAT-7 oraz informację podsumowującą VAT-UE (za pomocą formularza VAT-UEK), w której uprzednio wykazał transakcję jako WDT.