Swiss GmbH (podmiot z siedzibą w Szwajcarii) zamówił u Okna Sp. z o.o. szklane elementy. Jednocześnie, zgodnie z zawartą umową, towar ma być dostarczony do Niemiec (w transakcji nie uczestniczą podmioty trzecie). Towar wywożony jest z Polski. Ponadto Swiss GmbH nie jest podmiotem zarejestrowanym na potrzeby podatku od wartości dodanej na terytorium Unii Europejskiej. Jak Okna Sp. z o.o. powinna rozliczyć tę transakcję?
W takim przypadku znajdzie zastosowanie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako ustawa o VAT). W myśl tego przepisu, miejscem dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy. W konsekwencji istotne znaczenie ma to, w którym kraju znajduje się towar w momencie rozpoczęcia wysyłki. We wskazanym przykładzie towar wysyłany jest z Polski, w konsekwencji miejscem dostawy towarów jest w tym przypadku Polska. Ww. transakcja powinna zatem zostać potraktowana jak dostawa krajowa na gruncie przepisów o VAT. Jednocześnie przepisy ustawy o VAT nie przewidują obniżonej stawki dla tego rodzaju transakcji, co oznacza, że stawka opodatkowania w tym przypadku wynosi 23 % (art. 41 ust. 1 w zw. z art. 146aa ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT).
Zasadnicze wątpliwości mogą pojawiać się co do uznania transakcji realizowanej przez Okna sp. z o.o. jako eksportu towarów. Dostawa dokonywana jest przecież na rzecz kontrahenta spoza terytorium Unii Europejskiej. Niemniej, eksport towarów to pojęcie zdefiniowane w art. 2 pkt 8 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, poprzez eksport towarów rozumie się dostawę towarów wysyłanych lub transportowanych z terytorium kraju poza terytorium Unii Europejskiej przez:
- dostawcę lub na jego rzecz, lub
- nabywcę mającego siedzibę poza terytorium kraju lub na jego rzecz, z wyłączeniem towarów wywożonyh przez samego nabywcę do celów wyposażenia lub zaopatrzenia statków rekreacyjnych oraz turystycznych statków powietrznych lub innych środków transportu służących do celów prywatnych,
- jeżeli wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej jest potwierdzony przez właściwy organ celny określony w przepisach celnych.
Z uwagi na treść ww. przepisu, nie można uznać, iż Okna sp. z o.o. dokonuje eksportu towarów. Towar nie opuszca bowiem terytorium Unii Europejskiej (jest transportowany do Niemiec).
Polecamy: Biuletyn VAT
Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata
Jednocześnie należy zauważyć, iż nie ma miejsca wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (dalej jako WDT). Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt, rozumie się wywóz towarów z terytorium kraju w wykonaniu czynności określonych w art. 7 na terytorium państwa inne niż członkowskie niż terytorium kraju, z zastrzeżeniem ust. 2-8. Treść ww. przepisu może prowadzić do wniosku, iż wywóz towaru z Polski na terytorium Niemiec na rzecz szwajcarskiego kontrahenta, powinien zostać rozpoznany jako WDT. Niemniej art. 13 ust. 2 ustawy o VAT, wskazuje jeszcze na szereg innych warunków, który należy spełnić, aby daną transakcją uznać za WDT.
Stosownie do tego przepisu, przepis ust. 1 stosuje się pod warunkiem, że nabywca towarów jest:
- podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
- osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, która jest zidentyfikowana na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju;
- podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, działającymi w takim charakterze na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, niewymienionymi w pkt 1-2, jeżeli przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które, zgodnie z przepisami o podatku akcyzowym, są objęte procedurą zawieszenia poboru akcyzy lub procedurą przemieszczani wyrobów akcyzowych z zapłaconą akcyzą;
- podmiotem innym niż wymienione w pkt 1 i 2, działającym (zamieszkującym) w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim, jeżeli przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
W konsekwencji należy zauważyć, że aby miało miejsce WDT, nabywca towaru (Swiss GmbH) musiałby być zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w państwie członkowskim innym niż Polska (w podanym przykładzie kontrahent powinien być zarejestrowany w Niemczech).
Reasumując dostawa dokonana z Polski do Niemiec na rzecz szwajcarskiego kontrahenta nie może być rozpoznana jako eksport towarów albo WDT. W podanym przykładzie towar nie opuścił terytorium Unii Europejskiej co wyklucza zastosowanie przepisów regulujących eksport towarów i opodatkowanie takiej transakcji stawką 0%. Ponadto kontrahent ze Szwajcarii nie jest zarejestrowany na potrzeby podatku VAT w innym niż Polska państwie członkowskim, co uniemożliwia rozpoznanie dostawy towaru do Niemiec jako WDT. W konsekwencji dostawę dokonaną przez Okna Sp. z o.o. należy zaklasyfikować jako dostawę krajową w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Tobiasz Olczak, młodszy konsultant podatkowy w ECDP sp. z o.o.