REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Biała lista podatników VAT - nowe narzędzie do kwestionowania kosztów podatkowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria LTCA
Kancelaria LTCA Zarzycki Niebudek Adwokaci i Doradcy Podatkowi sp.k. specjalizuje się w profesjonalnym doradztwie prawnym i podatkowym na rzecz podmiotów prawa gospodarczego.
Kajetan Kubicz
Adwokat i Senior Associate Kancelarii LTCA
Biała lista podatników VAT - nowe narzędzie do kwestionowania kosztów podatkowych /Fot. Fotolia
Biała lista podatników VAT - nowe narzędzie do kwestionowania kosztów podatkowych /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

W Sejmie trwają prace nad wprowadzeniem długo oczekiwanego wykazu czynnych podatników VAT – tzw. białej listy podatników VAT. W dniu 11 kwietnia 2019 r. odbyło się drugie czytanie projektu nowelizacji ustawy o VAT, która miała obowiązywać już od połowy ubiegłego roku. Sam projekt nowelizacji pojawił się 20 września 2017 roku i od tamtego czasu uległ niewielkim modyfikacjom.

Co istotne, Sejm z miejsca przystąpił do trzeciego czytania i wysoce prawdopodobnym jest, że ustawa zostanie przyjęta przez sejm jeszcze w kwietniu.

REKLAMA

Autopromocja

1. Należyta staranność VAT

Punktem wyjścia dla wprowadzenia białej listy podatników VAT są coraz częściej pojawiające się wskazania potrzeby weryfikacji kontrahentów w ramach należytej staranności VAT. Weryfikacja ta, stanowi jedną z podstawowych przesłanek przyznania podatnikowi działania w dobrej wierze w relacjach z kontrahentami i może mieć kluczowe znaczenie przy zachowaniu prawa do odliczenia podatku VAT wykazanego na fakturze kontrahenta, który przykładowo został wykreślony z rejestru czynnych podatników VAT z uwagi na brak kontaktu z organami podatkowymi. 

Odnosząc się do obecnych rozwiązań, podatnik ma do weryfikacji klika odrębnych rejestrów podatników VAT. Na stronie ministerstwa można skorzystać z wyszukiwania kontrahenta:

  1. w wykazie czynnych podatników VAT – wyłącznie po wpisaniu NIP przedsiębiorcy,
  2. w wykazie podatników niezarejestrowanych lub wykreślonych (tzw. czarna lista podatników VAT) – po wpisaniu NIP lub pełnej nazwy przedsiębiorcy,
  3. w wykazie podatników przywróconych do rejestru VAT – również po wpisaniu NIP lub pełnej nazwy przedsiębiorcy.

W efekcie podatnik powinien zbadać, czy dany podmiot o podanym identyfikatorze jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT, a jeśli nie to powinien w oddzielnych wykazach prześledzić historię uzyskania lub utraty wpisu do rejestru czynnych podatników VAT.

Dokładne określenie statusu konkretnego kontrahenta może zatem  wymagać kilkukrotnego wyszukiwania tego samego podmiotu, co niewątpliwie stanowi pewnego rodzaju obciążenie. W szczególności wśród dużych podmiotów współpracujących z liczną grupą stale zmieniających się dostawców lub usługodawców.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

2. Biała lista podatników VAT jako uproszczenie weryfikacji kontrahenta

REKLAMA

Dostrzegając powyższe niedogodności ustawodawca zamierza stworzyć jeden wspólny wykaz podatników VAT obejmujący zbiorczo informacje na temat czynnych podatników VAT, podatników zwolnionych z VAT, niezarejestrowanych, wykreślonych lub przywróconych.

Zgodnie z założeniami ustawy, planowana zmiana ma za zadanie zwiększyć bezpieczeństwo uczestników obrotu i uchronić ich przed potencjalnymi zagrożeniami związanymi z karuzelami VAT oraz innymi oszukańczymi działaniami mającymi na celu wyłudzenia podatku VAT.

Nowy rejestr, prowadzony przez Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, ma być udostępniony na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej i ma obejmować następujące dane podstawowe:

  1. w przypadku osób fizycznych: imiona i nazwiska, Regon, NIP, PESEL oraz adres miejsca prowadzenia działalności gospodarczej bądź adres głównego miejsca wykonywania działalności (gdy działalność jest prowadzona w kilku miejscach lub na terenie całego kraju).
  2. w przypadku podatników niebędących osobami fizycznymi: pełna nazwa, Regon, NIP, KRS oraz adres siedziby.

Oprócz ww. wymienionych informacji, wykaz obejmować będzie daty: rejestracji, wykreślenia lub przywrócenia do rejestru czynnych podatników VAT wraz z podaniem podstawy prawnej wykreślenia albo przywrócenia wpisu.

W tym miejscu podkreślić jednak należy, że nowością będzie uwzględnienie informacji o numerach rachunków bankowych (w tym SKOK) wykorzystywanych przez dany podmiot na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.

3. Biała lista podatników VAT jako narzędzie kwestionowania kosztów podatkowych

Powoływane numery rachunków wykazane zostaną na podstawie danych ujętych w zgłoszeniu identyfikacyjnym lub w zgłoszeniu aktualizacyjnym NIP, a ich ujawnienie ma na celu zwiększenia pewności obrotu. Co to oznacza w praktyce ?   

REKLAMA

Nowelizacja wprowadzająca białą listę podatników VAT nakładana na podatników dodatkowy obowiązek weryfikacji numeru rachunku bankowego kontrahenta z tym, jaki widnieje na otrzymanej fakturze. Ustawodawca pośrednio „zmusza” podatników do bieżącej kontroli danych o podmiotach z nim współpracujących pod groźbą wyłączenia określonych płatności z kosztów uzyskania przychodów.

Każdy z podatników, przed dokonaniem płatności o wartości powyżej 15.000,00 PLN a najpóźniej w ciągu 3 dni od dnia dyspozycji przelewu powinien sprawdzić, czy numer wskazany przez wystawcę faktury jest zgodny z numerem lub numerami ujawnionymi w wykazie (dla przypomnienia: od 1 stycznia 2017 r. przy transakcjach, w których stronami są przedsiębiorcy, obowiązuje limit 15.000,00 PLN dla płatności gotówkowych, zaś płatności powyżej tej kwoty muszą być dokonywane za pośrednictwem rachunku bankowego).  

Warto zauważyć, że ustawodawca nie mówi wprost o obowiązku podatnika, niemniej nie sposób pominąć, że weryfikacja ta jest w interesie podatnika. Wynika to z faktu, iż podatnik nie będzie miał możliwości zaliczenia do kosztów podatkowych kosztu w tej części, w jakiej płatność z tytułu transakcji z podatnikiem VAT czynnym została dokonana na inny rachunek niż zawarty w wykazie.

Innymi słowy, zarówno w sytuacji dokonania płatności powyżej limitu 15.000,00 PLN bez pośrednictwa rachunku bankowego jak i na rachunek bankowy, który jest niezgodny z tym jaki został ujawniony w rejestrze, podatnik będzie zmuszony do wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów, kosztu danej transakcji.

W powyższym zakresie decydującym będzie dzień zlecenia przelewu, a nie dzień obciążenia rachunku nabywcy bądź uznania rachunku sprzedawcy.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Jednocześnie, w przypadku dokonania płatności (złożenia dyspozycji przelewu) bez weryfikacji informacji zawartych w wykazie, realizujący płatność będzie miał tylko 3 dni na uratowanie wydatku przed wyłączeniem z kosztów podatkowych.    

Ustawodawca pozwoli bowiem na zachowanie prawa do zaliczenia wydatku do kosztów uzyskania przychodów, pod warunkiem przekazania do właściwego dla kontrahenta Naczelnika Urzędu Skarbowego informacji dokonaniu płatności na rachunek inny niż w rejestrze. Zawiadomienie to będzie jednak skuteczne jedynie w razie dochowania ww. terminu 3 dni od dnia zlecenia przelewu.

4. Treść zawiadomienia

Zawiadomienie o zapłacie należności na rachunek inny niż zawarty w wykazie, powinno obejmować co najmniej: dane zawiadamiającego oraz dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwa albo nazwisko i imię oraz adres) i co najważniejsze numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności, oraz wysokość należności zapłaconej na ten rachunek wraz z podaniem daty zlecenia przelewu.


5. Zmniejszenie kosztów podatkowych lub zwiększenie przychodów

W przypadku, w którym podatnik naruszy omawiane zasady i nieuzasadnienie zaliczy do kosztów uzyskania przychodów wartość zapłaty dokonanej na inne konto aniżeli ujawnione w wykazie, to  zobowiązany będzie do odpowiedniego zmniejszenia kosztów podatkowych, a w razie braku możliwości zmniejszenia kosztów podatkowych do zwiększenia przychodów.

Wyżej powoływane zmniejszenie kosztów albo zwiększenie przychodów powinno być dokonane w miesiącu, w którym odpowiednio została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku bankowego albo został zlecony przelew na inny rachunek aniżeli ujawniony w wykazie.

6. Biała lista podatników VAT – pozostałe skutki braku weryfikacji numeru konta kontrahenta

Podatnicy zaniedbujący weryfikację rachunków bankowych uwidocznionych w rejestrze odczują negatywne skutki nie tylko na gruncie ustawy o podatku dochodowym, ale również na gruncie podatku VAT.

Przedsiębiorcy realizujący płatności na inny rachunek aniżeli ujawniony w wykazie będą odpowiedzialni solidarnie za niezapłacony przez swojego kontrahenta podatek VAT należny, związany z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług, za które płatność nie została dokonana na rachunek podatnika zawarty w wykazie.

Podobnie jednak jak w przypadku uratowania kosztów podatkowych, także w tej sytuacji podatnik będzie mógł uwolnić się do odpowiedzialności solidarnej z dostawcą (usługodawcą), o ile w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu zawiadomi właściwego dla kontrahenta Naczelnika Urzędu Skarbowego o dokonanej wpłacie.

Jednocześnie, odrębną przesłanką uwalniającą od odpowiedzialności będzie dokonanie przelewu przy wykorzystaniu mechanizmu podzielonej płatności (dla przypomnienia: od 15 lipca 2018 r. podmiot dokonujący płatności ma prawo dokonać zapłaty na dwa sposoby, tj. zwykłym przelewem, dokonując wpłaty kwoty brutto na rachunek rozliczeniowy kontrahenta, bądź metodą split payment, gdzie kwota netto jest przelewana na rachunek rozliczeniowy, natomiast kwota VAT przelewana jest na dedykowany rachunek VAT kontrahenta).

7. Aktualizacja danych białej listy podatników VAT

Celem zapewnienia wspomnianego na wstępie bezpieczeństwa obrotu, dane zgromadzone w omawianym wykazie mają być na bieżąco aktualizowane (raz na dobę, w dni robocze).

Dodatkowo, Szef KAS będzie mógł z urzędu lub na wniosek podmiotu, którego dane zostały zawarte w wykazie, usunąć lub sprostować dane niezgodne ze stanem rzeczywistym. Zmiana ta nie będzie jednak mogła dotyczyć danych osobowych.

8.Wejście w życie

Biała lista podatników VAT z założenia ma funkcjonować już od września 2019 roku.

Jednocześnie wyżej analizowane zmiany dotyczące skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku dochodowym (wyłączenia z kosztów podatkowych) oraz na gruncie ustawy o VAT (odpowiedzialność solidarna) mają zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2020 roku. 

Niezależnie jednak o terminu wejścia w życie omawianej nowelizacji, podatnicy już teraz powinni rozważyć wdrożenie odpowiednich procedur kontrolnych i mieć na uwadze stałą weryfikację kontrahentów w ramach podejmowanej współpracy.

Adwokat Kajetan Kubicz
Senior Associate w dziale podatkowym LTCA

Podstawa:

- projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druk 3301/3360).

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jak uzyskać dofinansowanie z urzędu pracy do zatrudnienia pracownika - zasady w 2025 roku

Zatrudnienie pracownika przeważnie wiążę się z dużymi kosztami. Trudno się dziwić, że przedsiębiorcy szukają oszczędności i szukają rozwiązań, aby móc zapłacić jak najmniej. Istnieją różne formy wsparcia przedsiębiorców, np. dofinansowanie na zatrudnienie pracownika z Urzędu Pracy. Jak wygląda proces ubiegania się o takie dofinansowanie? Poniżej opiszę kilka możliwych dofinansowań, o które może się starać przedsiębiorca.

KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

REKLAMA

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

REKLAMA