REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Należyta staranność w VAT przy transakcjach importowych

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Należyta staranność w VAT przy transakcjach importowych
Należyta staranność w VAT przy transakcjach importowych
ShutterStock

REKLAMA

REKLAMA

Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych obowiązani są wykazyważ, że dochowali należytej staranności w VAT przy weryfikacji kontrahenta. Brak dokonania takiej weryfikacji może skutkować utratą prawa do odliczenia VAT. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej potwierdził, że obowiązek ten dotyczy także transakcji importowych.

Procedura 42 w imporcie

Co do zasady przedsiębiorca, który importuje towar z państwa spoza Unii Europejskiej, a odprawy celnej dokonuje w Polsce, jest zobowiązany z tego tytułu w ciągu 10 dni od dnia otrzymania dokumentu celnego rozliczyć podatek VAT. Jako że dla czynnego podatnika podatku od towarów i usług podatek należny z tytułu importu jest jednocześnie podatkiem naliczonym, to przedsiębiorca będzie mógł ubiegać się o jego zwrot, a procedura w tym zakresie może trwać bardzo długo.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Wstrzymany zwrot VAT to niewątpliwie czynnik zagrażający płynności finansowej firmy. Rozwiązaniem tego problemu może być skorzystanie z popularnej procedury celnej 42, która w przypadku, gdy importowany towar jest przedmiotem dalszej dostawy wewnątrzwspólnotowej, pozwala rozliczyć VAT dopiero w momencie jej dokonania.

Wspomniana procedura zakłada dopuszczenie do obrotu, z jednoczesnym wprowadzeniem na rynek krajowy, towarów, które podlegają zwolnieniu z podatku VAT w przypadku ich dostawy do innego Państwa Członkowskiego. W praktyce wielu polskich przedsiębiorców importujących np. towary z Chin ustanawia w Niemczech przedstawiciela fiskalnego (najczęściej firmę spedycyjną zarejestrowaną dla potrzeb VAT w tym kraju), który odpowiada za dopełnienie obowiązków celnych i dokonuje do Polski wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru. Z kolei polski podatnik rozpoznaje wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru i rozlicza podatek z tego tytułu. Ostatnim etapem jest wysłanie przez przedstawiciela oświadczenia, że nabyty w omawianej procedurze towar trafił do Polski. Brak faktycznego dokonania wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru i nierzetelność kontrahenta mogą skutkować dla przedsiębiorcy dotkliwymi konsekwencjami finansowymi.

Trybunał wyjaśnia

Pewien słoweński przedsiębiorca w ramach wyżej opisanej procedury dokonał importu bananów, które ostatecznie trafić miały na zasadach dostawy wewnątrzwspólnotowej do Rumunii. Okazało się, że nabywcy towaru byli „znikającymi podatnikami”, z którymi nie można było nawiązać kontaktu. Nie prowadzili oni w istocie działalności gospodarczej, a ich reprezentantami byli obcokrajowcy. Organy podatkowe uznały, że podatnik nie dokonał podstawowej weryfikacji kontrahentów i nie wykazał, że towar opuścił terytorium Słowenii, co pozwoliłoby mu na skorzystanie z procedury 42 i rozliczenie VAT dopiero w momencie wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru.

REKLAMA

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej musiał rozstrzygnąć, czy importer ponosi bezwzględną odpowiedzialność za to, że jego kontrahenci nie rozliczyli się z należności podatkowych, czy też należy brać pod uwagę dochowanie przez niego należytej staranności, jeśli chodzi o ich weryfikację. Należy bowiem pamiętać, że jeśli chodzi o odpowiedzialność za tzw. dług celny, to w świetle orzecznictwa Trybunału importer ponosi ją, jeżeli eksporter okazał się nierzetelny, niezależnie od tego, czy zbadał, z kim dokonuje transakcji i czy świadomie brał udział w oszukańczym procederze. Unijny sąd uznał jednak, że w przeciwieństwie do rozliczenia należności celnych, oceniając prawo podatnika do odliczenia VAT, należy ustalić, czy odpowiednio zweryfikował on nabywców importowanego towaru.

Trybunał w wyroku z 25 października 2018 r. wydanym w sprawie C-528/17 podkreślił, że „automatyczna odmowa podatnikowi będącemu importerem i dostawcą, bez względu na jego staranność, prawa do zwolnienia z VAT przywozu w przypadku oszustwa popełnionego przez nabywcę w ramach następującej później dostawy wewnątrzwspólnotowej, powodowałaby zerwanie związku pomiędzy zwolnieniem przywozu i zwolnieniem następującej później dostawy wewnątrzwspólnotowej”.


Należyta staranność, czyli…?

Według Trybunału podatnik może być pozbawiony prawa do zwrotu bądź odliczenia podatku naliczonego VAT jedynie w sytuacji, kiedy wiedział lub powinien był wiedzieć, że transakcja, w której bierze udział, ma związek z przestępstwem zmierzającym do wyłudzenia podatku.

Sąd unijny (np. w wyroku w sprawach połączonych Kittel i Recolta Recycling w pkt 51) podkreślił, że jeżeli przedsiębiorca podjął wszelkie działania w celu sprawdzenia, czy dokonywane transakcje nie wiążą się z przestępstwem w zakresie VAT bądź innej dziedzinie, to może on zachować prawo do odliczenia. Oceny tego, czy takie sprawdzenie zostało przeprowadzone z należytą starannością, trzeba dokonywać w sposób obiektywny. W szczególności nie można stawiać podatnikowi zbyt wygórowanych i trudnych do zrealizowania wymagań takich jak zbadanie, czy rozliczył się on należycie z podatku oraz czy w ogóle był w stanie dysponować towarem będącym przedmiotem obrotu. Niestety, fiskus najwyraźniej niechętnie zagląda do orzecznictwa Trybunału i w rezultacie bardzo surowo ocenia działalność podatników, niejednokrotnie pozbawiając ich prawa do zwrotu VAT.

Nie oznacza to rzecz jasna, że podatnik jest bezsilny w starciu z urzędniczą machiną i nie dysponuje argumentami na obronę swoich racji. Przed podjęciem współpracy z nowym kontrahentem warto go odpowiednio prześwietlić, powierzając to zadanie profesjonalnej wywiadowni gospodarczej. Spór z organem podatkowym, dopełnienie formalności celnych, jak i rozliczenia księgowe dobrze natomiast oddać w ręce doświadczonych ekspertów, których wsparcie w codziennym prowadzeniu biznesu może okazać się bezcenne.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi

radca prawny Robert Nogacki, Kancelaria Prawna Skarbiec
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Które faktury nie zostaną objęte KSeF?

Krajowy System e-Faktur to jedna z największych reform ostatnich lat. W 2026 roku każdy przedsiębiorca co do zasady będzie musiał wystawiać faktury ustrukturyzowane właśnie w KSeF. Celem jest uszczelnienie systemu VAT, łatwiejsza kontrola rozliczeń i automatyzacja obiegu dokumentów. Jednak nie wszystkie dokumenty sprzedażowe zostaną objęte obowiązkiem. Ustawodawca przewidział szereg wyłączeń i okresów przejściowych, które mają ułatwić podatnikom dostosowanie się do rewolucji w fakturowaniu.

Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

REKLAMA

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

REKLAMA