REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta /fot.Shutterstock
Należyta staranność w VAT przy weryfikacji kontrahenta /fot.Shutterstock
fot.Shutterstock

REKLAMA

Organy skarbowe coraz częściej wskazują na konieczność należytej weryfikacji kontrahenta pod kątem VAT. Zaniechanie lub niedokonanie odpowiednich czynności sprawdzających może skutkować sporem z fiskusem i poważnymi stratami finansowymi.

Kontrahenta trzeba wybierać rozważnie

Od wielu lat przedsiębiorcy, którym odmawiano prawa do odliczenia bądź uzyskania zwrotu podatku naliczonego VAT, dowiadują się, że nawiązując współpracę z firmą, która okazała się nierzetelnym podatnikiem, nie dochowali należytej staranności, aby upewnić się, czy nie mają do czynienia z oszustem. Nieświadomie uwikłani w łańcuch transakcji, popularnie określany jako „karuzela podatkowa”, na własną rękę gromadzili dowody i dokumentację wskazującą, że zrobili wszystko co w ich mocy, aby potwierdzić, że mają do czynienia z transparentną i uczciwą firmą.

Autopromocja

Doświadczenie pokazuje jednak, że w większości przypadków urzędnicy fiskusa zamknięci byli na argumenty i jeśli już „dopadli” podatnika, w dodatku takiego, od którego są w stanie wyegzekwować daninę nieuiszczoną na wcześniejszym etapie obrotu, to bardzo niechętnie przyznawali mu rację. Sporo wysiłku i czasu kosztowała ich także obrona swoich racji w postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Instytucje te również nie są szczególnie pobłażliwe wobec firm obciążonych ciężarem podatku, z którego nie rozliczył się ich nieuczciwy kontrahent.

Podatnicy liczyli na to, że pewną ulgę i poczucie pewności przyniesie im przygotowana przez Ministerstwo Finansów „Metodyka w zakresie oceny dochowania należytej staranności przez nabywców towarów w transakcjach krajowych”. Resort zapowiadał, że będzie ona przygotowywana w toku wielomiesięcznych konsultacji z przedsiębiorcami. W praktyce widać wyraźnie, że długo oczekiwane opracowanie jest raczej jednostronnym dziełem fiskusa, które przede wszystkim ma być podręcznikiem dla wydającego decyzję urzędnika, a nie jasną wskazówką dla podatnika. Lektura wytycznych Ministerstwa i modelowe zastosowanie się do nich nigdy nie da przedsiębiorcy gwarancji, że przeprowadzona przez niego weryfikacja zostanie oceniona jako dokonana z należytą starannością. Praktyka pokazuje bowiem, że nawet padając ofiarą ewidentnego oszustwa, przedsiębiorca nie może liczyć na wyrozumiałość…

Towar stracony, ale podatek VAT trzeba zapłacić

Polski podatnik VAT podjął współpracę z firmą brytyjską. Nie otrzymawszy zapłaty za dostarczony towar i nie mogąc się skontaktować z osobą dokonującą zamówienia, podatnik skierował na adres firmy w Zjednoczonym Królestwie wezwanie do uiszczenia należności. Wówczas okazało się, że został oszukany, gdyż rzekomy kontrahent stwierdził, iż nigdy takiego zamówienia nie dokonał, a dokument i adres e-mail zostały sfałszowane. Z ostrożności podatnik skorygował zeznanie podatkowe i zamiast stosowanej w obrocie wewnątrzwspólnotowym stawki 0% zastosował stawkę krajową. Następnie wystąpił o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów, aby potwierdzić, że może skorygować zapłacony podatek. Sądził bowiem, że dokonana przez niego transakcja nie podlegała w istocie opodatkowaniu VAT, lecz była jedynie oszustwem, wyłudzeniem. Tego typu czynności, jako niemogące być przedmiotem ważnej umowy, są bowiem wyłączone z opodatkowania. Podatnik zapytał także, czy w razie, gdyby korekta już wpłaconego podatku okazała się niemożliwa, to czy w dalszym ciągu będzie mógł zastosować stawkę 0%.

Polecamy: Komplet podatki 2019

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Fiskus okazał się jednak bezlitosny dla przedsiębiorcy. Uznał, że choć miało miejsce oszustwo, to czynność opodatkowana została w istocie dokonana i nie ma podstaw, aby już uiszczony podatek skorygować. Odmówił mu także prawa do zastosowania stawki 0% VAT, gdyż towar nie dotarł do nabywcy wymienionego na fakturze, lecz do udającego go oszusta. Z kolei sąd administracyjny, mimo iż uchylił interpretację z uwagi na nie dość wnikliwe rozpoznanie sprawy, to i tak tylko częściowo podzielił argumentację podatnika. Zdaniem składu orzekającego cała transakcja była w założeniu odpłatna, a fakt, że przedsiębiorca nie dostał zapłaty, nie oznacza automatycznie, że towar został skradziony. Sąd uznał, iż również w sytuacji, gdy doszło do jego wyłudzenia, należy ocenić, czy podatnik, weryfikując kontrahenta, dochował należytej staranności.

Zobacz: Podatki 2019


Weryfikacja, czyli…?

W jednej ze spraw, będącej przedmiotem rozpoznania WSA we Wrocławiu (wyrok z dnia 10 lipca 2018 r., sygn. I SA/Wr 351/18), Sąd częściowo opowiedział się po stronie podatników. Fiskus twierdził, że pewien przedsiębiorca z branży metalowej, dokonując transakcji obrotu prętami żebrowanymi, nie sprawdził należycie swoich kontrahentów, gdyż wśród ich dostawców znalazły się również podmioty będące tzw. znikającymi podatnikami, którzy nie rozliczają się z należnego podatku od towarów i usług. Sąd krytycznie odniósł się do stanowiska organu, iż podatnicy mają większe możliwości wykrycia oszustów niż aparat skarbowy. Wychodząc z takiego założenia, WSA uznał, że fiskus usiłuje obarczyć uczciwe firmy odpowiedzialnością za cudzą nierzetelność. Urzędnicy muszą wziąć pod uwagę, że przedsiębiorcy nie dysponują narzędziami śledczymi, w które wyposażone są organy podatkowe i wymiaru sprawiedliwości. Stanowisko Sądu jest jednak tylko pozornie korzystne dla podatników. WSA podkreślił wprawdzie, że od podatników należy oczekiwać stosowania proporcjonalnych środków, ale jednocześnie wskazał, że podjęte przez nich działania weryfikacyjne nie mogą być powierzchowne. Ogólnikowe zgromadzenie informacji o kontrahencie jest niewystarczające. Podatnik powinien bowiem wyjaśnić nietypowe cechy transakcji, takie jak brak u kontrahenta odpowiedniej infrastruktury niezbędnej do prowadzenia określonego typu działalności czy wątpliwości co do źródła pochodzenia towaru będącego przedmiotem obrotu. Krajowe sądy administracyjne w porównaniu do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej formułują zdecydowanie ostrzejsze kryteria należytej staranności. Orzecznictwo sądu unijnego jest w tym zakresie niewątpliwie bardziej przychylne podatnikom.

Autopromocja

Instrukcje VAT. 15 praktycznych procedur dla podatników

Publikacja przedstawia wytyczne dotyczące rozliczania VAT i akcyzy od sprowadzanych samochodów. Omawia także kwestie związane z płatnościami faktur na rachunek bankowy, stosowaniem split payment oraz wyborem kwartalnego rozliczenia na rok 2024.
Sprawdź

Wysokie wymagania, które stawiają przedsiębiorcom organy administracji skarbowej i sądy nie oznaczają oczywiście, że podatnik jest bezsilny w starciu z urzędniczą machiną. Warto w takiej sytuacji skorzystać ze wsparcia eksperta, który zaplanuje strategię działania w toku kontroli i postępowania podatkowego, a w sporze przed sądem administracyjnym zaprezentuje trafne argumenty. Z kolei przed nawiązaniem współpracy z nowym nieznanym wcześniej kontrahentem warto odpowiednio go zweryfikować, powierzając to zadanie profesjonalnej wywiadowni gospodarczej, która dysponuje zarówno merytoryczną wiedzą, jak i praktycznym doświadczeniem w gromadzeniu informacji na temat podmiotów gospodarczych. Odpowiednie udokumentowanie transakcji poprzez zgromadzenie danych na temat przyszłych kontrahentów to niewątpliwie solidne zabezpieczenie interesów przedsiębiorcy, które w połączeniu z inicjatywą dowodową doświadczonego pełnomocnika znacząco zwiększa szansę na powodzenie w konfrontacji z fiskusem.

Autor: radca prawny Robert Nogacki

Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku, doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców oraz zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi

Autopromocja

REKLAMA

Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Korekta dokumentów złożonych do ZUS 2023/2024. Co z nadpłatami? Jakie zmiany od nowego roku? [Wyjaśnienia ZUS]

    ZUS w szerokiej kampanii medialnej informuje i przypomina od pewnego czasu, że tylko do 1 stycznia 2024 r. płatnicy składek mogą przekazywać korekty dokumentów rozliczeniowych (ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA) za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. Natomiast korekty tych dokumentów za okres od stycznia 2022 r. są możliwe w ciągu 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. ZUS przygotował też odpowiedzi na 9 najczęściej pojawiających się pytań na ten temat. Wyjaśnia m.in. kwestię ew. sankcji za brak korekt, zasady odzyskiwania nadpłat, czy zmiany dot. korygowania dokumentów od 1 stycznia 2024 r.

    Wyższy podatek dochodowy, by sfinansować transformację klimatyczną

    65 proc. polskich respondentów mogłoby płacić większy podatek dochodowy, by pomóc gospodarstwom domowym o niższych dochodach poradzić sobie z kosztami zielonej transformacji; 51 proc. zgodziłoby się zapłacić dodatkowe 1-2 proc. swojego dochodu - wynika z ankiety Europejskiego Banku Inwestycyjnego.

    Księgowa odchodzi a firma zostaje z problemem. Co zrobić, by zatrzymać księgową?

    Wiele firm zna tę sytuację – ważny specjalista taki jak księgowa zaczyna zdradzać oznaki zmęczenia i niezadowolenia z pracy. Brak czasu, za dużo obowiązków, nadmiar dokumentów – to prosta droga do wypalenia zawodowego i rezygnacji ze stanowiska. Jednak czy przedsiębiorcy są gotowi na konsekwencje, jakie niesie za sobą odejście tak ważnego pracownika? Co zrobić, by zatrzymać księgowego w firmie?

    Tabela kursów średnich NBP nr 230/A/NBP/2023 z 28 listopada 2023 r. Kurs euro 4,3542 zł

    Tabela kursów średnich waluty krajowej w stosunku do walut obcych ogłoszona 28 listopada 2023 r. NBP nr 230/A/NBP/2023. Średni kurs euro 4,3542 zł.

    ZUS: Brak korekty ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA do końca 2023 r. bez kar dla przedsiębiorcy

    ZUS informuje, że korekta dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA, ZUS RCA, ZUS RSA za okres od stycznia 1999 r. do grudnia 2021 r. jest możliwa tylko do końca 2023 roku. Przy czym jeżeli ktoś nie zdąży z korektą w tym terminie, ZUS nie będzie stosował sankcji. Warto też wiedzieć, że błędy w dokumentach rozliczeniowych z ZUS za okres od stycznia 2022 r. - można korygować w ciągu kolejnych 5 lat od terminu płatności składek za dany miesiąc kalendarzowy. 

    Przedłużenie 0 proc. VAT na żywność w 2024 r. "Marszałek Hołownia nie poddaje projektu pod obrady Sejmu"

    Zamrażarka w gabinecie marszałka Sejmu jest aktywna - mówi szef klubu PiS Mariusz Błaszczak, zarzucając Szymonowi Hołowni, że nie poddaje pod obrady trzech projektów ustaw, dot. przedłużenia 0 proc. VAT na żywność, przedłużenia wakacji kredytowych i zamrożenia cen energii. Zaapelował też do Hołowni, by zachowywał więcej powagi kierując obradami Izby.

    Aktywna siła robocza w UE może zmniejszyć się o 50 mln osób w ciągu najbliższych 30 lat

    "W związku ze zmianami demograficznymi, aktywna siła robocza w UE może zmniejszyć się o 50 mln osób w ciągu najbliższych 30 lat. Pandemia covid-19 zaostrzyła niedobory umiejętności, z którymi boryka się już wiele sektorów." Jakie wyzwania czekają rynek pracy w UE? Rozmawiali o tym przedsiębiorcy podczas Europejskiego Parlamentu Przedsiębiorstw.

    PIT za 2023 rok: chcesz zapłacić niższy podatek, skorzystaj z ulg i odliczeń, jest na to jeszcze miesiąc. Ale czy potrafisz

    Znajomość prawa podatkowego nigdy nie była mocną stroną Polaków, także i dlatego, że ulg i odliczeń było dużo a same przepisy mało zrozumiałe. Dlatego składanie rocznych PIT-ów zawsze wywoływało tak wielkie poruszenie. Teraz większości Polaków spełnienie rocznego obowiązku podatkowego ułatwia sam fiskus, wypełniając PIT-y roczne i oddając je do cyfrowej akceptacji. Jednak tak przygotowane deklaracje podatkowe najczęściej nie uwzględniają wszystkich możliwych odliczeń i ulg podatkowych.

    Dostosowanie zasad wystawiania faktur uproszczonych do obowiązkowego KSEF – projekt rozporządzenia

    Ministerstwo Finansów opublikowało 27 listopada 2023 r. projekt rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie w sprawie wystawiania faktur. Zaproponowane zmiany mają dostosować  wystawiania faktur uproszczonych do obowiązkowego KSeF. Zmiany mają wejść w życie 1 lipca 2024 r., z wyjątkiem tych dotyczących faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną VAT, które będą obowiązywały od 2025 r.

    Nowe zasady korzystania z KSeF od 1 lipca 2024 roku. Jest już projekt rozporządzenia. Co się zmieni?

    Ministerstwo Finansów opublikowało 27 listopada 2023 r. projekt rozporządzenia w sprawie korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. To nowe rozporządzenie ma od 1 lipca 2024 r. zastąpić rozporządzenie z 2021 r. o tej samej nazwie. W większości nowe rozporządzenie powieli dotychczasowe rozwiązania, ale wprowadza również nowe regulacje. ZAW-FA będzie można składać elektronicznie. Umożliwione zostanie samofakturowanie przez podmioty zagraniczne bez polskiego NIP. Wprowadzone zostanie większe zabezpieczenie dla wygenerowanych tokenów. Określono również zasady nadawania uprawnień i dostępu do faktur VAT RR przez rolników ryczałtowych oraz oznaczania faktur kodem QR.

    REKLAMA