REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Termin do zwrotu VAT nie zawsze interesuje organ podatkowy

Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce
Termin do zwrotu VAT nie zawsze interesuje organ podatkowy
Termin do zwrotu VAT nie zawsze interesuje organ podatkowy

REKLAMA

REKLAMA

Główną cechą podatku od towarów i usług (dalej podatek „VAT”) jest jego neutralność. Zakłada ona, iż, co do zasady, podatek VAT nie powinien stanowić obciążenia dla przedsiębiorcy, który nie jest ostatecznym konsumentem towaru lub usługi. Oznacza to, że ekonomiczny ciężar podatku zostaje przesunięty na podmiot, który „zużywa” dany towar lub „konsumuje” daną usługę. Wyrazem neutralności tego podatku dla przedsiębiorcy jest prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, które powstaje wraz z pojawieniem się nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym.

Zwrot podatku w ustawie o VAT

Zasady zwrotu podatku naliczonego zostały wyczerpująco – oraz obszernie – uregulowane w art. 87 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej jako „ustawa o VAT”). Zgodnie z jego treścią,
w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

REKLAMA

Autopromocja

Zgodnie z przepisami ustawy o VAT istnieją możliwości odzyskania podatku naliczonego w trzech terminach: 60, 180 lub 25 dni. Możliwość ze skorzystania z konkretnego z podanych terminów uzależniona została od spełniania określonych przepisami ustawy warunków.

Polecamy: Biuletyn VAT

Zwrot w terminie ‘podstawowym’

Co do zasady zwrot różnicy podatku powinien nastąpić w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy (lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej) podatnika wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym. Ponadto ustawodawca umożliwił dokonanie zwrotu na rachunek bankowy (lub rachunek SKOK) związany z udzielonym podatnikowi przez tą instytucję kredytem.

Dokonanie zwrotu w terminie 60 dni nie stanowi jednak obowiązku organu podatkowego. Termin ten posiada charakter instrukcyjny, a więc jeśli organ podatkowy poweźmie wątpliwość co do zasadności zwrotu albo uzna, iż zwrot wymaga dodatkowego zweryfikowania transakcji, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć termin, aż do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanego w związku z czynnościami sprawdzającymi, kontrolą podatkową lub postępowaniem podatkowym prowadzonymi na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Przedsiębiorca może uzyskać zwrot podatku pomimo wydłużenia terminu przez urząd skarbowy, jednak jest to uzależnione od złożenia zabezpieczenia majątkowego. Ustawa o VAT zawiera wyliczenie form tego zabezpieczenia, jednak najbardziej dostępna i najmniej kosztowna jego forma, a więc weksel, możliwa jest do zastosowania tylko jeśli zwrot podatku dotyczy kwoty w wysokości nie wyższej niż kwota odpowiadająca równowartości 1.000 euro.

Zwrot podatku w terminie 60-dni możliwy jest również w przypadku podatników dokonujących dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i niedokonujących sprzedaży opodatkowanej, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju i jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku związanego z tymi czynnościami. Zwrotu takiego dokonuje się na umotywowany wniosek podatnika.

Skrócony termin zwrotu podatku VAT

REKLAMA

Skorzystanie ze zwrotu podatku w skróconym terminie do 25-dni od daty złożenia deklaracji VAT uzależnione zostało od spełnienia przez podatnika licznych ustawowych wymogów. W pierwszej kolejności podatnik musi udokumentować kwotę podatku naliczonego, między innymi, poprzez przedłożenie organowi faktur, właściwych dokumentów celnych oraz wykazania kwoty podatku należnego w treści deklaracji, gdy przepisy odrębne nakładają na podatnika taki obowiązek (np. w przypadku rozliczania w deklaracji podatku od importu dokonanego w procedurze uproszczonej)

Od kwot udokumentowanych przez podatnika wyłącza się kwotę podatku naliczonego lub kwotę różnicy podatku należnego i naliczonego nierozliczną w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazanych w deklaracji.

Na końcu tego żmudnego procesu gromadzenia właściwej dokumentacji podatnik powinien udowodnić, że w sposób sumienny wypełniał obowiązki składania deklaracji podatkowych oraz przez okres ubiegłych 12 miesięcy był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Nietrudno jest więc dostrzec, że próba uczynienia zadość wymaganiom ustawowym może stanowić niezapomnianą przygodę dla podatnika.

Ekspres o nazwie split payment z tylko jedną stacją

Nowością jest możliwość uzyskania zwrotu podatku na rachunek VAT, jest on możliwy na wniosek podatnika, złożony wraz z deklaracją podatkową. Zwrot ten ma miejsce w terminie 25 dni od dnia złożenia rozliczenia. Zaletą tego rozwiązania jest brak obowiązku spełnienia jakichkolwiek dodatkowych warunków.

Zwrot podatku dokonywany jest przez urząd skarbowy przy użyciu komunikatu przelewu, w którego treści urząd skarbowy zamieszcza:

  • kwotę odpowiadającą zwracanej kwocie różnicy podatku;
  • okres rozliczeniowy, którego dotyczy wniosek o zwrot;
  • numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku.

Fiskus się nie spieszy, czasem lepiej zwrot wstrzymać, niż wypłacić

Praktyka fiskusa niestety nie sprzyja składaniu przez podatników wniosków o zwrot podatku VAT. Tendencja do przedłużania zwrotów zyskuje na sile wobec działań zmierzających
do uszczelniania systemu poboru podatku VAT. Niestety do nierównej walki fiskusa z przedsiębiorcami dołączył nie tylko rząd, ale również sądy administracyjne.

W wyroku z 25 maja 2018 roku, sygn. I FSK 579/18 Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) uznał, że „(…) że organ ma prawo weryfikacji rozliczenia podatnika w trybie art. 87 ust. 2 ustawy VAT (przedłużenia terminu zwrotu różnicy podatku) i może w tym celu prowadzić dodatkowe postępowanie wyjaśniające, jako że jest to forma przeciwdziałania oszustwom lub nadużyciom w dziedzinie VAT, który to cel jest wspierany przez dyrektywę VAT. Ponadto NSA, w ślad za sądem I instancji, podkreślił, iż „…zasada szybkości zwrotu podatku nie może w tej sytuacji być faworyzowana kosztem zasady słuszności zwrotu (…).”

Cytowane orzeczenie zapadło na kanwie stanu faktycznego, w którym spółka oczekująca na zwrot podatku VAT zaskarżyła kontrolę podatkową trwającą ponad dwa lata. Wskutek złożonego wniosku o zwrot podatku VAT za grudzień 2014 roku organ podatkowy wszczął w spółce postępowanie kontrolne, które wielokrotnie przedłużał. Uzasadniając naruszenie terminu do zwrotu powołał się na konieczność analizy całego łańcucha dostaw, podejrzewając udział spółki w karuzeli VAT. Badanie objęło nie tylko spółkę ale również wszystkich jej kontrahentów krajowych oraz zagranicznych, którzy mogli uczestniczyć w transakcjach, w ramach których skarżąca domagała się zwrotu VAT. Kontrolowany podmiot tracąc cierpliwość do przedłużającego się postępowania organu złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie zarzucając organowi sztuczne komplikowanie i nieuzasadnione przedłużanie kontroli, wskazując na przewlekłość postępowania prowadzonego przez naczelnika urzędu skarbowego.

Sąd przed którym zawisł spór nie podzielił poglądu podatnika, co skutkowało wniesieniem przez spółkę skargi kasacyjnej do NSA. Niestety ten również nie podzielił stanowiska Spółki i uznał, że organ podatkowy, chcąc ustalić czy podatnik świadomie bądź nieświadomie bierze udział w oszustwie karuzelowym, musi skontrolować cały łańcuch dostaw towarów, a bardzo długi czas prowadzonego postępowania determinowany jest przez długie terminy odpowiedzi zagranicznych i polskich władz skarbowych. Wobec czego NSA nie zauważył w działaniach naczelnika urzędu skarbowego znamion przewlekłości w prowadzeniu postępowania.


Za rygorystycznym i wieloaspektowym podejściem do analizy łańcucha dostaw przed dokonaniem zwrotu, Naczelny Sąd Administracyjny, opowiedział się także w wyroku z 7.03.2018 r., o sygn. I FSK 225/17, w którego treści podkreślił, że „(...) nie podziela zatem stanowiska Skarżącego, że przeprowadzenie pełnej weryfikacji wszystkich kontrahentów w łańcuchu dostaw, przy pominięciu możliwości dokonania samodzielnych ustaleń w zakresie zasadności zwrotu nadwyżki podatku od towarów i usług jest działaniem nieproporcjonalnym, którego nie uzasadnia interes fiskalny Skarbu Państwa.

Przytoczone orzeczenia nie są jedynymi przykładami aprobaty swobodnego podejścia do przedłużenia terminu do zwrotu podatku VAT. Z przerażeniem można przyglądać się również innym tezom orzeczniczym, dla przykładu w wyroku z 5 lipca 2016 r., sygn. akt I FSK 1893/15 Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że „(…) dla zachowania określonego w art. 87 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług terminu do przedłużenia zwrotu podatku od towarów i usług w celu zweryfikowania jego zasadności wymagane jest, aby postanowienie naczelnika urzędu skarbowego w tym przedmiocie, które doręczane jest stronie za pośrednictwem operatora pocztowego, zostało wydane (sporządzone) i przekazane temu operatorowi w celu doręczenia przed upływem terminu do dokonania tego zwrotu.”, czym podważył – wydawałoby się, że powszechnie uznawaną – zasadę uzależnienia skuteczności decyzji podatkowej i postanowienia od doręczenia stronie tego postępowania.

Co z interesem podatnika?

Niestety dość łatwo jest sobie wyobrazić, że sytuacja finansowa przedsiębiorcy, który czekając przez lata na zwrot podatku VAT, może się znacząco pogorszyć. Konsekwencją takich działań może być brak zaufania do organów podatkowych, a także obawa o pewność bytu prowadzonego przedsiębiorstwa.

Podstawa prawna: art. 87 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1221 z późn. zm.).

Kamil Kowalski, aplikant radcowski, Konsultant Podatkowy w ECDP Sp. z o.o.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
WIBOR będzie zastąpiony przez POLSTR - nowy wskaźnik referencyjny. Od kiedy?

POLSTR – tak będzie nazywał się nowy wskaźnik referencyjny, który zastąpi WIBOR. Taką decyzję podjął 30 stycznia 2025 r. Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. wskaźników referencyjnych.

Sądy masowo popierają przedsiębiorców w sporze o Mały ZUS Plus

Sądy Okręgowe w całej Polsce wydały ponad 60 wyroków zgodnych z interpretacją Rzecznika MŚP, uznając, że przedsiębiorcy mogą ponownie skorzystać z Małego ZUS Plus po dwóch latach przerwy. ZUS stoi na stanowisku, że okres ten powinien wynosić trzy lata. Spór trwa, a część spraw trafia do Sądu Najwyższego.

Czy komputery kwantowe są zagrożeniem dla blockchaina i bezpieczeństwa cyfrowych transakcji?

Blockchain od lat jest symbolem bezpieczeństwa i niezmienności danych. Jego zastosowanie wykracza daleko poza kryptowaluty – wykorzystuje się go w finansach, administracji, logistyce czy ochronie zdrowia. Jednak pojawienie się komputerów kwantowych, zdolnych do przeprowadzania obliczeń niewyobrażalnych dla klasycznych komputerów, rodzi pytanie: czy blockchain przestanie być odporny na złamanie? A jeśli tak, jakie będą tego konsekwencje dla transakcji, danych i całej gospodarki cyfrowej?

Przelewy natychmiastowe – czy europejskie banki są gotowe do zmian?

Zgodnie z decyzją Parlamentu Europejskiego przelewy w euro mają docierać na konta klientów w UE w ciągu 10 sekund. Bankom, które nie spełnią tego wymogu, mogą grozić nie tylko kary, ale i utrata klientów.

REKLAMA

Przedsiębiorców niepokoją podatki i niestabilność prawa. Dużym problemem są też rosnące koszty energii

Rosnące koszty energii, wysokie podatki i niestabilność prawa to największe obawy polskich przedsiębiorców. Firmy mierzą się także z problemem braków kadrowych, a większość nie spodziewa się poprawy warunków gospodarczych w najbliższym czasie.

Ranking depozytów: koniec stycznia 2025 r. 4%, 5% a nawet 8% na lokacie lub koncie oszczędnościowym - w którym banku można tyle dostać

W styczniu 2025 r. nastąpiły zmiany w czołówce promocyjnych depozytów bankowych. Dwa banki przestały oferować 8% w skali roku. Ale inna instytucja postanowiła właśnie na początku 2025 r. taką ofertę udostępnić. Mimo licznych promocji lokat i rachunków oszczędnościowych widoczny jest trend stopniowego pogarszania się oferty depozytowej - już od 2 lat. Skutkiem tego - jak pokazują dane NBP - przeciętna lokata zakładana jest z oprocentowaniem mniejszym niż 4% w skali roku.

Obligacje skarbowe - luty 2025 r. Oprocentowanie do 6,80% w skali roku. Oferta obligacji nowych emisji

Ministerstwo Finansów w komunikacie z 27 stycznia 2025 r. przekazało informacje o oprocentowaniu i ofercie obligacji oszczędnościowych (detalicznych) Skarbu Państwa nowych emisji, które będą sprzedawane w lutym 20245 r. Oprocentowanie i marże tych obligacji nie zmienią się w porównaniu do oferowanych w styczniu br. Od 28 stycznia br. można nabywać nowe (lutowe) emisje obligacji skarbowych w drodze zamiany z niewielkim dyskontem. 

Nowe stawki podatku od środków transportowych w 2025 r. Kto i kiedy płaci ten podatek?

Przewoźnicy mogą odetchnąć z ulgą. Po sporych podwyżkach podatku od środków transportowych w 2024 roku, w obecnym 2025 r. ich poziom wzrósł tylko nieznacznie. Zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów, w 2025 roku maksymalna stawka opłaty zwiększy się o niecałe 3 proc., podczas gdy w 2024 roku podwyżka wyniosła aż 15 proc.

REKLAMA

Nowe przepisy dla firm transportowych od 2025 roku: polscy przewoźnicy mogą wynająć pojazd za granicą

Początek 2025 r. zapowiada zmiany wpływające na funkcjonowanie polskich firm transportowych. Jedną z nich jest nowelizacja ustawy o transporcie drogowym z 21 listopada 2024 r., zgodnie z którą polscy przewoźnicy od niedawna mogą wypożyczyć ciężarówkę zarejestrowaną za granicą. Rozwiązanie to może przynieść korzyści firmie transportowej i zwiększyć np. elastyczność operacyjną czy ograniczyć liczbę przestojów, ale ma też swoje ograniczenia. Jakie? Co ważniejsze, nieprzestrzeganie nowych regulacji niesie ryzyko dotkliwych kar finansowych dla przewoźników.

Rewolucja w branży finansowej: Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych

W dynamicznie zmieniającym się świecie finansów, bycie na bieżąco z trendami i nowymi regulacjami to klucz do sukcesu. Dlatego już w marcu 2025 roku odbędzie się jedno z najważniejszych wydarzeń w branży – Konferencja dla Biur Rachunkowych i Księgowych – KONEL. To niepowtarzalna okazja, by poszerzyć wiedzę, nawiązać kontakty i zyskać przewagę konkurencyjną.

REKLAMA