REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Nieświadome uczestnictwo w karuzeli VAT - możliwość odliczenia przy zachowaniu należytej staranności

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Russell Bedford Poland Sp. z o.o.
Grupa doradcza Russell Bedford jest członkiem międzynarodowej sieci niezależnych firm doradczych Russell Bedford International, zrzeszających prawników, audytorów, doradców podatkowych, księgowych, finansistów oraz doradców biznesowych. Russell Bedford doradza klientom w ponad 90 krajach na całym świecie. Grupa posiada ponad 290 biur i zatrudnia ok. 7.000 profesjonalnych doradców.
Nieświadowme uczetnictwo w karuzeli VAT - możliwość odliczenia przy zachowaniu należytej staranności /fot. Shutterstock
Nieświadowme uczetnictwo w karuzeli VAT - możliwość odliczenia przy zachowaniu należytej staranności /fot. Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Tylko ten podmiot uczestniczący w łańcuchu dostaw karuzeli VAT, który dołożył należytej staranności kupieckiej i nie miał, oraz nie mógł mieć świadomości uczestnictwa w tej karuzeli, może mieć prawo do odliczania VAT z faktur dotyczących tych transakcji. Dołożenie takiej należytej staranności dotyczy w szczególności podmiotu pośredniczącego w obrocie towarem, a więc nie dysponującego towarem handlowym w sposób materialny.

Naczelny Sąd Administracyjny wypowiedział się w sprawie transakcji o znamionach oszustw podatkowych polegających na wyłudzeniach VAT, zwanych karuzelami podatkowymi. Stanowisko NSA może się okazać szczególnie istotne dla podatników uczestniczących w łańcuchu dostaw, którzy wykazują należytą staranność kupiecką.

REKLAMA

REKLAMA

Oszustwa podatkowe, a w szczególności karuzele VAT, stały się w ostatnich kilku latach prawdziwą zmorą Skarbu Państwa, który toczy nierówną walkę w celu zmniejszenia luki podatkowej. Wyrok NSA z 4 października 2018 jest kolejnym orzeczeniem mającym na celu zwiększenie odpowiedzialności podmiotów za uczestnictwo w łańcuchu dostaw o znamionach oszustwa podatkowego.

Rozbicie karuzeli VAT w obrocie olejem rzepakowym w 2017 roku było jednym z większych sukcesów w walce z przestępstwami skarbowymi w Polsce. Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Finansów w transakcjach tych uczestniczyło kilkanaście podmiotów polskich oraz zagranicznych z krajów UE 1. Niektóre podmioty, w których doszło do kontroli skarbowych uważają, że nie były świadome uczestnictwa w nielegalnych transakcjach, tak jak spółka skarżąca w skardze kasacyjnej, której nie uwzględnił Naczelny Sąd Administracyjny w opisywanym poniżej wyroku.

Spółka wnioskowała o kasację wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 15 września 2016 r., zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania podatkowego oraz podważenie zaufania do organów podatkowych poprzez m.in. brak przeprowadzenia odpowiednich dowodów na okoliczność stanu świadomości spółki co do uczestnictwa w łańcuchu dostaw, w którym doszło do nadużyć podatkowych.

NSA oddalił skargę wskazując, że do zarzucanych sądowi I instancji naruszeń nie doszło, gdyż w toku postępowania udowodniono, że:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

- dostawcy spółki nie byli w momencie przeprowadzania transakcji zarejestrowanymi podatnikami VAT albo sami otrzymywali towar od niezarejestrowanych spółek;

REKLAMA

- w przypadku faktur sprzedaży dochodziło do nieprawidłowości, głównie związanych z dokumentacją transportową. Firma transportowa mająca dostarczyć wskazany na fakturze towar oświadczyła, że nie posiada pojazdów o numerach rejestracyjnych wskazanych na dokumentach WZ. Ponadto, w przypadku dostawy na Słowację, dochodziło do niezgodności pomiędzy danymi wynikającymi z dokumentów CMR, a oświadczeniami Prezesa spółki odnośnie przeładunku towaru od Czeskiego dostawcy dla Słowackiego odbiorcy.

Biorąc pod uwagę powyższe, NSA nie zgodził się z zapewnieniami spółki, próbującej udowodnić, że dołożyła staranności w kontaktach ze swoimi kontrahentami. Zgodnie z wcześniejszymi orzeczeniami NSA oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jedynie ten podmiot uczestniczący w łańcuchu dostaw karuzeli VAT, który dołożył należytej staranności kupieckiej i nie miał, oraz nie mógł mieć świadomości uczestnictwa w tej karuzeli, może mieć prawo do odliczania podatku z faktur dotyczących tych transakcji. Dołożenie takiej należytej staranności dotyczy w szczególności podmiotu pośredniczącego w obrocie towarem (nabywającego towar w celu dalszej odsprzedaży), a więc nie dysponującego towarem handlowym w sposób materialny. Jest on obciążony ryzykiem nieprawidłowości transakcji przez siebie dokonywanych, które może minimalizować poprzez współpracę z podmiotami godnymi zaufania. To wymaga natomiast szczególnej staranności w doborze kontrahentów, nie tylko w zakresie sumienności realizowanych przez nich dostaw za jego pośrednictwem, lecz także jakości dostarczanych towarów, oraz rzetelności odbiorców w zakresie regulowania na jego rzecz należności. Do tego nakłada się dodatkowa potrzeba wzmożonej staranności wynikająca z powszechnej już wiedzy podatników VAT co do skutków w zakresie tego podatku z tytułu nabycia towarów od nierzetelnych kontrahentów, jak również wystawienia faktur niedokumentujących transakcji na nich wykazanych.

Polecamy: VAT 2019. Komentarz

Skład orzekający NSA nie zgodził się z opinią, że spółka skarżąca wykazała się należytą starannością kupiecką wymaganą od przezornego kupca w transakcjach pośrednictwa, skoro nie była świadoma, że co najmniej jeden z jej głównych dostawców od blisko dwóch lat poprzedzających transakcje nie był już podatnikiem VAT, co stanowi podstawowy warunek dochowania należytej staranności przez podatnika. Co więcej, brak jest ustaleń odnośnie podziału czynności, ryzyk, ubezpieczenia i kosztów dotyczących ww. transakcji oraz innych warunków dostawy. Dziwi to w szczególności w sytuacji gdy Skarżąca dokonywała płatności za olej, przy braku jakiejkolwiek pewności, że w ogóle dotrze on do odbiorcy (kwestie logistyczne pozostawiono firmie, której jedynym obowiązkiem było informowanie mailowo o awizacji transportu). Ustalenie warunków dostawy decyduje bowiem o ostatecznej cenie towaru oraz obowiązkach sprzedającego i kupującego, co wymaga precyzyjnego określenia w kontrakcie między stronami.

Gdyby nie brak należytej staranności kupieckiej spółki, wyrok sądu mógłby być odmienny, gdyż jak wskazuje doświadczenie, sądy często mają szersze spojrzenie na sprawę od organów podatkowych i jeżeli nie znajdą przesłanek potwierdzających podejrzenia, że podatnik jest w rzeczywistości zamieszany w karuzelę podatkową, często stają w jego obronie, zgodnie z przyjętą linią orzeczniczą NSA i TSUE.

Przedmiotowy wyrok po raz kolejny obrazuje jak dużą wagę przedsiębiorcy powinni przykładać do należytej weryfikacji podmiotów, z którymi dokonują transakcji.

Źródło: Russell Bedford

Artykuł pochodzi z RB Magazine wydawanego przez Russell Bedford

______________________

1 https://www.mf.gov.pl/ministerstwo-finansow/wiadomosci/aktualnosci/-/asset_publisher/M1vU/content/id/6199247

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA