WNT - wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4, rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.
Podstawową przesłanką do rozpoznania WNT jest to, aby towary będące przedmiotem dostawy zostały w jej wyniku wysyłane z innego kraju członkowskiego UE do Polski.
Polski podatnik VAT, prowadzący działalność przemysłową, nabywa urządzenie produkcyjne od niemieckiego producenta (zarejestrowanego w tym kraju na potrzeby VAT). Zgodnie z warunkami dostawy za transport i rozładowanie urządzenia w siedzibie nabywcy odpowiada sprzedawca. Niemiecki dostawca nie wykonuje jednakże żadnych dodatkowych czynności związanych z montażem urządzenia. W wyniku dokonanej dostawy polski nabywca będzie zobowiązany do rozpoznania WNT.
Warto zauważyć, że rozliczenie w powyższym przykładzie wyglądałoby tak samo, gdyby niemiecki dostawca miał w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce i był w naszym kraju zarejestrowany na potrzeby VAT. Powyższe okoliczności w żaden sposób nie zmieniają bowiem statusu czynności jako WNT.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Dostawa z montażem
Zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, miejscem dostawy towarów jest w przypadku towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem.
Powyższy przepis dotyczy dostaw z montażem. Takie dostawy są opodatkowane VAT w miejscu, gdzie towar jest instalowany lub montowany. Tak więc, jeśli montaż towaru ma miejsce w Polsce, to sprzedaż jest opodatkowana w Polsce jako dostaw krajowa. Będzie tak nawet jeśli w wyniku dostawy towar jest sprowadzany z zagranicy. Nabywca nie rozpoznaje więc WNT.
W przypadku dostaw z montażem, istotną kwestią jest określenie kto – dostawca, czy też nabywca - jest podatkiem obowiązanym do rozliczenia podatku dla tej transakcji. W świetle bowiem z art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające towary, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) dokonującym ich dostawy na terytorium kraju jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku dostawy towarów innych niż gaz w systemie gazowym, energia elektryczna w systemie elektroenergetycznym, energia cieplna lub chłodnicza przez sieci dystrybucji energii cieplnej lub chłodniczej, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) nabywcą jest:
(...)
- w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana zgodnie z art. 97 ust. 4 (…).
W przypadku większości dostaw (pomijamy w tym miejscu szczególne przypadki) nabywca będzie podatnikiem, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
1. dostawca nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski;
2. dostawca nie jest zarejestrowany w Polsce na potrzeby VAT;
3. nabywca posiada siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności w Polsce.
Polecamy: Biuletyn VAT
W pozostałych sytuacjach rozliczenie podatku z tytułu dostawy z montażem będzie leżało po stornie dostawcy.
Polski podatnik VAT, prowadzący działalność przemysłową, nabywa urządzenie produkcyjne od niemieckiego producenta (zarejestrowanego w tym kraju na potrzeby VAT). Zgodnie z warunkami dostawy dostawca odpowiada nie tylko za transport, ale także za montaż urządzenia w siedzibie nabywcy. Właściwy montaż wymaga fachowej wiedzy oraz znacznego nakładu pracy. Dostawca nie posiada w Polsce dodatkowego stałego miejsca prowadzenia działalności, nie jest także zarejestrowany w naszym kraju na potrzeby VAT.
Dostawa jest traktowana jako dokonana w Polsce. Polski podatek rozliczy jednakże nabywca. Dostawca nie nalicza więc VAT. Nabywca powinien podać podstawę opodatkowania (wartość zapłaconą dostawcy) w poz. 32 deklaracji VAT-7. Obliczony on tej podstawy VAT (według właściwej stawki) zostanie wykazany w poz. 33 deklaracji.
Rozliczenie dostawy z montażem będzie wyglądało inaczej, jeżeli podatnikiem nie będzie nabywca.
Sytuacja jak wyżej, z tym, że niemiecki dostawca jest zarejestrowany na potrzeby VAT w Polsce (posiada tu dodatkowe stałe miejsce prowadzenia działalności). Dostawca wystawi fakturę z doliczonym podatkiem od towarów i usług.
Michał Samborski, konsultant podatkowy ECDDP sp. z o.o.