Świadczę usługi transportu na zlecenie polskiego przedsiębiorcy do krajów UE i trzecich. Poza granicami kupuję paliwo na paragony. Rozliczam się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Jestem podatnikiem VAT. Euro kupuję w kantorach. Czy powinnam rozliczać różnice kursowe? Według jakiego kursu wyceniać zakupione paliwo? Czy naliczać VAT od tych zakupów?
Nie powstają u Pani różnice kursowe. Nie ma również konieczności naliczania podatku VAT od paliwa zakupionego za granicą.
Zasady rozliczania kosztów ponoszonych w walutach zagranicznych określa art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursów średnich ogłaszanych przez Narodowy Bank Polski z dnia poniesienia kosztu. Oznacza to, że z punktu widzenia rozliczenia wydatków jako kosztów uzyskania przychodów nie ma znaczenia faktyczna kwota, jaką zapłacił za daną walutę podatnik, lecz kurs Narodowego Banku Polskiego.
W myśl dalszej części omawianego przepisu, jeżeli koszty są wyrażone w walutach obcych, a między dniem ich zarachowania i dniem zapłaty występują różne kursy walut, koszty te odpowiednio podwyższa się lub obniża o różnice wynikające z zastosowania kursu sprzedaży walut z dnia zapłaty, ustalonego przez bank, z którego usług korzystał ponoszący koszt, oraz z zastosowania kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z dnia zarachowania kosztów.
Wymieniony przepis reguluje rozliczanie tzw. różnic kursowych. Należy jednak zauważyć, że przepis ten ma zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy dzień zarachowania kosztów różni się od dnia ich faktycznej zapłaty. Mając na uwadze, iż zapisów w księdze przychodów i rozchodów dokonuje się w dniu poniesienia wydatku (§ 17 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów) należy uznać, że w omawianym przypadku różnice kursowe u podatników prowadzących te księgi nie powstają. Ewentualne powstanie różnic kursowych mogłoby zachodzić jedynie wtedy, gdyby podatnik prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów rozliczał koszty według zasady memoriałowej (art. 22 ust. 6 w zw. z art. 22 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Odnośnie do pytania o naliczenie VAT należy wskazać, że nie ma takiej potrzeby. Zużycie paliwa nabytego za granicą nie wiąże się z zaistnieniem jakiejkolwiek czynności opodatkowanej na terytorium Polski. Jeśli natomiast chodzi o przywożone z zagranicy paliwo w zbiornikach standardowych lub przenośnych do zużycia w pojazdach, to fakt ten stanowi:
• import paliwa – jeśli jest ono przywożone z państw trzecich,
• wewnątrzwspólnotowe nabycie paliwa – jeśli jest przywożone z państw członkowskich.
W obu przypadkach czynności te są zwolnione od podatku. Stosowne zwolnienie wynika z:
– art. 77 ustawy o podatku od towarów i usług – w przypadku importu,
– art. 44 pkt 2 w zw. z art. 77 ustawy – w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia.
• art. 22 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• rozporządzenie Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2003 r. Nr 224, poz. 2226
• art. 44 pkt 2 w zw. z art. 77 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535
Tomasz Krywan
konsultant podatkowy