Omawiany projekt ma na celu dopełnienie transpozycji dyrektywy Rady (UE) 2017/952 z dnia 29 maja 2017 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2016/1164 w zakresie rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych dotyczących państw trzecich (zwanej dalej: „ATAD 2”) oraz dyrektywy Rady (UE) 2018/822 z dnia 25 maja 2018 r. zmieniającej dyrektywę 2011/16UE w zakresie obowiązkowej automatycznej wymiany informacji w dziedzinie opodatkowania w odniesieniu do podlegających zgłoszeniu uzgodnień transgranicznych (zwanej dalej: dyrektywą MDR).
Polecamy: CIT 2019. Komentarz
Polecamy: PIT 2019. Komentarz
Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych
Projektowana ustawa w ramach działań uszczelniających system podatków dochodowych ma przeciwdziałać rozbieżnościom w kwalifikacji struktur hybrydowych, które są wykorzystywane przez międzynarodowe korporacje do stosowania agresywnej optymalizacji podatkowej.
Niedopasowania hybrydowe występują, gdy państwa mają różne przepisy w kwalifikowaniu pod względem podatkowym dochodów lub podmiotów, co może powodować podwójne zaliczenie płatności do kosztów uzyskania przychodów (DD – double deduction) lub z jednej strony zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów i brak zaliczenia do przychodów po drugiej stronie (D/NI - deduction/no inclusion).
Przepisy ATAD 2 obejmują różnice w relacjach pomiędzy systemami opodatkowania przedsiębiorstw w państwach członkowskich i nakazują wprowadzenie uregulowań, które spowodują odmowę zaliczenia płatności do kosztów uzyskania przychodów lub nakażą zaliczenie kwoty do przychodu. Celem wprowadzenia nowych przepisów jest zwiększenie odporności polskiego rynku, a tym samym rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, na rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych.
Dodatkowymi zmianami zawartymi w projektowanej ustawie jest wprowadzenie szczególnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania dotyczącej art. 15cb ustawy o CIT.
Zmiany w ustawie o wymianie informacji podatkowych z innymi państwami
Projektowana ustawa nakłada na Szefa Krajowej Administracji Skarbowej obowiązek przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych organom podatkowym państw członkowskich (oraz w ograniczonym zakresie Komisji Europejskiej), jak również zakres, sposób i termin przekazania tej informacji. Zakres przekazywanych informacji obejmować będzie informacje uzyskiwane na podstawie art. 86a § 1 pkt 5 i 86f § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900, z późn. zm.). Informacja ma być przekazywana automatycznie docelowo w przeciągu miesiąca od zakończenia kwartału, w którym organ otrzymał informację od podmiotu obowiązanego. Pierwsza wymiana ma jednak nastąpić do dnia 31 października 2020 r.
Zmiany w Ordynacji podatkowej
Omawiany projekt przewiduje również zmianę w zakresie retrospektywnego przekazywania informacji o schematach podatkowych transgranicznych, która dotyczy obowiązków wspomagającego. Zmiana ta ma związek z obecnie obowiązującymi przepisami rozdziału 11a Ordynacji podatkowej (tj. przyjętymi rozwiązaniami przez polskiego ustawodawcę implementującego przepisy dyrektywy MDR). Dyrektywa MDR przewiduje obowiązek retrospektywnego raportowania przez „pośrednika” i „właściwego podatnika”, tj. podmiotach zdefiniowanych w przepisach dyrektywy.
Polskie regulacje implementujące unijną definicję „pośrednika” wprowadziły natomiast pojęcia promotora i wspomagającego. Aby zapewnić spójność z celem dyrektywy MDR konieczne jest także uszczegółowienie przesłanek obowiązku przekazywania do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej informacji o schemacie podatkowym transgranicznym, który spełnia przesłankę szczególnej cechy rozpoznawczej, o której mowa w art. 86a § 1 pkt 13 lit. a tiret drugie ustawy Ordynacja podatkowa (tj. schemacie podatkowym, w którym uczestniczy odbiorca płatności z „raju podatkowego”). Nałożenie obowiązku przekazywania tych informacji jest związane z propozycją doprecyzowania wytycznych do wydania rozporządzeń w sprawie wykazu tzw. rajów podatkowych zawartych w ustawie o podatku dochodowych od osób fizycznych oraz ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.
Kontekst
W kontekście implementacji przepisów ATAD 2 Polska, jako członek OECD, zobowiązana jest do wdrożenia wniosków płynących ze sprawozdań końcowych OECD dotyczących 15 działań służących zwalczaniu erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków (podanych do wiadomości publicznej w dniu 5 października 2015 r.). Podjęte inicjatywy zmierzają do wypracowania środków zapobiegających sytuacjom, w których zasady opodatkowania zezwalają na alokację zysków do jurysdykcji podatkowych, w których zyski te nie podlegają opodatkowaniu. W konkluzjach Rady UE z dnia 8 grudnia 2015 r. stwierdzono m.in., że dyrektywy UE powinny być preferowanym narzędziem wdrażania na szczeblu UE wyników prac OECD dotyczących BEPS.
Celem wprowadzenia nowych przepisów jest zwiększenie odporności polskiego rynku, a tym samym rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, na rozbieżności w kwalifikacji struktur hybrydowych. Obowiązek automatycznego przekazywania informacji o transgranicznych schematach podatkowych jest nową instytucją wprowadzoną dyrektywą MDR. Pierwsze wymiany informacji w ramach Unii Europejskiej zostaną dokonane w październiku 2020.
Również OECD przyjęła „Modelowe zasady obowiązkowego ujawniania schematów mających na celu obejście wspólnego systemu raportowania (CRS) i w odniesieniu do struktur nieprzejrzystych”. Do chwili obecnej wspomniane zasady nie zostały przyjęte, jako nowy standard globalny i nie zostały podpisane żadne porozumienia mające na celu praktyczne wprowadzenie automatycznej wymiany informacji w tym zakresie przez państwa.
Większość zmian wynikających z omawianego projektu ma wejść w życie 1 stycznia 2020 r.