Do gmin często zgłasza się policja o wydanie zaświadczeń w sprawach podatkowych zatrzymanych osób. Organ podatkowy, czyli wójt, burmistrz lub prezydent miasta, ma wątpliwości, czy istnieje podstawa do wydania takiego zaświadczenia. Przepisy Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.) zawierają zamknięty katalog osób uprawnionych do jego otrzymania.
Osoby uprawnione
Organ podatkowy może wydać zaświadczenie tylko na wniosek osoby uprawnionej. Do osób uprawnionych do otrzymania zaświadczenia w sprawach podatkowych poza podatnikiem należą: osoba, która uprawdopodobni, że może być spadkobiercą podatnika; nabywca majątku podatnika (za zgodą zbywającego); jednostka organizacyjna, która jest uprawniona do udzielania kredytów lub pożyczek (ale tylko za zgodą podatnika); a także kontrahent podatnika prowadzący działalność gospodarczą (ale tylko za zgodą podatnika).
O wydanie zaświadczenia może wystąpić również wspólnik spółki cywilnej, jawnej, partnerskiej oraz komplementariusz spółki komandytowej (za zgodą podatnika spółki); członek rodziny podatnika prowadzący z podatnikiem działalność gospodarczą (ale tylko za zgodą podatnika). Zaświadczenie otrzyma też małżonek podatnika, a także rozwiedziony małżonek. W tym ostatnim przypadku konieczna jest zgoda podatnika. Zgoda taka nie jest wymagana tylko wtedy, gdy z żądaniem wydania zaświadczenia występuje małżonek podatnika pozostający z nim we wspólności majątkowej.
Organ odmówi
Wśród osób uprawnionych do otrzymania zaświadczeń w sprawach podatkowych nie ma ani policji, ani prokuratora. Brak zatem podstaw prawnych do wydania zaświadczenia w sprawach podatkowych policji lub prokuratorowi. Zgodnie z procedurą przewidzianą w Ordynacji podatkowej organ podatkowy powinien wydać postanowienie o odmowie wydania zaświadczenia. Jedyny wyjątek stanowi sytuacja, gdy policja czy prokurator występują jako podatnik.
Udzielą informacji
Inaczej będzie, gdy policja czy prokurator występują o udzielenie informacji podatkowych dotyczących podatników. Wówczas organ podatkowy wydaje nie zaświadczenie, a zwykłą informację w zakresie podatku bądź udostępnia akta podatkowe. W takiej sytuacji zastosowanie ma art. 298 pkt 5 Ordynacji podatkowej. Stanowi on, iż akta podatkowe (w tym pisemne informacje) niezawierające wiadomości pochodzących z banków organy podatkowe udostępniają sądowi, prokuratorowi, a także upoważnionym pisemnie przez prokuratora funkcjonariuszom policji lub Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego w związku z toczącym się postępowaniem.
Ważne! Wniosek policji o udostępnienie informacji podatkowych powinien zawierać pisemne upoważnienie prokuratora dla funkcjonariusza policji występującego o informacje podatkowe oraz wskazanie toczącego się postępowania, którego sprawa dotyczy (podanie np. sygnatury sprawy). Bez tych danych informacja nie zostanie udzielona
Hanna Kmieciak