Nowy pomysł rządu: super-urząd do kontroli firm. ZUS, MF, KAS, PIP, Policja lepiej skoordynowane w walce z szarą strefą i unikaniem opodatkowania

Nowy pomysł rządu: super-urząd do kontroli przedsiębiorców. Co to oznacza dla firm? / Shutterstock

Rząd ogłosił pomysł powstania specjalistycznego zespołu mającego na celu skuteczniejszą walkę z szarą strefą i unikaniem opodatkowania. Ma to być "Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie" - już teraz zwany przez niektórych "super-urzędem" lub "super-skarbówką". Nowa inicjatywa zakłada wykorzystanie zaawansowanych technologii analitycznych, które pomogą w precyzyjnym typowaniu podatników do kontroli. Celem projektu jest uszczelnienie systemu podatkowego, poprawa ściągalności podatków, opłat, składek i innych należności publicznoprawnych oraz ograniczenie nielegalnych praktyk w obrocie gospodarczym. Dzięki temu uczciwie działający przedsiębiorcy mają zyskać równą przestrzeń konkurencyjną.

Rośnie szara strefa w Polsce

Według danych Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) szara strefa w Polsce stale się powiększa, co wymaga zdecydowanych działań. Utworzenie nowego zespołu monitorującego to realizacja rekomendacji MFW dotyczących uszczelnienia systemu podatkowego i ograniczenia nielegalnych praktyk gospodarczych. Kluczową rolę w walce z tym problemem ma odegrać wymiana danych oraz wykorzystanie zaawansowanych narzędzi analitycznych. Te działania mogą znacząco zmniejszyć skalę zjawiska.

Autopromocja

Skład i zadania nowego super-urzędu

W nowy międzyresortowy zespół zaangażowane będą kluczowe instytucje państwowe, takie jak:
- Ministerstwo Finansów, 
- Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, 
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych, 
- Państwowa Inspekcja Pracy, 
- Krajowa Administracja Skarbowa, 
- Policja oraz 
- Straż Graniczna. 

Ich głównym zadaniem będzie zacieśnienie współpracy i koordynacja działań na rzecz eliminacji szarej strefy. Działania zespołu, prawdopodobnie pod kierownictwem sekretarza stanu z Ministerstwa Finansów, skupią się na wymianie informacji i tworzeniu kompleksowych analiz, które umożliwią bardziej skuteczne działania kontrolne i ograniczenie nielegalnych praktyk gospodarczych.

Jak czytamy na stronie gov.pl, główne zadania Międzyresortowego Zespołu do spraw przeciwdziałania szarej strefie będą polegać na:
- przygotowaniu strategii i planu działania mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie dla administracji rządowej;
- koordynacji działań wynikających ze strategii i planu;
- wypracowaniu metodyki szacowania szarej strefy;
- wydawaniu rekomendacji dotyczących działań mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie, w tym zawierających propozycje zmian prawnych;
- monitorowaniu realizacji wydanych przez Zespół rekomendacji dotyczących działań mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie;
- dokonywaniu oceny działań podejmowanych przez inne państwa mających na celu przeciwdziałanie szarej strefie i możliwości adaptacji tych rozwiązań do warunków polskich.

Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie ma wykonywać swoje zadania przy pomocy stałego zespołu roboczego oraz grup zadaniowych.

Polecamy: Komplet podatki 2025

Kiedy Międzyresortowy Zespół do spraw przeciwdziałania szarej strefie zacznie działać?

Jeszcze przed Świętami Bożego Narodzenia 2024 r. projekt zarządzenia w sprawie Międzyresortowego Zespołu do spraw przeciwdziałania szarej strefie został przez Ministra Finansów przekazany do opiniowania przez resorty.

Na razie nie ma wiarygodnych informacji, kiedy ów Zespół zacznie działać. Wydaje się prawdopodobne, że stanie się to jeszcze w tym półroczu, a być może i pod koniec I kwartału 2025 r.

Wyższe wymagania dla przedsiębiorców

Dla przedsiębiorców utworzenie nowego zespołu do walki z szarą strefą oznacza większy nacisk na przestrzeganie przepisów podatkowych i prawa pracy. Współpraca instytucji, takich jak ZUS, Krajowa Administracja Skarbowa czy Państwowa Inspekcja Pracy, pozwoli na bardziej precyzyjne i skoordynowane działania kontrolne. Przedsiębiorcy muszą szczególnie dbać o prawidłowość dokumentacji finansowej, umów z pracownikami oraz rozliczeń podatkowych. Choć uczciwi mogą liczyć na bardziej przejrzyste warunki konkurencji, to zwiększona liczba kontroli wymaga większej staranności w prowadzeniu działalności.

Przygotowanie do zaostrzonych kontroli

W związku z zaostrzeniem kontroli przedsiębiorcy powinni zadbać o pełną zgodność swojej działalności z przepisami. Każdy aspekt działalności – od faktur i rozliczeń podatkowych po zgodność umów pracowniczych – może zostać poddany szczegółowej analizie. Doświadczeni prawnicy mogą pomóc w identyfikacji potencjalnego ryzyka, przeprowadzeniu audytów wewnętrznych i przygotowaniu dokumentacji zgodnej z wymogami prawa. Takie działania mogą znacząco zmniejszyć ryzyko sankcji oraz problemów podczas kontroli.

Nasza kancelaria oferuje kompleksowe wsparcie, które pomoże uniknąć błędów oraz zminimalizować ryzyko sankcji podczas kontroli. Dzięki naszemu doświadczeniu i indywidualnemu podejściu zapewniamy bezpieczeństwo prawne dla Twojego biznesu. 

Michał Dudziak, aplikant adwokacki w kancelarii Gorazda, Świstuń, Wątroba i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni.

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Księgowość
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?
17 sty 2025

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Wyślesz pismo do urzędu i sądu ostatniego dnia terminu nie tylko Pocztą Polską. Nowelizacja ordynacji podatkowej, kpa i kpc już w Sejmie
18 sty 2025

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować
17 sty 2025

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?
18 sty 2025

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?
16 sty 2025

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R
16 sty 2025

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę
16 sty 2025

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego
16 sty 2025

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla mają inne definicje, przesunięcie terminu złożenia deklaracji DN-1, inna stawka dla garaży
18 sty 2025

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?
15 sty 2025

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

pokaż więcej
Proszę czekać...