Jak wynika z art. 152. § 1 Kodeks pracy (Dział VII - Urlopy pracownicze) pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego (zwanego dalej także "urlopem”). Dodatkowo, pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo (o czym mówi art. 161 Kodeks pracy).
W związku z powyższym prawo pracy nakazuje pracodawcy dopełnienie obowiązku udzielenia pracownikowi co roku płatnego urlopu wypoczynkowego na przysługujący mu okres. Urlop ten powinien być nieprzerywany, jednakże na wniosek pracownika może zostać on podzielony na części. Przy czym jedna z części urlopu musi trwać minimum 14 dni.
Zgodnie bowiem z zapisami zawartymi w art. 161 Kodeks pracy, na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych.
Dodatkowo pracodawca musi zwrócić uwagę na zaległy urlop pracownika z ubiegłego roku - jeżeli taki występuje. Zaległy urlop, a więc niewykorzystany przez pracownika w bieżącym roku, musi być wykorzystany do końca września następnego roku.
Należy przy tym wskazać, że część urlopu wypoczynkowego niewykorzystaną z powodu:
1) czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby;
2) odosobnienia w związku z chorobą zakaźną;
3) odbywania ćwiczeń wojskowych albo przeszkolenia wojskowego przez czas do 3 miesięcy;
4) urlopu macierzyńskiego
- pracodawca jest obowiązany udzielić w terminie późniejszym (art. 166 Kodeks pracy).
Według art. 154. § 1 Kodeksu pracy pracownikowi przysługuje odpowiedni wymiar urlopu – 20 dni lub 26 dni. Okres ten zależny jest od okresu zatrudnienia - poniżej 10 lat lub powyżej 10 lat. A zatem wymiar urlopu wynosi:
1) 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat;
2) 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Jeżeli jednak pracownik zatrudniony jest tylko na połowę etatu lub rozpoczął pracę w roku kalendarzowym po raz pierwszy - urlop wypoczynkowy naliczany jest dla niego proporcjonalnie. Oznacza to, iż uzyskuje on prawo do urlopu z upływem każdego miesiąca pracy, w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu. W przedstawiony sposób urlop naliczany jest proporcjonalnie tylko w pierwszym roku. Natomiast w drugim roku dany pracownik nabywa prawo do pełnych dni urlopowych ustalonych według przepisów prawa pracy i okresu zatrudnienia. Przy czym należy pamiętać, że obliczony w ten sposób proporcjonalnie wymiar urlopu zaokrąglamy w górę do pełnych dni.
W świetle art. 153. § 1. Kodeks pracy, prawo do kolejnych urlopów pracownik nabywa w każdym następnym roku kalendarzowy.
Zobacz także: Kadry
Podczas naliczania pracownikowi urlopu w odpowiedniej ilości wyrażonej w dniach, należy wziąć pod uwagę okres zatrudnienia (stażu pracy). Do stażu wliczają się lata nauki danego pracownika, przy czym pod uwagę brana jest ostatnia szkoła, jaką pracownik ukończył. W zależności od rodzaju ukończonej szkoły pracownikowi doliczane jest od 3 do 8 lat.
W związku z powyższym, idąc za art. 155. § 1. Kodeks pracy, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się z tytułu ukończenia:
1) zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 3 lata;
2) średniej szkoły zawodowej - przewidziany programem nauczania czas trwania nauki, nie więcej jednak niż 5 lat;
3) średniej szkoły zawodowej dla absolwentów zasadniczych (równorzędnych) szkół zawodowych - 5 lat;
4) średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata;
5) szkoły policealnej - 6 lat;
6) szkoły wyższej - 8 lat.
Okresy nauki, o których mowa w powyższych punktach 1-6, nie podlegają sumowaniu.
W przypadku, gdy dany pracownik pobierał naukę i pracował, wybierany jest dla niego najkorzystniejszy wariant. Mówi o tym art. 155. § 1. Kodeks pracy, zgodnie z którym, jeżeli pracownik pobierał naukę w czasie zatrudnienia, do okresu pracy, od którego zależy wymiar urlopu, wlicza się bądź okres zatrudnienia, w którym była pobierana nauka, bądź okres nauki, zależnie od tego, co jest korzystniejsze dla pracownika.
Autor: Żaneta Dulczykowska, Systim.pl