Z punktu widzenia pracowników ważny jest udział kosztów wynagrodzeń w łącznych kosztach pracy. Wysoka partycypacja pozapłacowych kosztów pracy, świadczy o tym, że z wysokich wynagrodzeń w dużej mierze korzysta państwo, a nie sami pracownicy.
Zgodnie z definicją Międzynarodowej Organizacji Pracy (MOP), koszt pracy to całkowity koszt poniesiony przez pracodawcę w związku z zatrudnieniem pracownika. W ten sposób rozumiany koszt pracy obejmuje: wynagrodzenie za wykonaną pracę, wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy, premie i gratyfikacje, koszt posiłków, napojów, płatności w naturze, koszt mieszkań pracowników ponoszonych przez pracodawcę, wydatki pracodawcy na ubezpieczenia społeczne, koszty szkolenia, świadczenia społeczne i inne, takie jak: koszty transportu pracowników, odzież robocza, koszty rekrutacji oraz podatki traktowane jako koszty pracy.
Jakie są koszty zatrudnienia polskiego pracownika?
Koszty pracy w Polsce znacznie różnią się ze względu na branżę. Według danych GUS najwyższe, w ujęciu miesięcznym i godzinowym, wystąpiły w informacji i komunikacji. Niewątpliwie wpływ na to ma szybki w ostatnich latach wzrost wynagrodzeń w tej branży. Zwracają uwagę również wysokie koszty pracy w górnictwie.
Koszty pracy w ujęciu miesięcznym i godzinowym w sekcjach w 2016 roku (w PLN)
|
Sekcja |
miesięcznie |
godzinowo |
|
ogółem |
5 489,14 |
33,73 |
|
informacja i komunikacja |
9 356,66 |
56,29 |
|
Górnictwo |
8 967,28 |
51,05 |
|
wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę |
8 615,43 |
51,37 |
|
działalność finansowa i ubezpieczeniowa |
8 415,99 |
50,97 |
|
działalność profesjonalna, naukowa i techniczna |
7 444,32 |
44,72 |
|
administracja publiczna i obrona narodowa |
6 116,41
|
37,06 |
|
obsługa rynku nieruchomości |
5 561,25 |
33,39 |
|
Budownictwo |
5 378,06 |
31,65 |
|
Edukacja |
5 359,15 |
42,11 |
|
transport i gospodarka magazynowa |
5 270,41 |
31,23 |
|
działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją |
4 724,35 |
28,68 |
|
opieka zdrowotna i pomoc społeczna |
4 722,42
|
28,90 |
|
administrowanie i działalność wspierająca |
3 850,18 |
23,07 |
|
zakwaterowanie i gastronomia |
3 675,04 |
22,01 |
Udział wynagrodzeń całkowitych w kosztach pracy w 2016 w Polsce według danych GUS wyniósł 77,5%. Najwyższy udział wynagrodzeń w kosztach pracy wystąpił w sekcji działalność finansowa (81,6%). Z kolei najniższy udział wynagrodzeń zasadniczych w górnictwie (26%).
Polecamy: Kodeks pracy 2019. Praktyczny komentarz z przykładami + PDF
Poniższa tabela prezentuje udział poszczególnych składowych w całkowitych kosztach pracy.
Udział wynagrodzeń w całkowitych kosztach pracy w Polsce w 2016 roku
|
składowa |
udział w kosztach pracy (w %) |
|
wynagrodzenie zasadnicze |
62,3 |
|
dodatki za staż pracy |
3,4 |
|
premie wypłacane periodycznie za osiągnięcia w wykonywaniu podstawowych zadań |
6,0 |
|
nagrody (bez wypłat z zysku) |
2,9 |
|
wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych |
2,5 |
|
nagrody jubileuszowe, gratyfikacje odprawy wypłacone po przejściu na emeryturę lub rentę |
0,4 |
Koszty pracy w Polsce i innych krajach Unii Europejskiej
Z danych Eurostatu wynika, że w 2017 roku jednostkowe koszty pracy w Polsce wyniosły 9,4 EUR za godzinę, przy średniej unijnej wynoszącej 26,8 EUR. W poszczególnych krajach wspólnoty wahały się w granicach od 4,9 EUR do 42,6 EUR.
Dane pokazują znaczne rozbieżności pomiędzy poszczególnymi państwami członkowskimi. Polska należy do grupy państw o relatywnie niskich kosztach pracy. Najniższe wystąpiły w Bułgarii (4,9 EUR), Rumunii (6,3 EUR), Litwie (8 EUR), Łotwie (8,1 EUR), Węgrzech (9,1 EUR) i Polsce (9,4 EUR). Spośród krajów Unii Europejskiej, na drugim biegunie znalazła się Dania (42,5 EUR), Belgia (39,6 EUR), Szwecja (38,3 EUR) i Luksemburg (37,6 EUR).
Zobacz także: Wynagrodzenia
W 2017 roku udział pozapłacowych kosztów pracy w kosztach pracy ogółem w Unii Europejskiej wynosił 24%. W państwach członkowskich UE udział pozapłacowych kosztów pracy również był bardzo zróżnicowany. Najwyższy wystąpił we Francji (32,8%), w Szwecji (32,6 %), na Litwie (28,8 %) i we Włoszech (27,7 %). Jak wynika ze statystyk Eurostatu, najmniejsze obciążenie wynikające z pozapłacowych kosztów pracy występowało na Malcie i w Luksemburgu - odpowiednio 6,5% i 12,2%.
Polska należy do krajów o stosunkowo niskim udziale pozapłacowych kosztów, wynoszącym 19,2% całkowitych kosztów pracy w 2017 roku. Należy dodać, że w większości krajów udział kosztów pozapłacowych w kosztach pracy wzrasta z roku na rok.
Koszty pracy w wybranych krajach Unii Europejskiej w 2017 roku (w EUR)
|
kraj |
koszty pracy |
koszt wynagrodzeń i płac |
udział wynagrodzeń w kosztach pracy |
pozapłacowe koszty pracy |
udział pozapłacowych kosztów w kosztach pracy |
|
Dania |
42,5 |
36,6 |
86,12% |
5,9 |
13,88% |
|
Belgia |
39,6 |
28,9 |
72,98 |
10,7 |
27,02% |
|
Szwecja |
38,3
|
25,8 |
67,36% |
12,5 |
32,64% |
|
Luksemburg |
37,6 |
33,0 |
87,77% |
4,6 |
12,23% |
|
Francja |
36,0 |
24,2 |
67,22% |
11,8 |
32,78% |
|
Holandia |
34,8
|
26,4 |
75,86% |
8,4 |
24,14% |
|
Niemcy |
34,1 |
26,4 |
77,42% |
7,7 |
22,58% |
|
Unia Europejska |
26,8 |
20,3 |
75,75% |
6,5 |
24,25% |
|
Wielka Brytania |
25,7 |
21,3 |
82,88% |
4,4 |
17,12% |
|
Grecja |
14,5 |
10,8 |
74,48% |
3,7 |
25,52% |
|
Portugalia |
14,1
|
11,3 |
80,14% |
2,8 |
19,86% |
|
Malta |
13,8 |
12,9 |
93,48% |
0,9 |
6,52% |
|
Czechy |
11,3 |
8,2 |
72,57% |
3,1 |
27,43% |
|
Słowacja |
11,1 |
8,1 |
72,97% |
3,0 |
27,03% |
|
Chorwacja |
10,6 |
9,0 |
84,91% |
1,6 |
15,09% |
|
Polska |
9,4 |
7,6 |
80,85% |
1,8 |
19,15% |
|
Węgry |
9,1 |
7,2 |
79,12% |
1,9 |
20,88% |
|
Łotwa |
8,1 |
6,4 |
79,01% |
1,7 |
20,99% |
|
Litwa |
8,0 |
5,7 |
71,25% |
2,3 |
28,75% |
|
Rumunia |
6,3 |
5,1 |
80,95% |
1,2 |
19,05% |
|
Bułgaria |
4,9 |
4,1 |
83,67% |
0,8 |
16,33% |
Źródło: wynagrodzenia.pl