Jakie składniki wynagrodzenia stanowią podstawę wymiaru zasiłku chorobowego

Na wstępnie należy podkreślić, że zasiłek chorobowy przysługuje osobie, która stała się niezdolna do pracy w czasie ubezpieczenia chorobowego, również za okres nieprzerwanej niezdolności do pracy, która przypada po ustaniu ubezpieczenia. Zasiłek chorobowy przysługuje również wtedy, jeżeli niezdolność do pracy trwała (bez przerwy) co najmniej 30 dni i powstała po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego:

- nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego albo

- nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego - w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby (oznaczonej w zaświadczeniu lekarskim kodem literowym "E").

Komu przysługuje zasiłek chorobowy?

Aby otrzymać zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego, należy być objętym obowiązkowym ubezpieczeniem chorobowym (czyli należy być pracownikiem, członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych albo odbywać służbę zastępczą) lub dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym w ZUS (czyli wykonywać pracę nakładczą, na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, albo innej umowy o świadczenie usług, albo współpracować z osobą, która wykonuje taką umowę, być nianią, czyli  pracować na podstawie umowy uaktywniającej, prowadzić pozarolniczą działalność lub współpracować z osobą, która prowadzi taką działalność, wykonywać odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania, albo być duchownym).

Wysokość zasiłku chorobowego

Wysokość zasiłku jest uzależniona od pewnych czynników i może ona wynosić 70%, 80% albo 100% podstawy, z uwzględnieniem ilości dni zasiłkowych. Podstawowy zasiłek chorobowy (miesięczny) wynosi 80% podstawy wymiaru (przy zwykłym zwolnieniu lekarskim), 70% podstawy wymiaru przysługuje za okres pobytu w szpitalu, natomiast 100% podstawy wymiaru, także za okres pobytu w szpitalu, ale jeżeli pracownik stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy, w czasie ciąży, albo wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów albo zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Okres zasiłkowy

Jak wspominaliśmy wcześniej, zasiłek przysługuje za okres trwania niezdolności do pracy, ale nie dłużej niż przez okres 182 dni lub 270 dni - w przypadku, gdy niezdolność do pracy jest spowodowana gruźlicą lub przypada w trakcie ciąży.

„Do jednego okresu zasiłkowego (182 lub 270 dni) wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, nawet jeżeli nieprzerwana niezdolność do pracy była spowodowana różnymi przyczynami. W przypadku przerw w niezdolności do pracy, do jednego okresu zasiłkowego wlicza się okresy poprzedniej niezdolności do pracy spowodowanej tą samą przyczyną, jeżeli przerwa w tej niezdolności nie przekroczyła 60 dni.”

Polecamy: Podstawa wymiaru składek ZUS. Praktyczne problemy

Warto także wspomnieć o tym, że zasiłek nie przysługuje za okres niezdolności do pracy m.in.: za który zachowuje się prawo do wynagrodzenia (na podstawie przepisów szczególnych), w którym przebywa się na urlopie bezpłatnym lub urlopie wychowawczym, w którym jest się tymczasowo aresztowanym lub odbywa się karę pozbawienia wolności (z pewnym wyjątkiem), objęty zwolnieniem lekarskim, które zostało sfałszowane.

Dokumenty potwierdzające

Aby otrzymać zasiłek chorobowy należy przedstawić odpowiedni dowód w postaci dokumentu – zwolnienie lekarskie.

Zwolnienie lekarskie musi być przekazane w formie dokumentu elektronicznego, tzw. e-ZLA (w wersji papierowej wydruk ZUS ZLA może być przekazany tylko do dnia 30 listopada 2018 roku, ponieważ od 1 grudnia 2018 roku lekarze będą wystawiali zwolnienia tylko w elektronicznej formie) lub w formie wydruku elektronicznego dokumentu e-ZLA. Ewentualnie w trybie alternatywnym może być przekazane na formularzu wydrukowanym z systemu teleinformatycznego, gdy wystawienie zwolnienia lekarskiego e-ZLA nie jest możliwe.

Zobacz także: Ubezpieczenie chorobowe

---

Podstawa wymiaru

ZUS stosuje na przykład premie uznaniowe, które wliczane są do podstawy wymiaru zasiłku w chwili, w której ZUS będzie pobierał od nich składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Art. 41 ustawy o świadczeniach z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa:

Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego nie uwzględnia się składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku.

Według artykułu 41 ww. ustawy, na podstawę wymiaru zasiłku chorobowego składają się wszystkie składniki wynagrodzenia, jeżeli podczas trwania choroby nie zostały one wypłacone. Przy dokonywaniu oceny, które składniki wynagrodzenia należy zaliczyć do tej podstawy, a które trzeba wykluczyć, istotne jest, czy przysługują one pracownikowi za okres niezdolności do pracy, czy też nie. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku nie uwzględnia się bowiem składników wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania tego zasiłku (zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub przepisami o wynagradzaniu, jeżeli są one wypłacane za okres pobierania tego zasiłku).

Poniżej przedstawiona została tabela składników wynagrodzenia, które podlegają i nie podlegają uwzględnieniu do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego.

Składniki wynagrodzenia podlegające uwzględnieniu do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego	Składniki wynagrodzenia NIE podlegające uwzględnieniu do podstawy wymiaru zasiłku chorobowego
wynagrodzenie za pracę, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, premie, nagrody, dodatki.	ekwiwalenty za niewykorzystany urlop, premie, nagrody, dodatki, które nie są uzależnione od obecności pracownika, przychody zwolnione z oskładkowania.

PRZYKŁAD 1 – przyznanie zasiłku

Pracownik Jan Kowalski został zatrudniony z dniem 1 stycznia 2018 roku, z wynagrodzeniem zasadniczym bez dodatkowych składników wynagrodzenia. W okresie od 7 lipca 2018 do 22 sierpnia 2018 przebywał na zwolnieniu lekarskim. Za czas choroby w lipcu otrzyma on wynagrodzenie chorobowe, a także zasiłek chorobowy, ale dopiero w sierpniu.

PRZYKŁAD 2 – nie uznanie premii

Pracownik Jan Kowalski otrzymał premię świąteczną, która nie była uzależniona od jego obecności w pracy. Premia została przyznana z powodu zdarzenia określonego w regulaminie, dlatego też nie zostanie ona wliczona w podstawę zasiłku chorobowego.

PRZYKŁAD 3 – uznanie premii

Pracownica Anna Kowalska zachorowała w sierpniu 2018 roku. Od sierpnia 2017 roku aż do lipca 2018 roku otrzymywała miesięczne nagrody uznaniowe przysługujące jej na podstawie regulaminu wynagradzania. W tej sytuacji premia uznaniowa zostanie wliczona do podstawy zasiłku chorobowego.

Autor: Magda Okroj i Żaneta Dulczykowska, Systim.pl