Prowadzenie działalności gospodarczej nie należy do łatwych zadań, zwłaszcza gdy trzeba właściwie wywiązać się z obowiązków podatkowo-księgowych. W połowie ubiegłego roku weszła w życie dawno niespotykana fala zmian w zasadach prowadzenia biznesu – i nie chodzi tylko o podatki. W zeszłym roku wprowadzono cały wachlarz przepisów, które mają ochronić Skarb Państwa przed wyłudzeniami VAT. Wystartował również Rejestr Danych Kontaktowych (RDK), do którego można dobrowolnie zgłosić swój numer telefonu komórkowego i adres e-mail, by ułatwić urzędnikom bezpośredni kontakt.
Niższe podatki, wyższe pensje
Jedną z największych zmian dla osób prowadzących własną firmę, wprowadzonych od stycznia 2020 r., jest podwyżka minimalnego wynagrodzenia aż o 350 zł, z 2250 zł do 2600 zł. Zmiana ta pociągnęła za sobą również wzrost minimalnej stawki godzinowej dla umowy-zlecenia, z 14,70 zł do 17 zł.
Dodatkowo, dzięki wprowadzonej od października nowej stawce podatku PIT w I progu podatkowym (17% zamiast 18%), pracownicy oraz osoby samozatrudnione mogą liczyć na większe uposażenie. Ponadto, obniżenie stawki PIT spowodowało również zwiększenie kwoty zmniejszającej podatek, tzw. wyższe zryczałtowane koszty uzyskania przychodów. Zmniejszą one różnicę między kwotą, którą pracownik dostaje „na rękę”, a tą, którą pracodawca wydaje na jego zatrudnienie (tzw. „klin podatkowy”). Zupełną nowością w kwestii podatku PIT jest 0% stawka dla osób pracujących do 26 roku życia oraz nowy, III próg podatkowy, który obejmie osoby o dochodach przekraczających rocznie 1 mln zł.
Od 2020 r. zmieniły się również terminy składania deklaracji rocznych PIT. Najważniejsza data, o której powinien pamiętać każdy płatnik, czyli ostateczny termin 30. kwietnia nie uległ zmianie. Jednak od tego roku zeznanie za rok poprzedni oficjalnie można składać nie od 1 stycznia, a 15 lutego. Zupełnie nową datę składania ma za to zeznanie PIT-28, obowiązujące podatników rozliczających się na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych – formularz ten można składać od 15. lutego tylko do 2. marca.
Nowy Rok, wyższe składki ZUS
Paradoksalnie, osoby które prowadzą działalność nie skorzystają na wzroście płac ze względu na podwyżki wysokości składek na ubezpieczenia społeczne. Osoby korzystające z preferencyjnych stawek ZUS („małego ZUSu”), tj. przedsiębiorcy początkujący i osiągający niskie przychody zapłacą o 15,6% więcej, a przedsiębiorcy już działający na rynku, ok. 10% więcej.
Dobra wiadomość jest taka, że od 1 lutego 2020 r. weszła w życie ustawa podwyższająca obroty firm uprawnionych do „małego ZUS-u” z 78 tys. do 120 tys. za rok ubiegły (tzw. „mały ZUS Plus”), czas na złożenie niezbędnych dokumentów upłynął 28 lutego 2020.
- Otwierając działalność gospodarczą, wiele osób decyduje się na darmowe oprogramowanie do prowadzenia księgowości, by obniżyć koszty. Jednak jak pokazuje doświadczenie ostatnich kwartałów, ustawodawca może wprowadzić w stosunkowo krótkim okresie wiele zmian, których najprostsze rozwiązania mogą nie uwzględniać – mówi Paweł Berezowski z firmy RESET2, producenta pakietu oprogramowania księgowo-płacowego R2. – Profesjonalne oprogramowanie księgowo-płacowe jest przygotowane do zmian nie tylko pod kątem merytorycznym, ale również pod względem użyteczności i intuicyjności – podkreśla.
Wszystkie podatki do jednej skarbonki
Wprowadzony od stycznia 2020 indywidualny mikrorachunek podatkowy to kolejne usprawnienie w rozliczeniach z Urzędem Skarbowym. Każdy płatnik ma od teraz indywidualny, nadany odgórnie numer konta, na który trafiają wszelkie podatki: zarówno podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT), jak i dochodowy od osób prawnych (CIT) czy od towarów i usług (VAT), a także wszelkie niepodatkowe należności stanowiące dochód budżetu państwa. Co więcej, mikrorachunek „wędruje” za przedsiębiorcą, tj. pozostanie niezmienny nawet w przypadku zmiany rejonizacji, więc nie trzeba się martwić o ustalenie nowego numeru.
Faktura? Tylko na paragon z NIP!
By zapobiec wystawianiu tzw. pustych faktur, a tym samym uszczelnić system podatkowy, od stycznia wprowadzono zakaz wystawiania faktur do paragonów fiskalnych bez numeru NIP. Gdy sprzedaż zostanie zaewidencjonowana na kasie fiskalnej, a przedsiębiorca wróci z prośbą o wystawienie faktury na podstawie paragonu bez NIP, sprzedawca musi odmówić, bo inaczej zapłaci karę w wysokości 100% podatku VAT należnego na fakturze, czyli de facto zapłaci VAT podwójnie.
PPK: co z początkującymi?
Wprowadzone w 2019 r. Pracownicze Plany Kapitałowe to nowy sposób na gromadzenie środków emerytalnych. Oszczędności w PPK tworzone są wspólnie przez trzy strony: pracowników, pracodawców oraz państwo. Pracodawca ma obowiązek wpłacać 1,5% wynagrodzenia brutto pracownika, ale może dobrowolnie zwiększyć wpłatę nawet do 4%. Wydatki poniesione przez pracodawcę na PPK stanowią koszty uzyskania przychodu.
Osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą są zwolnieni z PPK jednak od 1 stycznia 2021 w momencie, gdy zatrudnią pierwszego pracownika, który wyrazi chęć przystąpienia do programu, zostaną objęci obowiązkiem wprowadzenia PPK.
JPK_VAT z deklaracją i ewidencją
Jednolity Plik Kontrolny (JPK) służy do zbiorczego przekazywania informacji o operacjach gospodarczych za dany okres. Został wprowadzony w 2016 r., a ponieważ znacznie usprawnił rozliczenia z Urzędem Skarbowym, od kwietnia 2020 r jego zakres zostanie rozszerzony – obowiązkowo dla dużych przedsiębiorstw, a dobrowolnie dla pozostałych. Dotychczasowe papierowe deklaracje VAT-7 i VAT-7k oraz ich załączniki, VAT-ZZ, VAT-ZD, VAT-ZT zastąpi zaktualizowany plik JPK_VAT, zawierający oprócz danych identyfikacyjnych podatnika, okresu podatkowego oraz należnej kwoty również historię dokonanych transakcji. Znajdą się tam daty zakupu i sprzedaży i przypisane do nich, odpowiednie stawki podatku. Od 1 lipca 2020 r. JPK_VAT zacznie obowiązywać wszystkich podatników (duże, średnie i małe przedsiębiorstwa oraz mikroprzedsiębiorców).
Split payment, czyli VAT do zamrażarki
W listopadzie ubiegłego roku wszedł w życie mechanizm podzielonej płatności, tzw. split payment: płatnik przelewa na konto odbiorcy osobno kwotę netto i kwotę VAT, która trafia na osobne konto podatkowe, dedykowane do rozliczeń z Urzędem Skarbowym, a w zamian jest chroniony przed współdzieloną odpowiedzialnością za nieuiszczony VAT i może liczyć na szybszy zwrot należnych kwot, po zaledwie 25 dniach.
Obecnie z mechanizmu podzielonej płatności, pomyślanego jako sposób ochrony budżetu przed wyłudzeniami VAT, korzystają obowiązkowo podmioty z branż szczególnie narażonych na wyłudzenia oraz dobrowolnie spółki z udziałem Skarbu Państwa. Pozostałe podmioty mają w tym zakresie dowolność, choć jak pokazuje badanie Biura Informacji Kredytowej z lipca 2019, na split payment zdecydowało się już ponad 42% dostawców mikro, małych i średnich firm.
– Przy większej ilości przelewów metodą split payment warto rozważyć rozwiązanie, które usprawnia cały proces i eliminuje możliwość pomyłki. Niedopełnienie obowiązków związanych ze split payment, np. brak informacji na fakturze, grozi karą w wysokości 30% kwoty VAT na fakturze – wyjaśnia Paweł Berezowski z firmy RESET2.
Uczciwość firm pod specjalnym nadzorem
Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą są szczególnie narażone na różnego rodzaju wyłudzenia. By uniknąć niepewnych partnerów biznesowych, warto sprawdzić, czy kontrahent figuruje na tzw. białej liście podatników: czy jest czynnym podatnikiem VAT, a jeżeli nie jest zarejestrowany, to dlaczego. Biała lista umożliwia również potwierdzenie numeru rachunku bankowego odbiorcy. Rejestr jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Finansów oraz w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG), jednak by oszczędzić sobie wyszukiwania, wystarczy zastosować nowoczesny program księgowy.
Ustawa uwolni od zatorów płatniczych
Z Europejskiego Raportu Płatności za 2017 r. wynika, że blisko połowa polskich firm jest zmuszana do akceptowania długich terminów płatności. W lipcu ubiegłego roku Sejm uchwalił ustawę, która ma zwalczać zjawisko opóźnień w płaceniu kontrahentom, które powoduje, że firmy mają kłopoty z płynnością finansową i rozwojem. Głównie chodzi o skrócenie ustawowych terminów zapłaty, ale nowe przepisy zakładają również ulgę na złe długi w podatkach PIT i CIT (na wzór podobnej ulgi VAT) oraz usprawnienie ścigania przedsiębiorstw generujących największe zatory i zobowiązanie największych firm do raportowania swoich praktyk płatniczych.
Papier to już przeszłość
Nowy Rok zapoczątkował również okres wymiany tradycyjnych kas fiskalnych, z papierowymi paragonami, na kasy online, automatycznie wysyłające dane o każdej transakcji do Krajowej Administracji Skarbowej. Cyfrowe kasy są już wymagane od przedsiębiorców z branży motoryzacyjnej, a do czerwca 2020 r. nowe kasy muszą pojawić się w restauracjach. Do końca 2020 r. papierowe paragony mają wyjść z użytku w zakładach fryzjerskich, kosmetycznych i gabinetach stomatologicznych, a do końca 2022 r. całkiem wyjść z użytku.
- Wprowadzone w ostatnim czasie zmiany wyraźnie wskazują, że bez wsparcia technologii prowadzenie biznesu będzie w najbliższej przyszłości mocno utrudnione, o ile nie niemożliwe. Ponadto, początkujący przedsiębiorca musi skupić się przede wszystkim na rozwoju swojego biznesu. Cyfrowe narzędzia wspierające biznes upraszczają i automatyzują większość zadań, umożliwiając uwolnienie pełnego potencjału początkującego przedsiębiorcy – kończy Berezowski.
Polecamy: VAT 2020. Komentarz
Polecamy: PIT 2020. Komentarz