Podjętą w składzie 7 sędziów uchwałą z 16 stycznia 2012 r. (sygn. akt II FPS 1/11) NSA rozstrzygnął o sposobie opodatkowania dochodu z tytułu udziału w zyskach spółek komandytowo-akcyjnych (SKA) osiąganych przez ich niebędących komplementariuszami akcjonariuszy.
Dotychczas w orzecznictwie funkcjonowały dwa stanowiska w tym zakresie.
Wedle pierwszego, akcjonariusz SKA miałby podlegać opodatkowaniu na takich samych zasadach jak jej komplementariusz i wspólnicy innych spółek osobowych.
Co istotne, z perspektywy funkcjonowania akcjonariuszy konsekwencją tego podejścia był obowiązek uiszczania przez nich miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy.
Uzyskiwane przez nich dochody nie były w rezultacie traktowane jak te z tytułu dywidendy wypłacanej przez spółki kapitałowe.
Zgodnie z drugim stanowiskiem, podzielonym przez NSA we wskazanej uchwale, przychód akcjonariusza SKA, wynika z posiadania przez niego prawa majątkowego z akcji, nie jest natomiast przychodem z działalności gospodarczej.
Siedmioosobowy skład NSA podkreślił, że niedopuszczalne jest opodatkowanie przychodów niepochodzących z działalności gospodarczej, jeżeli nie zostały faktycznie osiągnięte.
Wobec tego, jeżeli akcjonariusz nie otrzyma faktycznie wypłaconej na podstawie uchwały walnego zgromadzenia dywidendy (ewentualnie zaliczki na jej poczet), nie jest także zobowiązany do uiszczania zaliczek na podatek dochodowy w ciągu roku podatkowego.
Komentowana uchwała NSA ma istotne znaczenie z punktu widzenia podmiotów zainteresowanych wyborem formy prowadzenia działalności gospodarczej w postaci SKA.
W świetle przyjętej przez NSA wykładni, dochody akcjonariuszy podlegają opodatkowaniu na zasadzie kasowej.
Z punktu widzenia praktyki przedsiębiorcy, najbardziej doniosłą konsekwencją takiego podejścia jest fakt, że akcjonariusze spółek komandytowo-akcyjnych nie mają obowiązku wpłacania comiesięcznych zaliczek na podatek dochodowy jak inni wspólnicy spółek osobowych, a zyski przez nich osiągane są opodatkowane dopiero w momencie faktycznej wypłaty dywidendy.
O tym, kiedy taka wypłata nastąpi, decyduje z kolei walne zgromadzenie, czyli w praktyce sami akcjonariusze. Brak zatem decyzji o podziale zysku powoduje, że samo jego wypracowanie przez spółkę nie rodzi konsekwencji podatkowych po stronie jej akcjonariuszy.
Dywidenda w formie niepieniężnej dla wspólnika spółki komandytowo akcyjnej płacącego PIT
Na jakich zasadach opodatkowany jest dochód akcjonariusza spółki komandytowo- akcyjnej?
Spółka komandytowo-akcyjna opłacalna podatkowo
Uchwała NSA z 16 stycznia 2012 r. (II FPS 1/11) w sprawie rozliczeń podatkowych akcjonariuszy spółki komandytowo-akcyjnej
Konrad Kurpiewski, Konsultant w Deloitte Doradztwo Podatkowe