Jeżeli w ww. terminie podatnik nie złoży żadnego oświadczenia, to:
- płaci podatek na dotychczasowych zasadach (jeżeli kontynuuje działalność) albo
- płaci podatek wg skali podatkowej (jeżeli rozpoczyna działalność w 2012 roku).
Podjętej w tym zakresie decyzji – czynnie (oświadczenie) lub biernie (upływ terminu) – nie można zmienić do końca danego roku podatkowego.
Skala podatkowa
W tym przypadku przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodu i ewentualne odliczenia będą opodatkowane stawką 18%, a nadwyżka dochodów powyżej 85.528,- zł – stawką 32%. Dostępne są tu wszelkie odliczenia z ulgą na dzieci i internetową na czele.
Gdy przed rozpoczęciem działalności lub do 20 stycznia roku podatkowego podatnik nie złoży wniosku ani oświadczenia o zastosowanie innych form opodatkowania (karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, podatek linowy 19%) - musi rozliczać swoje dochody (z działalności gospodarczej lub z najmu prywatnego) wg skali podatkowej.
Jeżeli podatnik rozliczał się w poprzednim roku w inny sposób (karta podatkowa, ryczałt ewidencjonowany, czy podatek liniowy 19%), a chciałby rozliczać się w nowym roku wg skali podatkowej – musi złożyć do 20 stycznia tego nowego roku do swojego urzędu skarbowego oświadczenie o rezygnacji z tej dotychczasowej formy i wyborze skali podatkowej.
Oświadczenie to powinno być złożone naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika w formie pisemnej. Nie ma powszechnie obowiązujących druków w tym zakresie – tylko wybierając kartę podatkową trzeba wypełnić wniosek PIT-16.
Warszawa, dnia 19 stycznia 2012 r.
Wacław Abczyński
00-001 Warszawa,
ul. Nijaka 7
NIP: 111-111-222-222
Urząd skarbowy _________
_______________________
OŚWIADCZENIE O WYBORZE FORMY OPODATKOWANIA - przykład
W roku 2011 prowadziłem działalność gospodarczą opodatkowaną według ryczałtu ewidencjonowanego.
W 2012 r. kontynuuję działalność gospodarczą jednak rezygnuję z opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego i wybieram opodatkowanie według skali podatkowej (tzw. zasady ogólne) określonej w ustawie z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
___________________
Podpis podatnika
*Pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu dotyczy lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego zawiadomi w formie pisemnej o rezygnacji z tej formy opodatkowania.
Urzędy skarbowe przygotowują dla wygody swojej i podatników własne druki lub wzory takich oświadczeń i choć nie obowiązują one bezwzględnie, to jednak warto je stosować.
Przykłady takich wzorów urzędowych:
http://www.is.waw.pl/Download/PlikiDoPobrania/19/51/PIT_IO.pdf
http://www.usnowysacz.pl/Druki/Inne/Oswiadczenie_wybor_formy_opodatkowania_v2010.pdf
http://www.izba-skarbowa.szczecin.pl/files/oswiadczenie_o_wyborze_formy_opodatkowania.pdf
W przypadku prowadzenia działalności gospodarczej jednocześnie w formie spółek osobowych oraz samodzielnie forma opodatkowania na zasadach ogólnych musi być jednakowa, dla wszystkich spółek oraz dla działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie.
Nie można wybrać dla jednej działalności opodatkowania wg skali podatkowej, a dla innej podatku liniowego. Nie wyklucza to jednak wyboru ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla jednej z działalności.
Podatkowa księga przychodów i rozchodów (pkpir)
Zasadniczo zgodnie z § 10 rozporządzenia MF w sprawie prowadzenia pkpir - podatnicy PIT, którzy rozliczają się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) albo podatkiem liniowym (19%) są obowiązani założyć podatkową księgę przychodów i rozchodów, a w razie obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży (gdy pkpir prowadzi za podatnika biuro rachunkowe) - również tę ewidencję, na dzień 1 stycznia roku podatkowego lub na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego.
Podatnicy, którzy rozpoczynają prowadzenie działalności gospodarczej albo w poprzednim roku podatkowym korzystali ze zryczałtowanego opodatkowania podatkiem dochodowym lub prowadzili księgi rachunkowe, są obowiązani zawiadomić w formie pisemnej naczelnika urzędu skarbowego właściwego według miejsca zamieszkania podatnika o prowadzeniu księgi w terminie 20 dni od dnia jej założenia.
Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki jawnej osób fizycznych lub spółki partnerskiej - ww. zawiadomienie składają wszyscy wspólnicy naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania każdego z nich.
Jeżeli w 2011 r. przychody z działalności gospodarczej podatnika prowadzącego pkpir wyniosły co najmniej równowartość 1.200.000,- euro – będzie on zobowiązany w 2012 roku prowadzić księgi rachunkowe (na podstawie ustawy o rachunkowości) i na ich podstawie ustalać dochód do opodatkowania PIT. W 2012 r. jest to obowiązkowe wówczas, gdy przychody w 2011 r. wyniosły co najmniej 5.293.440,- zł.
Więcej na temat poszczególnych form opodatkowania firmy
Podatek liniowy (19%)
W tym przypadku dochód (przychody minus koszty) uzyskany z działalności gospodarczej, jest opodatkowany według 19% stawki (bez względu na wysokość dochodu). Dochód przed opodatkowaniem można pomniejszyć jeszcze o zapłacone składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe podatnika oraz osób z nim współpracujących. A od podatku można odjąć jeszcze składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Niestety jeżeli podatnik wybierze 19% podatek dochodowy, traci prawo do:
- wspólnego opodatkowania z małżonkiem,
- preferencyjnego opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci,
- korzystania z innych ulg i zwolnień, takich jak ulga prorodzinna, internetowa, czy rehabilitacyjna.
O wyborze tej formy opodatkowania trzeba powiadomić pisemnie właściwego naczelnika urzędu skarbowego - do dnia 20 stycznia danego roku podatkowego (jeżeli chcemy zmienić formę opodatkowania lub zaczynamy działalność od początku roku).
Jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w ciągu roku – takie powiadomienie trzeba złożyć do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Tu również nie ma obowiązującego druku – wystarczy wyraźnie napisać, że wybiera się opodatkowanie dochodów wg stawki liniowej 19% na podstawie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Warszawa, dnia 19 stycznia 2012 r.
Wacław Abczyński
00-001 Warszawa,
ul. Nijaka 7
NIP: 111-111-222-222
Urząd skarbowy _________
_______________________
OŚWIADCZENIE O WYBORZE FORMY OPODATKOWANIA - przykład
W roku 2010 prowadziłem działalność gospodarczą opodatkowaną według ryczałtu ewidencjonowanego.
W 2011 r. kontynuuję działalność gospodarczą jednak rezygnuję z opodatkowania w formie ryczałtu ewidencjonowanego i wybieram opodatkowanie według stawki liniowej 19% na podstawie art. 30c ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
___________________
Podpis podatnika
*Pisemne oświadczenie o wyborze formy opodatkowania składa się naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika nie później niż do dnia 20 stycznia roku podatkowego, natomiast podatnik rozpoczynający działalność gospodarczą w trakcie roku podatkowego - do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
Wybór sposobu opodatkowania dokonany w oświadczeniu dotyczy lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego zawiadomi w formie pisemnej o rezygnacji z tej formy opodatkowania.
Dokonany wybór dotyczy również lat następnych chyba, że w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego, zostanie złożone oświadczenie o rezygnacji z tego sposobu opodatkowania lub oświadczenie o zastosowanie formy opodatkowania określonej w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Po dokonaniu wyboru tej formy opodatkowania dochodu - dotyczyć ona będzie wszystkich prowadzonych przez podatnika rodzajów działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (zarówno prowadzonej samodzielnie jak i w spółce niemającej osobowości prawnej).
Nie można skorzystać z tej formy opodatkowania, gdy podatnik wykonuje usługi na rzecz pracodawcy, u którego był lub jest zatrudniony w bieżącym roku podatkowym - odpowiadające czynnościom wykonywanym w ramach stosunku pracy (art. 9a ust. 3 ustawy o PIT).
Zaliczki miesięczne albo kwartalne
Zarówno podatnicy rozliczający się w formie skali podatkowej, jak i stawki liniowej 19% muszą wpłacać na rachunek właściwego urzędu skarbowego zaliczki na podatek - w terminie do dnia 20 każdego miesiąca za miesiąc poprzedni.
Jeśli przychód ze sprzedaży, wraz z kwotą należnego VAT, nie przekroczył w poprzednim roku kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro lub podatnik dopiero rozpoczyna prowadzenie działalności gospodarczej - może wpłacać zaliczki kwartalnie.
Rozpoczynając prowadzenie działalności w ciągu roku masz obowiązek, do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu, zawiadomić właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze kwartalnego wpłacania zaliczek.
Jeśli podatnik kontynuuje działalność o wyborze kwartalnego wpłacania zaliczek musi powiadomić naczelnika urzędu skarbowego do dnia 20 lutego.
Zawiadomienie dotyczy również lat następnych, chyba że w terminie do dnia 20 lutego roku podatkowego, zawiadomisz w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z kwartalnego sposobu wpłacania zaliczek.
Płacąc podatek według skali, czy według 19% stawki nie ma obowiązku składania deklaracji podatkowych w odniesieniu do zaliczek zarówno miesięcznych, jak i kwartalnych.
Zaliczki uproszczone w stałej wysokości
Ryczałt ewidencjonowany
Aby skorzystać z opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych należy złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania pisemne oświadczenie o wyborze tej formy opodatkowania. Chyba, że już w 2011 roku płaciłeś podatek w tej formie, to wtedy nie musisz nic robić, by utrzymać tą formę opodatkowania.
Oświadczenie o wyborze ryczałtu trzeba złożyć w terminie do dnia 20 stycznia, a jeżeli przedsiębiorca rozpoczyna działalność w trakcie roku – do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Inne terminy obowiązują przy najmie prywatnym rozliczanym ryczałtem - o czym niżej.
Tu również nie potrzeba szczególnej formy – wystarczy złożyć takie oświadczenie w formie pisemnej. Jednak podatnik rozpoczynający prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej - może złożyć to oświadczenie wypełniając formularz CEiDG-1 na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.
Oświadczenie to będzie ważne również w latach następnych, chyba że podatnik postanowi zmienić formę opodatkowania i w terminie do dnia 20 stycznia roku podatkowego poinformujesz o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego.
W następnym roku prowadzenia działalności podatnik może korzystać z tej formy opodatkowania tylko wtedy, gdy jego przychody za rok poprzedni nie przekroczą 150 000 euro. (art. 6 ust. 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym).
Jeśli przychody podatnika przekroczą kwotę 150 tys. euro w trakcie roku podatkowego, nie straci on w tym roku prawa do opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych.
Tak więc przedsiębiorcy kontynuujący działalność mogą opłacać ryczałt, jeżeli w 2011 r.:
- przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, nie przekroczyły kwoty 661.680,00 zł;
- uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalności nie przekroczyła kwoty 661.680,00 zł.
Obowiązek przejścia na ogólne zasady opodatkowania powstanie dopiero od następnego roku podatkowego.
Korzystając z tej formy opodatkowania podatnik musi prowadzić ewidencję przychodów i ustalania - co miesiąc – na jej podstawie kwoty podatku podlegającego wpłacie na rachunek bankowy urzędu skarbowego.
Wpłat podatku dokonuje w terminie do dnia 20 następnego miesiąca, a za miesiąc grudzień w terminie złożenia zeznania rocznego (czyli do końca stycznia).
Jeśli przychody podatnika albo spółki, której jest wspólnikiem, w roku ubiegłym nie przekroczyły kwoty stanowiącej równowartość 25 000 euro może on ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wpłacać kwartalnie na rachunek urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 następnego miesiąca po upływie kwartału a za ostatni kwartał – w terminie złożenia zeznania.
Podatnik, który chciałby opłacać ryczałt ewidencjonowany w 2012 r. co kwartał – musi mieć przychody z działalności prowadzonej samodzielnie (lub przychody spółki, w której jest wspólnikiem) uzyskane w 2011 r. nie większe od kwoty 110.280,00 zł.
Wybierając możliwość opłacania ryczałtu co kwartał masz obowiązek zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie do dnia 20 stycznia.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych można obniżyć o kwotę opłaconej składki (w kraju lub w państwie należącym do Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub w Konfederacji Szwajcarskiej) na ubezpieczenie zdrowotne o ile nie została ona odliczona od podatku dochodowego.
Ulgi i odliczenia ryczałtowców
Podatnicy, którzy wybrali opodatkowanie przychodów z działalności gospodarczej w formie ryczałtu nie mogą rozliczać się wspólnie z małżonkiem ani z samotnie wychowywanym dzieckiem. Nie mogą też skorzystać z ulgi na dzieci.
Od przychodu można odliczyć zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne, wydatki na cele rehabilitacyjne (tzw. ulga rehabilitacyjna), wydatki na Internet (tzw. ulga internetowa), a od podatku zapłacone składki zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki.
Więcej na temat poszczególnych form opodatkowania firmy
Ryczałt ewidencjonowany od prywatnego najmu, dzierżawy i innych podobnych umów - odrębności
Prawo do wyboru tej formy opodatkowania dotyczy wyłącznie tzw. najmu prywatnego - wynajmowane ruchomości lub nieruchomości nie mogą być składnikami majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą, jak też sam najem nie może być również zawierany w ramach prowadzonej przez wynajmującego pozarolniczej działalności gospodarczej.
Osoba (płacąca w zeszłym roku podatek od najmu wg skali podatkowej z ustawy o PIT lub rozpoczynająca najem od początku roku) chcąca skorzystać z ryczałtu jako formy opodatkowania przychodów z najmu, dzierżawy lub innych podobnych umów musi pamiętać, aby o tym zamiarze poinformować naczelnika właściwego (ze względu na miejsce zamieszkania podatnika) urzędu skarbowego.
Najlepiej zrobić to w formie pisemnego oświadczenia, którego wzór zamieszczamy poniżej w przykładzie. Oświadczenie to musi dotrzeć do urzędu skarbowego nie później niż 20 stycznia roku podatkowego. Jeżeli ww. osoba nie zdąży do 20 stycznia wybrać ryczałtu (złożyć oświadczenia do urzędu skarbowego), to w tym roku płaci podatek od dochodów z najmu i dzierżawy wg. skali podatkowej PIT.
Tu jest jeden wyjątek dotyczący małżonków posiadających wspólność majątkową. Otóż przychody z najmu uzyskiwane przez małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, co do zasady, podlegają opodatkowaniu odrębnie przez każdego ze współmałżonków.
Zgodnie bowiem z art. 12 ust. 5 ustawy o ryczałcie - przychody z udziału w spółce w odniesieniu do każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku. W razie braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku są równe. A w myśl art. 12 ust. 6 tej ustawy zasada, o której mowa w ust. 5, ma również zastosowanie do małżonków, między którymi istnieje wspólność majątkowa, osiągających przychody, o których mowa w art. 6 ust. 1a, chyba że złożą pisemne oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z małżonków.
Można jednak złożyć oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodu przez jednego z małżonków o ile nieruchomość wchodzi do wspólnego majątku. Oświadczenie to składa się właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego najpóźniej do dnia 20 stycznia roku podatkowego, a w przypadku rozpoczęcia osiągania przychodów w trakcie roku podatkowego w terminie pierwszej wpłaty na ryczałt od przychodów.
Wybór zasady opodatkowania całości przychodu przez jednego z małżonków wyrażony w jego stosownym oświadczeniu, obowiązuje przy dokonywaniu wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych za cały dany rok podatkowy. Chyba że w wyniku rozwodu albo orzeczenia przez sąd separacji nastąpił podział majątku wspólnego małżonków i przedmiot umowy przypadł temu z małżonków, na którym nie ciążył obowiązek dokonywania wpłat na ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
Zatem małżonkowie muszą ponawiać co roku (do 20 stycznia) oświadczenie o opodatkowaniu całości przychodów z najmu przez jednego małżonka. Natomiast nie trzeba ponawiać oświadczenia o wyborze ryczałtu jako formy opodatkowania, bo to obowiązuje do rezygnacji lub wyboru innej formy.
Jeżeli małżonkowie zapomną ponowić oświadczenia o opodatkowaniu ryczałtem całości przychodów z najmu przez jednego małżonka, to jeden małżonek (ten który wybrał ryczałt) nadal płaci ryczałt ale od połowy przychodów z najmu. Natomiast druga połowa przychodów jest opodatkowana u drugiego małżonka na zasadach ogólnych (czyli wg skali podatkowej).
Karta podatkowa
Również jeżeli ktoś chciałby płacić w 2012 roku kartę podatkową (bo płacił podatek w innej formie w zeszłym roku) musi zdążyć złożyć do 20 stycznia złożyć do urzędu skarbowego wniosek – tu wyjątkowo w ustalonej urzędowo formie druku PIT-16 lub wypełniając formularz CEiDG-1 (ci którzy rozpoczynają prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej - ale oni też muszą złożyć PIT-16).
Trzeba jednak prowadzić działalność, która może być opodatkowana w tej formie.
Naczelnik urzędu skarbowego rozpatrzy wniosek i wyda decyzję, w której ustali wysokość podatku dochodowego określając jego miesięczną stawkę. W terminie 14 dni od dnia doręczenia tej decyzji, można jednak zrzec się opodatkowania w tej formie – wtedy „wpada się” w ogólne zasady opodatkowania (skala podatkowa).
Podatnicy opodatkowani w formie karty podatkowej nie mają prawa do żadnych ulg i odliczeń oprócz odliczenia od podatku zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Płacąc podatek w formie karty podatkowej nie trzeba składać zeznania podatkowego - a tylko zapłaconą i odliczoną kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne trzeba wykazać w rocznej deklaracji (PIT-16A).
Deklarację tę trzeba złożyć w urzędzie skarbowym do 31 stycznia roku następnego. Gdy podatnik opodatkowany w formie karty podatkowej miał w danym roku jeszcze inne dochody poza działalnością gospodarczą, np. ze stosunku pracy, to musi złożyć zeznanie właściwe dla rozliczenia tych dochodów - w tym przypadku PIT-37.
Podstawa prawna:
Podstawowe akty prawne:
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.),
2. Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.),
3. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. Nr 152, poz. 1475 z późn. zm),
4. Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2002 r. w sprawie prowadzenia ewidencji przychodów i wykazu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. (Dz. U. Nr 219, poz. 1836 z późn. zm.),
5. Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.).