Spółka komandytowa, której ustrój i funkcjonowanie określają art. 102 i n. Kodeksu spółek handlowych nie posiada podmiotowości prawnej odrębnej od wspólników. Dlatego w zakresie podatku dochodowego podatnikami są wspólnicy takiej spółki (tak samo jest np. w przypadku spółki cywilnej, jawnej, czy partnerskiej). Podatnikiem podatku dochodowego w tych przypadkach nie jest więc spółka.
W zależności od tego, czy wspólnicy są osobami fizycznymi czy prawnymi, są opodatkowani albo podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT) albo podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT).
Niektórzy przedsiębiorcy oprócz prowadzenia swojej indywidualnej działalności biorą udział w spółkach komandytowych i innych spółkach nieposiadających osobowości prawnej (np. spółka cywilna, jawna, partnerska), a więc w spółkach, które nie są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (CIT)
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o PIT, przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, u każdego wspólnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału). Przychody te łączy się (co do zasady) z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. ustawy o PIT (czyli na tzw. zasadach ogólnych).
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.
Polecamy: PIT 2018. Komentarz
Zgodnie z art. 5b ust. 2 ustawy o PIT, w sytuacji najczęstszej, gdy działalność gospodarczą prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, to przychody wspólnika z udziału w takiej spółce, uznaje się za przychody z działalności gospodarczej.
Takie dochody wspólnik może opodatkować wg zasad ogólnych ale także tzw. podatkiem liniowym wg stawki 19% na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT, a w takiej sytuacji tych przychodów nie łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali.
Podatnicy PIT (np. wspólnicy spółek osobowych prowadzących działalność gospodarczą) mogą wybrać sposób opodatkowania swoich przychodów z tych spółek na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT (podatek liniowy). W tym celu muszą złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego do dnia 20 stycznia roku podatkowego pisemnego oświadczenia o wyborze tego sposobu opodatkowania.
A w sytuacji, gdy podatnik rozpoczyna prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej (staje się wspólnikiem spółki) w trakcie roku podatkowego, pisemne oświadczenie składa właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, nie później niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu.
W sytuacji, gdy podatnik prowadzi działalność gospodarczą samodzielnie i jest wspólnikiem spółki lub spółek niemających osobowości prawnej, to zgodnie z art. 9a ust. 5 pkt 1 ustawy o PIT, wybór sposobu opodatkowania (skala podatkowa albo podatek liniowy) dotyczy wszystkich form prowadzenia tej działalności, w stosunku do których mają zastosowanie przepisy ustawy o PIT.
Zatem wybór tzw. podatku liniowego wg stawki 19% dotyczy wyłącznie form prowadzonej działalności, do których mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ma to ten skutek, że gdy podatnik prowadzi działalność samodzielnie i w formie spółki niemającej osobowości prawnej (np. spółki komandytowej), to przychód z działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie nie może być opodatkowany według skali podatkowej, a z działalności prowadzonej w formie spółki – podatkiem liniowym, jak również odwrotnie.
Ale pamiętać należy, że ryczałt od przychodów ewidencjonowanych jest uregulowany w odrębnej ustawie – ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.
Zdaniem organów podatkowych wyżej cytowany art. 9a ust. 5 ustawy o PIT nie przeszkadza, by osoba prowadząca działalność gospodarczą samodzielnie była opodatkowana ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, a jako wspólnik spółki niebędącej osobą prawną płacił tzw. podatek liniowy od przychodów z tytułu udziału w takiej spółce.
Taka wykładnia omawianych przepisów jest potwierdzana także w interpretacjach podatkowych. Najnowszym przykładem takiego stanowiska jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 17 stycznia 2018 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.407.2017.1.AK).