Odnowienie obowiązku podatkowego przed i po 1 stycznia 2007 r.
Wątpliwości podatników budzi wykładnia art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Zgodnie z tym przepisem (w brzmieniu od 1 stycznia 2007 r.) „Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.”
Według stanu prawnego obowiązującego do 31 grudnia 2006 roku drugie zdanie tego przepisu brzmiało następująco: „Gdy nabycie w drodze darowizny nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przed organem podatkowym na okoliczność dokonania tej darowizny.”
Zatem w tym poprzednim stanie prawnym odnowienie obowiązku (na skutek powołania się przed organem podatkowym na fakt nabycia) podatkowego dotyczyło tylko darowizn.
Czy przedawnienie zobowiązania podatkowego może nigdy nie nastąpić?
Kiedy nie trzeba płacić podatku od spadków z uwagi na przedawnienie
W praktyce powstają wątpliwości, czy takie odnowienie obowiązku podatkowego zaistnieje w przypadku spadków przyjętych przed 2007 rokiem.
Wyjaśnienia Departamentu Podatków Lokalnych Ministerstwa Finansów
Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”, przy nabyciu w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku.
W myśl art. 6 ust. 4 ustawy, jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia (przepis ten stosuje się odpowiednio do zarejestrowanego aktu poświadczenia dziedziczenia). W przypadku, gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia.
Przepis art. 6 ust. 4 ustawy reguluje przypadki, w których powstaje ponowny obowiązek podatkowy, gdy nabycie, m.in. w drodze dziedziczenia, nie zostało zgłoszone do opodatkowania. Każde z wymienionych w tym przepisie zdarzeń (stwierdzenie nabycia następnie pismem, stwierdzenie nabycia orzeczeniem sądu, powołanie się przez podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej na fakt nabycia) stanowi odrębną podstawę prawną do powstania ponownego obowiązku podatkowego, jeżeli nabycie nie zostało zgłoszone uprzednio do opodatkowania.
Kasy fiskalne 2015 / 2016 – zwolnienia
Nowe wzory deklaracji i informacji PIT 2014 / 2015
Podyskutuj o tym na naszym FORUM
Dla rozstrzygnięcia kwestii, o których mowa w piśmie, niezbędna jest analiza przepisów przejściowych, określonych w art. 3 ust. 1 ustawy z 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn oraz ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. Nr 222, poz. 1629). Zgodnie z tym przepisem, do nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych, które nastąpiło przed dniem wejścia w życie tej ustawy, stosuje się przepisy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie ustawy, tj. przed dniem 1 stycznia 2007 r. (z zastrzeżeniem art. 3 ust. 2 i 3, które nie dotyczą art. 6 ust. 4 ustawy).
Oznacza to, że przepis art. 6 ust. 4 ustawy, w obecnym brzmieniu, ma zastosowanie do nabycia rzeczy lub praw majątkowych w drodze dziedziczenia, które nastąpiło począwszy od dnia 1 stycznia 2007 r., natomiast w przypadku nabycia spadku (śmierci spadkodawcy) przed tym dniem, stosuje się przepisy art. 6 ust. 4 ustawy, w brzmieniu przed jego zmianą.
W odniesieniu zatem do spadku nabytego przed dniem 1 stycznia 2007 r., a stwierdzonego następnie orzeczeniem sądu (np. w 2008 r. albo w 2013 r.), obowiązek podatkowy powstał z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.
Mając na względzie ww. przepisy przejściowe oraz drugie zdanie przepisu art. 6 ust. 4 ustawy, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007 r, w przypadku nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych przed tym dniem, w związku z powołaniem się podatnika przed organem podatkowym po tym dniu, ponowny obowiązek podatkowy powstaje zdaniem Ministerstwa Finansów wyłącznie w przypadku, jeżeli tytułem tego nabycia niezgłoszonego do opodatkowania jest darowizna.