Z perspektywy rozważań nad koniecznością uiszczania akcyzy od energii elektrycznej wyprodukowanej przez podmiot dokonujący jej zużycia istotny jest art. 9 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym.
Zgodnie z nim, w przypadku energii elektrycznej, przedmiotem opodatkowania akcyzą jest zużycie energii elektrycznej przez podmiot nieposiadający koncesji, który wyprodukował tę energię. Zatem, produkcja energii elektrycznej i jej zużycie na potrzeby własne z zasady wiąże się z koniecznością zapłaty akcyzy.
Jednakże nie w każdej sytuacji, w której dany podmiot zużywa wyprodukowaną przez siebie energię elektryczną konieczna będzie zapłata ww. podatku. W ściśle określonych sytuacjach, takie zużycie podlegać będzie zwolnieniu od akcyzy, co wynika z regulacji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 23 sierpnia 2010 r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (zwanego dalej „rozporządzeniem”).
W przytoczonym rozporządzeniu znajduje się zwolnienie dla podmiotów, które zużyły na potrzeby własne energię elektryczną wyprodukowaną w tzw. małych agregatach prądotwórczych. Stosownie do brzmienia § 9 rozporządzenia, zwalnia się od akcyzy zużycie energii elektrycznej wyprodukowanej z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW, niedostarczanej do instalacji połączonych i współpracujących ze sobą, służących do przesyłania energii elektrycznej, pod warunkiem że od wyrobów energetycznych wykorzystywanych do produkcji tej energii elektrycznej została zapłacona akcyza w należnej wysokości.
Zatem, możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy w przypadku zużycia energii elektrycznej zależna jest od mocy generatorów, w których przedsiębiorca wyprodukował przedmiotową energię. Jeżeli łączna moc generatorów nie przekracza 1 MW, to wówczas pierwsza przesłanka uzyskania prawa do zwolnienia od akcyzy jest spełniona.
Kolejnym warunkiem, którym musi być zachowany, aby można było skorzystać z omawianego zwolnienia, jest wykorzystanie do produkcji energii elektrycznej w przedmiotowych generatorach wyrobów energetycznych, od których została uiszczona akcyza. Warunek ten będzie spełniony jeżeli przykładowo do produkcji energii elektrycznej wykorzystywany jest olej napędowy zakupiony na stacji paliw od którego była zapłacony należny podatek akcyzowy.
Akcyza od energii elektrycznej – próbne uruchomienie generatorów nieopodatkowane
Złodziej prądu podatnikiem akcyzy teraz i w przyszłości
Ponadto trzeba pamiętać, że dla zastosowania omawianego zwolnienia od akcyzy konieczne jest, aby wyprodukowana w małych generatorach energia elektryczna została zużyta na potrzeby własne producenta.
Reasumując: możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy dla zużycia energii elektrycznej wyprodukowanej w należącym do danego podmiotu generatorze lub większej ilości generatorów, uzależnione jest od spełnienia łącznie następujących wymogów:
- produkcja energii elektrycznej winna się odbywać za pomocą generatora lub generatorów, których łączna moc nie może przekroczyć 1 MW;
- wyroby energetyczne zużywane w generatorze do produkcji energii elektrycznej, muszą być wyrobami, od których została uiszczona należna akcyza;
- produkowana energia elektryczna powinna być zużywana na potrzeby własne.
W sytuacji, w której nie będzie spełniony choćby jeden z przedstawionych wymogów warunkujących możliwość skorzystania ze zwolnienia od akcyzy, zużyta energia elektryczna będzie opodatkowana akcyzą, która wynosi 20,00 zł za megawatogodzinę (MWh) - 89 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym.
Jak powinna rozliczać akcyzę mała elektrownia wodna?
Poza opisanymi wyżej obowiązkami, podmiot korzystający ze zwolnienia od akcyzy dla energii elektrycznej produkowanej w tzw. małych generatorach winien być zarejestrowany jako podatnik podatku akcyzowego i prowadzić specjalną ewidencję energii elektrycznej.
Rejestracja jako podatnik akcyzy oraz prowadzenie ewidencji energii elektrycznej nie są co prawda warunkami niezbędnymi do skorzystania ze zwolnienia od akcyzy, lecz ich niedopełnienie może narazić producenta energii elektrycznej na sankcje karnoskarbowe, więc należy o nich pamiętać.
Piotr Paszek, doradca podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.
Tomasz Kolarczyk, młodszy konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.