Energia elektryczna tylko raz opodatkowana akcyzą
REKLAMA
REKLAMA
Kiedy wystąpi czynność opodatkowana
REKLAMA
Zgodnie z obowiązującym od 1 września 2010 r. przepisem art. 9 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym, jeżeli w stosunku do energii elektrycznej powstał obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem jednej z czynności, o których mowa w ust. 1, to nie powstaje obowiązek podatkowy w związku z wykonaniem innej czynności podlegającej opodatkowaniu akcyzą, jeżeli kwota akcyzy została określona lub zadeklarowana w należnej wysokości, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
Analiza przywołanej regulacji prowadzi do wniosku, że dla możliwości powołania się na zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą energii elektrycznej kluczowe znaczenie ma wystąpienie czynności opodatkowanej wymienionej w treści art. 9 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym.
W praktyce czynnością opodatkowaną, na którą najczęściej można się powołać i uzasadnić prawo do zastosowania jednokrotności opodatkowania akcyzą jest sytuacja, którą określa w obecnym brzmieniu art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy.
Chodzi o sprzedaż energii elektrycznej nabywcy końcowemu na terytorium kraju, w tym przez podmiot nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, który wyprodukował tę energię.
Ażeby zatem móc się powołać na jednokrotność opodatkowania akcyzą dla energii elektrycznej musi wystąpić czynność sprzedaży energii elektrycznej do nabywcy końcowego, w ramach której podatek akcyzowy został określony bądź zadeklarowany w należnej wysokości.
W tym miejscu zasadne jest przytoczenie definicji nabywcy końcowego zawartej w treści art. 2 pkt 19 ustawy o podatku akcyzowym.
REKLAMA
W myśl obowiązującej definicji (definicja nabywcy końcowego została zmieniona na począwszy od 1 września 2010 r., jednakże zmiana ta miała przede wszystkim charakter redakcyjny i nie ma istotnego znaczenia dla niniejszego artykułu), nabywca końcowy to podmiot nabywający energię elektryczną, nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.) (….).
W celu uzyskania możliwości powołania się na jednokrotność opodatkowania akcyzą energii elektrycznej należy wykazać, że doszło do sprzedaży energii elektrycznej do nabywcy końcowego, za który uznany będzie podmiot nabywający energię elektryczną nieposiadający koncesji na wytwarzanie, przesyłanie, dystrybucję lub obrót energią elektryczną.
Z powyższej argumentacji wynika, że na jednokrotność opodatkowania akcyzą nie będzie mógł się powołać przykładowo podmiot posiadający wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej, który nabywa energię elektryczną bezpośrednio od zakładu energetycznego nawet wówczas, gdy podatek akcyzowy został zapłacony przez zakład energetyczny.
Począwszy od 1 września 2010 r. przesądzone jest, że podmiot posiadający wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej nie jest nabywcą końcowym w zakresie energii elektrycznej nabywanej z zewnątrz. Jeżeli sprzedawca energii elektrycznej do podmiotu posiadającego wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej zapłaci podatek akcyzowy, to nabywca posiadający koncesję na wytwarzanie nie będzie mógł się powołać na jednokrotność opodatkowania akcyzą w celu uzasadnienia braku obowiązku zapłaty akcyzy od zużycia własnego energii elektrycznej.
Warto tu mieć na uwadze regulację zawartą w przepisach przejściowych do ustawy z dnia 22 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym i niektórych innych ustaw. Wedle regulacji art. 15 ust. 1 przepisów przejściowych, jeżeli okres rozliczeniowy energii elektrycznej rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i obejmuje również okres po dniu jej wejścia w życie, podmiot sprzedający energię elektryczną podmiotowi posiadającemu koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej jest obowiązany na wystawianej temu podmiotowi fakturze uwzględnić podatek akcyzowy należny za energię elektryczną wydaną przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.
Jednocześnie na podstawie art. 15 ust. 2 ww. ustawy, w przypadku braku możliwości określenia ilości energii elektrycznej wydanej przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy jej ilość ustala się proporcjonalnie do okresu obowiązywania w okresie rozliczeniowym ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym oraz nadanym niniejszą ustawą.
Dzieje się tak, ponieważ sprzedaż energii elektrycznej do podmiotu niebędącego nabywcą końcowym (a tym jest również podmiot posiadający wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej) nie jest czynnością opodatkowaną na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym. Natomiast właśnie wystąpienie czynności opodatkowanej warunkuje uzyskanie prawa do powołania się na jednokrotność opodatkowania akcyzą dla energii elektrycznej.
Polecamy: Podatek od spadków i darowizn
W okresie od 1 marca 2009 r. do 31 sierpnia 2010 r. podmiot posiadający wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej był przez organy podatkowe uznawany za nabywcę końcowego w zakresie energii elektrycznej nabywanej z zewnątrz. Źródłem takiego stanowiska była interpretacja Ministra Finansów z dnia 31 marca 2009 r. (sygn: AE6/033/13/IRZ/09/1772), która poprzez uznanie podmiotu posiadającego jedynie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej za nabywcę końcowego w zakresie energii elektrycznej nabywanej z zewnątrz miała na celu usunięcie luki w ustawie o podatku akcyzowym zaistniałej po 1 marca 2009 r.
Luka ta polegała na nieokreśleniu przedmiotu opodatkowania akcyzą w zakresie energii elektrycznej nabywanej z zewnątrz na potrzeby własne przez podmiot posiadający wyłącznie koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej.
Firma wodociągowa posiadająca koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej nabyła po dniu 1 września 2010 r. energię elektryczną, od której podatek akcyzowy został uiszczony przez sprzedawcę (zakład energetyczny). W takiej sytuacji firma wodociągowa winna we własnym zakresie ustalić ilość zużytej energii elektrycznej na potrzeby własne (nieobjęte zwolnieniem) i opodatkować je akcyzą.
Okoliczność zapłaty akcyzy przez zakład energetyczny nie ma w tym wypadku znaczenia. Firma wodociągowa nie może się tu powołać na zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą, ponieważ w przypadku transakcji sprzedaży energii elektrycznej przez zakład energetyczny bezpośrednio do firmy wodociągowej nie doszło do wystąpienia czynności opodatkowanej akcyzą (sprzedaży energii elektrycznej do nabywcy końcowego).
Refaktura energii elektrycznej
Uznać więc należy, że modelowy przypadek, w którym możliwe będzie powołanie się na zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą względem energii elektrycznej jest sytuacja wystawienia tzw. refaktury za energię elektryczną przez nabywcę końcowego (dokumentującą odsprzedaż energii elektrycznej do innego nabywcy końcowego).
Polecamy: Kontrola podatkowa
W takim wypadku czynność opodatkowania akcyzą (na podstawie art. 9 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym) wystąpi na etapie sprzedaży energii elektrycznej do pierwszego nabywcy końcowego, a druga transakcja udokumentowana tzw. refakturą nie będzie wiązać się z koniecznością powtórnego uiszczenia akcyzy (zadziała wówczas zasada jednokrotności opodatkowania akcyzą energii elektrycznej).
Firma X posiadająca status nabywcy końcowego nabyła energię elektryczną od zakładu energetycznego i podatek akcyzowy z tytułu dokonania tej transakcji został uiszczony przez sprzedawcę. Jeżeli następnie Firma X odsprzeda energię elektryczną na rzecz najemcy lokalu – Firmy Y, która również posiada status nabywcy końcowego, to wówczas Firma X nie będzie obowiązana do zapłaty akcyzy od energii elektrycznej odsprzedanej do Firmy Y.
W takim wypadku możliwe będzie oparcie się o zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą wyrażoną w treści art. 9 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym.
Pamiętać warto, że jednokrotność opodatkowania akcyzą może w niektórych sytuacjach znaleźć zastosowanie także dla energii nabywanej przez podmiot posiadający którąś z koncesji w zakresie energii elektrycznej w sytuacji, gdy odsprzedaży energii elektrycznej (refakturowania) dokonał podmiot będący nabywcą końcowym.
Firma Z posiada jedną z koncesji w zakresie energii elektrycznej (np. koncesję na obrót energią elektryczną). Firma wynajmuje lokal użytkowy od spółdzielni mieszkaniowej. Spółdzielnia posiada status nabywcy końcowego z uwagi na nieposiadanie żadnej koncesji dotyczących energii elektrycznej.
Jeżeli spółdzielnia mieszkaniowa nabywa energię elektryczną od zakładu energetycznego z zapłaconą akcyzą, a następnie cześć nabytej energii elektrycznej (energia elektryczna zużywana przez Firmę Z w wynajmowanym lokalu) jest odsprzedawana poprzez wystawienie refaktury na Firmę Z, to wówczas Firma Z może się powołać na zasadę jednokrotności opodatkowania akcyzą.
Sprzedaż energii elektrycznej dokonana przez zakład energetyczny na rzecz spółdzielni wiąże się zaistnieniem czynności opodatkowanej na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 2 ustawy. Zatem Firma Z pomimo nieposiadania statusu nabywcy końcowego będzie mogła się oprzeć na regule jednokrotności opodatkowania akcyzą wyrażonej w treści art. 9 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym.
Okazuje się więc, że w przypadku nabycia energii elektrycznej od pośrednika będącego nabywcą końcowym w rozumieniu ustawy o podatku akcyzowym można powołać się na zasadę jednokrotności opodatkowania akcyza pod warunkiem, że podatek został uiszczony na etapie sprzedaży energii elektrycznej do nabywcy końcowego.
REKLAMA
REKLAMA
- Czytaj artykuły
- Rozwiązuj testy
- Zdobądź certyfikat