Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził w interpretacji z 22 maja 2024 r., że park narodowy ma – co do zasady - prawo do odliczenia VAT (tj. podatku naliczonego) od wydatków związanych z realizacją planowanego przedsięwzięcia finansowanego z funduszy UE. Oczywiście – tak jak w przypadku innych podatników VAT - warunkiem odliczenia jest brak zaistnienia okoliczności wykluczających odliczenie tego podatku.
- Park Narodowy jako państwowa osoba prawna i podatnik VAT
- Czy park narodowy może odliczyć VAT od przedsięwzięcia finansowanego z funduszy unijnych?
- Prawo do odliczenia VAT na ogólnych zasadach
Park Narodowy jako państwowa osoba prawna i podatnik VAT
Parki narodowe są państwowymi osobami prawnymi w rozumieniu art. 9 pkt 14 ustawy o finansach publicznych. Rodzaj działalności według PKD 9104Z – działalność ogrodów botanicznych i zoologicznych oraz obszarów i obiektów ochrony przyrody.
Do zadań parków narodowych należy w szczególności:
1) prowadzenie działań ochronnych w ekosystemach parku narodowego zmierzających do zachowania różnorodności biologicznej, zasobów, tworów i składników przyrody nieożywionej oraz odtworzenia zniekształconych siedlisk przyrodniczych, siedlisk roślin, siedlisk zwierząt lub siedlisk grzybów,
2) udostępnianie obszaru parku narodowego na zasadach określonych w planie ochrony lub zadaniach ochronnych i w zarządzeniach dyrektora parku narodowego,
3) prowadzenie działań związanych z edukacją przyrodniczą.
Parki narodowe w ramach ww. zadań dokonują sprzedaży towarów, materiałów i usług i są zarejestrowanymi, czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług (VAT). Wykonywane przez parki narodowe czynności są zarówno opodatkowane stawkami VAT, jak również korzystają ze zwolnień przedmiotowych przewidzianych w art. 43 ustawy o VAT.
Każdy park narodowy prowadzi samodzielną gospodarkę finansową, pokrywając z uzyskanych środków i pozyskanych przychodów wydatki na finansowanie zadań określonych w ustawie o ochronie przyrody.
Czy park narodowy może odliczyć VAT od przedsięwzięcia finansowanego z funduszy unijnych?
Z tym pytaniem zwrócił się we wniosku o indywidualną interpretację podatkową jeden z parków narodowych do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.
Ów Park Narodowy zyskuje przychody:
1) opodatkowane: z najmu obiektów na cele inne niż mieszkaniowe, ze sprzedaży drewna, tusz zwierzyny, usług i sprzedaży materiałów edukacyjnych, z udostępniania terenu Parku, zajęć edukacyjnych, ze sprzedaży biletów wstępu do obiektów PN, z noclegów w pokojach gościnnych,
2) zwolnione: z najmu obiektów na cele mieszkaniowe, dzierżawy gruntów rolnych na cele rolnicze,
3) związane z wykonywaniem działalności ustawowej w zakresie działalności bieżącej i majątkowej (inwestycyjnej): dotacje celowe z budżetu państwa na funkcjonowanie PN oraz na finansowanie i współfinansowanie projektów z udziałem środków UE oraz MF EOG, dotacje z Narodowego i Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, dofinansowania z funduszu leśnego PGL Lasy Państwowe.
Park Narodowy zamierza realizować przedsięwzięcie w zakresie ochrony przyrody finansowane ze środków UE w ramach programu Fundusze Europejskie 2021-2027. Celem tego Celem przedsięwzięcia będzie m.in.:
- ochrona cennych siedlisk oraz gatunków flory i fauny,
- poznanie niezwykłych roślin,
- ochrona cennych siedlisk przez antropopresję,
- zwiększenie świadomości ekologicznej społeczeństwa,
- prowadzenie lekcji i zajęć edukacyjnych w terenie i inne cele edukacyjne.
Wszystkie zakupy towarów i usług realizowane w ramach tego przedsięwzięcia będą przez Park Narodowy wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług VAT. A faktury dokumentujące te zakupy będą wystawione na Park Narodowy.
Prawo do odliczenia VAT na ogólnych zasadach
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że Park Narodowy ma w tym przypadku prawo do odliczenia VAT od ww. wydatków związanych z realizacją planowanego przedsięwzięcia finansowanego z funduszy UE.
Organ podatkowy wskazał kluczowy przepis (art. 86 ustawy o VAT), zgodnie z którym prawo do odliczenia VAT (czyli prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego) przysługuje podatnikowi VAT gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.
Ponadto wskazał, że przepisy dają podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy o VAT:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Postawa prawna: ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361).
Źródło: indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 maja 2024 r. – sygn. 0112-KDIL1-3.4012.209.2024.1.KK.
Oprac. Paweł Huczko