Jaka stawka VAT na kanapki?

Jeden z producentów zapakowanych kanapek, gotowych do spożycia, z 5-dniowym terminem przydatności do spożycia uważał, że właściwa jest stawka 5% VAT. Okazało się jednak, że się mylił. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (interpretacja z 13 września 2018 r.) sprzedaż (dostawa) takich kanapek powinna być opodatkowana 8% stawką VAT.

Kanapki gotowe - klasyfikacja statystyczna i stawka VAT

Ów producent kanapek zwrócił się z zapytaniem do Urzędu Statystycznego z pytaniem o klasyfikację statystyczną takich kanapek. Otrzymał odpowiedź, że zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w X oraz zgodnie z zasadami metodycznymi Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. (PKWiU 2015), omawiany wyrób mieści się w grupowaniu PKWiU 10.89.16.0.

Natomiast w oparciu o paragraf 3 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym do celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług do 31 grudnia 2018 r. stosuje się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU 2008), omawiany wyrób mieści się w grupowaniu PKWiU 10.89.19.0.

PKWiU 2008 będzie stosowana dla celów podatkowych także w 2018 roku

Udzielając interpretacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej poinformował na wstępie, że:

1) Zaliczanie danego produktu (lub usługi) do odpowiedniego grupowania statystycznego jest obowiązkiem producenta (względnie usługodawcy). Wynika to z  poz. 7.3 Zasad Metodycznych Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług zawartych w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU).

2) W razie wątpliwości przy zaliczaniu produktu lub usługi do odpowiedniego grupowania PKWiU można wystąpić w tej sprawie z pisemnym wnioskiem do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi.

3) Dyrektor KIS nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. Takie przyporządkowanie nie może być przedmiotem interpretacji podatkowej. Dlatego też w przypadku w przypadku wskazania przez podatnika we wniosku o indywidualną interpretację podatkową błędnej klasyfikacji PKWiU wydana na tej błędnej podstawie interpretacja nie chroni podatnika.

Polecamy: Biuletyn VAT

Polecamy: Monitor Księgowego – prenumerata

Na podstawie art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi opodatkowane VAT, wymienione w klasyfikacjach statystycznych, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy o VAT lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.  Oznacza, to, że symbole klasyfikacji PKWiU stosuje się jedynie w określonych w ustawie lub rozporządzeniach sytuacjach, tzn. gdy przepis wprost odnosi się do symbolu PKWiU.

Jak wiadomo obecnie podstawową stawką VAT jest 23%. Funkcjonują jednocześnie stawki obniżone 8% i 5%.

W załączniku nr 3 do ustawy o VAT, gdzie zostały wymienione towary i usługi opodatkowane 8% stawką VAT , w poz. 48 wskazano symbol PKWiU ex 10.89.19.0 – „Pozostałe różne artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane, z wyłączeniem ekstraktów słodowych i produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%”.

Trzeba tu wskazać, ze na podstawie art. 2 pkt 30 ustawy o VAT – przez PKWiU ex – rozumie się zakres wyrobów lub usług węższy niż określony w danym grupowaniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług.

To oznaczenie „ex” przy konkretnym symbolu statystycznym ma na celu zawężenie stosowania danej stawki preferencyjnej tylko do towarów lub usług należących do wymienionego grupowania statystycznego, spełniających określone warunki sprecyzowane przez ustawodawcę w rubryce „nazwa towaru lub usługi (grupy towarów lub usług)”.

Z wyjaśnień Głównego Urzędu Statystycznego do PKWiU wynika, że grupowanie PKWiU 10.89.19.0 obejmuje:

• ekstrakt słodowy zawierający dekstryny, maltozę, białka, witaminy, enzymy i substancje smakowo-zapachowe,
• syropy izoglukozowe,- miód sztuczny i karmel,
• słodycze, gumy do żucia zawierające syntetyczne środki słodzące zamiast cukru,
• gotową żywność łatwo psującą się,
• bitą śmietanę pakowaną w puszki pod ciśnieniem,
• ser fondue,
• aromatyzowane lub barwione syropy glukozowe,
• koncentraty białkowe,
• przetwory spożywcze z mąki, mączki, skrobi itp.,
• tabletki aloesowe w opakowaniu do sprzedaży detalicznej, stosowane jako suplement diety, wzmacniający odporność organizmu na przeziębienia oraz dające ulgę w zaburzeniach układu trawiennego, takich jak: obstrukcja i niestrawność,
• preparaty alkoholowe lub bezalkoholowe, inne niż na bazie substancji zapachowych, w rodzaju stosowanych do produkcji różnych napojów,
• pozostałe różne artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane.

Grupowanie to nie obejmuje jednak:

• mrożonej pizzy, sklasyfikowanej w 10.85.19.0,
• przetworów dla niemowląt, zawierających ekstrakt słodowy, nawet gdy jest jednym z głównych składników, sklasyfikowanych w 10.86.10.0.- napojów, sklasyfikowanych w dziale 11.

Jeżeli zatem Urząd Statystyczny uznał, że zapakowane kanapki gotowe do spożycia z 5-dniowym terminem przydatności do spożycia mieszczą się w ww. grupowaniu 10.89.19.0 PKWiU 2008 (jako „pozostałe różne artykuły spożywcze, gdzie indziej niesklasyfikowane”) , to nie powinno być wątpliwości, że dostawa (sprzedaż) tych kanapek musi być opodatkowana stawkę 8% VAT (na podstawie  załącznika nr 3 do ustawy o VAT).

Kanapki to nie są dania (posiłki) gotowe wg PKWiU

Warto jeszcze zauważyć, że błędna okazała się interpretacja podatnika w tym zakresie.  Podatnik uważał, że sprzedaje „Gotowe posiłki i dania”, które są opodatkowane 5% stawką VAT.

W  załączniku nr 10 do ustawy o VAT znajduje się wykaz towarów opodatkowanych stawką 5% VAT. W pozycji 28 tego załącznika zostały wskazane towary sklasyfikowane pod symbolem PKWiU ex 10.85.1 „Gotowe posiłki i dania, z wyłączeniem produktów o zawartości alkoholu powyżej 1,2%”.

Zgodnie z wyjaśnieniami Głównego Urzędu Statystycznego do PKWiU grupowanie 10.85 obejmuje:

• gotowe (tj. przygotowane, przyprawione i ugotowane) posiłki i dania, zamrożone lub pakowane próżniowo lub w puszkach, składające się co najmniej z dwóch różnych składników (z wyłączeniem przypraw), które zwykle są pakowane i etykietowane z przeznaczeniem na sprzedaż, w tym dania regionalne i narodowe.

Natomiast grupowanie to nie obejmuje:

• świeżej żywności lub żywności składającej się z mniej niż dwóch składników, sklasyfikowanej w odpowiednich grupowaniach działu 10,
• gotowej żywności łatwo psującej się, sklasyfikowanej w 10.89.19.0,
• sprzedaży hurtowej gotowych posiłków i dań, sklasyfikowanej w 46.38,
• sprzedaży detalicznej gotowych posiłków i dań w sklepach, sklasyfikowanej w odpowiednich grupowaniach działu 47,
• usług przygotowywania posiłków do bezpośredniego spożycia, sklasyfikowanego w odpowiednich podklasach działu 56.

Czy naprawdę Dyrektor KIS nie może oceniać prawidłowość klasyfikacji statystycznej towaru lub usługi?

Jak już wyżej wskazano Dyrektor KIS stoi na stanowisku (podkreślił to w wydanej interpretacji dwukrotnie), że nie jest uprawniony do przyporządkowywania formalnego towarów i usług do określonego grupowania klasyfikacyjnego. W szczególności nie ma prawa tego robić (jego zdaniem) w ramach wydawania indywidualnych interpretacji podatkowych w trybie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Jednak należy tu wskazać na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 listopada 2017 r. (sygn. I FSK 179/16), w którym NSA odrzucając skargę kasacyjną Ministra Finansów stwierdził:

„Naczelny Sąd Administracyjny podziela jednak stanowisko Sądu pierwszej instancji, że wskazane w przepisach podatkowych klasyfikacje statystyczne są elementem normy prawnej określającej sposób opodatkowania i w procesie stosowania prawa przez organy podatkowe podlegają także procesowi wykładni dokonywanej przez te organy, inaczej bowiem, zdaniem NSA, gdyby symbol PKWiU był uznawany za element stanu faktycznego, to organ interpretacyjny, tym symbolem byłby związany, co w zasadzie przekreślałoby w niektórych przypadkach, gdzie tak jak w niniejszej sprawie od odpowiedniego grupowania zależy stawka podatku VAT, sens interpretacji, bowiem organ nie mogąc zmienić klasyfikacji statystycznej produktu, musiałby podzielić stanowisko wnioskodawcy, w tej kwestii, a co za tym idzie w kwestii stawki podatku.”

Zatem tak jak to stwierdził WSA w Krakowie w wyroku z 10 września 2015 r. (sygn. I SA/Kr 1206/15) w przypadku oceny zastosowania obniżonej stawki VAT w interpretacji podatkowej organ podatkowy nie może się uchylić od oceny stanowiska wnioskodawcy co do prawidłowości zaklasyfikowania statystycznego (np. w PKWiU) konkretnego towaru (produktu) lub świadczonej usługi, o ile we wniosku zostaną przedstawione informacje o składzie produktu, sposobie jego wytwarzania itp. czyli okoliczności faktyczne mające znaczenie dla przyporządkowania towarów lub usług do konkretnych ugrupowań statystycznych.

Zatem w świetle tych precedensowych orzeczeń Dyrektor KIS nie może w wydawanej indywidualnej interpretacji podatkowej uchylić się od oceny prawidłowości dokonanego przez wnioskodawcę przyporządkowania grupowań statystycznych do dokładnie opisanych towarów lub usług.

Pozostaje mieć nadzieję, że zrealizują się wreszcie zapowiedzi Ministerstwa Finansów i w przypadku stawek VAT i zwolnień z tego podatku zamiast PKWiU będzie stosowana prostsza Nomenklatura scalona (kody CN) obowiązująca obecnie w obrocie celnym. Ministerstwo Finansów pracuje także od miesięcy nad uproszczeniem tzw. matrycy stawek VAT, tak by nie było tak wielkich jak obecnie zróżnicowań stawek w przypadku podobnych towarów, czy usług.

Źródła:

- indywidualna interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 września 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-1.4012.526.2018.1.EA);

- wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 listopada 2017 r. (sygn. I FSK 179/16);

- wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 10 września 2015 r. (sygn. I SA/Kr 1206/15).