Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 1 grudnia 2016 r., sygn. akt I FSK 587/15.
Stan faktyczny
Spółka zamierza wynajmować lokale mieszkalne na cele mieszkaniowe. Zawiera w związku z tym umowy o dzieło z wykonawcami, których przedmiotem są prace wykończeniowe, jak również dostarczenie i zamontowanie sprzętu i wyposażenia.
Spółka wystąpiła o interpretację, jaką stawkę VAT zastosować do czynności polegających na wykonaniu prac wykończeniowych w lokalu mieszkalnym z użyciem dostarczonych materiałów oraz czynności polegających na dostarczeniu i zamontowaniu sprzętu i wyposażenia (lampy podtynkowe i wiszące, szafy, meble, drzwi, sprzęt AGD, tzw. biały montaż).
Zdaniem spółki zastosowanie ma stawka 8%. Istotne jest bowiem, że przedmiotem świadczenia jest realizacja prac wykończeniowych z użyciem dostarczonych materiałów, jak również dostarczenie i zamontowanie sprzętu i wyposażenia, za które określono jedną cenę. Świadczenie to nie ogranicza się jedynie do instalacji czy montażu towarów, lecz obejmuje wykonanie poszczególnych rodzajów prac, jak również nie ogranicza się do dostawy i montażu poszczególnych części (lamp, mebli, itd.), ale należy je łączyć z ww. pracami. Całość świadczenia powoduje trwałe ulepszenie lokali, zwiększając ich wartość użytkową. Organ uznał stanowisko spółki za:
● prawidłowe – w części dotyczącej usług parkieciarskich, malarskich, elektrycznych, dostawy i montażu tzw. białego montażu i drzwi,
● nieprawidłowe – w zakresie dotyczącym usług polegających na dostawie i montażu lamp podtynkowych i wiszących, mebli i szaf w kuchni, łazience, pomieszczeniach gospodarczych, sprzętu AGD.
Stanowisko sądu
Spółka wniosła skargę do WSA w Krakowie, który uznał ją za zasadną. Za istotę sporu WSA uznał to, czy usługa polegająca na dostawie i montażu lamp podtynkowych i wiszących, mebli i szaf w kuchni, łazience oraz sprzętu AGD powinna być kwalifikowana dla potrzeb VAT jako usługa modernizacji, o której mowa w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT, i opodatkowana stawką obniżoną, czy też jako dostawa towaru opodatkowana stawką podstawową. Sąd zwrócił uwagę na uchwałę siedmiu sędziów NSA z 24 czerwca 2013 r., sygn. akt I FPS 2/13, dotyczącą wykonania trwałej zabudowy meblowej jako usługi modernizacji obiektu budowlanego. Sąd zauważył, że wykładnia trwałości zabudowy zaprezentowana przez organ odpowiada argumentacji zaprezentowanej w zdaniu odrębnym do ww. uchwały, podczas gdy ze względu na moc wiążącą uchwały organowi nie wolno powoływać się na zdanie odrębne i na nim opierać interpretację.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
Sąd przyznał rację skarżącej, że usługa polegająca na dostawie i montażu mebli i szaf w kuchni, łazience, w sytuacji gdy mamy do czynienia z trwałą zabudową meblową, stanowi modernizację obiektu budowlanego w rozumieniu art. 41 ust. 12 ustawy o VAT. Jeśli zaś chodzi o montaż lamp oraz sprzętu AGD, to nie można mówić o modernizacji. Wymienione elementy można bez szkody dla ich funkcjonalności oraz dla elementów konstrukcyjnych lokalu w każdym czasie zdemontować.
Wyrok został zaskarżony w całości zarówno przez organ, jak i przez skarżącą.
Stanowisko NSA
NSA stwierdził, że obie skargi kasacyjne nie zawierają usprawiedliwionych podstaw. Odnosząc się do zarzutów organu, NSA zauważył, że uchwała składu siedmiu sędziów posiada ogólną moc wiążącą. Wiąże ona sądy administracyjne we wszystkich sprawach, w których miałby być stosowany interpretowany przepis. Z tych też względów zarzuty podniesione w skardze kasacyjnej organu nie mogą wywołać skutku w postaci uchylenia zaskarżonego wyroku.
Na uwzględnienie nie zasługuje również sposób wykładni art. 41 ust. 12 ustawy o VAT zaprezentowany w skardze kasacyjnej spółki. W ocenie sądu montaż lamp podtynkowych, podobnie jak montaż sprzętu AGD w zabudowie, nie stanowi usługi modernizacji w rozumieniu powołanego przepisu. Jak trafnie wskazał sąd pierwszej instancji w zaskarżonym wyroku, ww. elementy nie mogą być elementem modernizacji. Wymiana uszkodzonej lub przestarzałej lampy, nawet zamontowanej podtynkowo, jest możliwa bez zmian konstrukcyjnych w budynku.
Wiesława Moczydłowska
ekspert w zakresie rachunkowości i podatków, praktyk, autorka licznych publikacji w prasie specjalistycznej, wykładowca na wyższych uczelniach, kursach i szkoleniach
Od redakcji:
Wyrok NSA jest korzystny dla podatników. NSA uznał wprawdzie, że montaż sprzętu AGD oraz oświetlenia (w tym montaż lamp podtynkowych) nie jest modernizacją i nie może korzystać z preferencyjnej stawki VAT. Potwierdził jednak, że pozostałe usługi obejmujące m.in. dostawę i montaż mebli i szaf w kuchni i łazience może korzystać z preferencyjnej stawki VAT, ponieważ taką wykładnię zaprezentował NSA w swojej uchwale podjętej w składzie siedmiu sędziów. Przypomnijmy, że po uchwale NSA Minister Finansów wydał interpretację ogólną, w której wyraził stanowisko, iż meble muszą być odpowiednio „silnie połączone konstrukcyjnie z obiektem budowlanym lub lokalem”, aby mogły korzystać z preferencyjnej stawki VAT. MF jako przykład takiego połączenia podał wykonanie zabudowy kuchennej z cegły klinkierowej zespolonej zaprawą murarską ze ścianą i podłogą lokalu (por. interpretację ogólną Ministra Finansów z 31 marca 2014 r., sygn. PT10/033/5/133/WLI/14/RD30577). W praktyce interpretacja ogólna MF była zatem sprzeczna z uchwałą NSA. Po prawie trzech latach od uchwały widać, że praktyka MF nadal nie uległa zmianie. Wskazuje na to spór rozstrzygnięty omawianym wyrokiem NSA. Mimo uchwały NSA Minister Finansów nadal forsuje stanowisko, że montaż mebli nie jest modernizacją. Podatnicy wykonujący tego rodzaju prace i stosujący preferencyjną stawkę VAT muszą się liczyć z ryzykiem sporu z organami podatkowymi. Na pozytywne rozwiązanie sporu mogą liczyć dopiero przed sądem.
Bezsporne jest natomiast, że z preferencyjnej stawki mogą korzystać usługi parkieciarskie, malarskie, elektryczne, dostawa i montaż tzw. białego montażu i drzwi. Nie ma też wątpliwości (co potwierdza wyrok NSA), że montaż oświetlenia i sprzętu AGD nie może z takiej preferencyjnej stawki korzystać.
Ewa Sławińska
prawnik, redaktor naczelna „MONITORA księgowego”