Na gruncie podatku od towarów i usług, w myśl przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej zwanej „ustawą o VAT”), opodatkowaniu tym podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast przepis art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT wskazuje, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników. Przepis ten ma zastosowanie, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Z drugiej strony, jeżeli podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie, jak również darowizna, towarów pozostanie poza zakresem opodatkowania, bez względu na cel, na który zostały one przekazane. A więc, w takiej sytuacji podatnik nie będzie miał obowiązku opodatkowania przekazania samochodu.
Umowa leasingu polega na tym, że finansujący (tj. leasingodawca) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu (tj. leasingobiorcy) do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego. Zasadniczo umowa leasingu sprowadza się do używania rzeczy i pobierania z niej pożytków, przy czym nie daje korzystającemu prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Niemniej, po zakończeniu okresu trwania umowy leasingu przedmiot umowy leasingu może zostać sprzedany korzystającemu. Tak też często dzieje się w przypadku leasingu samochodów, które są wykorzystywane po części do działalności gospodarczej, jak i prywatnej. Przedsiębiorcy wykupują samochód, który następnie jest przeznaczany już wyłącznie na cele prywatne, przykładowo jako drugi samochód w rodzinie. Stąd też, wykup samochodu stanowi odrębną czynność prawną od leasingu, a na gruncie podatku VAT jest dostawą towaru. Z momentem wykupu przechodzi bowiem prawo do rozporządzania samochodem jak właściciel.
Polecamy: VAT 2020. Komentarz
Polecamy: Biuletyn VAT
Jak już wcześniej wspomniano, wszelkie nieodpłatne przekazanie przez podatnika należących do jego przedsiębiorstwa towarów, wchodzi w zakres objęty pojęciem "odpłatnej dostawy towarów", o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
W sytuacji której przedsiębiorca nie planuje wykorzystywać samochodu po zakończeniu umowy leasingowej dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, lecz wyłącznie dla celów prywatnych, przedsiębiorca nie będzie wykorzystywał samochodu w prowadzonej działalności. Wobec tego, nabycie samochodu nie jest związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. W związku z tym, przedsiębiorcy nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wykupu samochodu. Albowiem, w myśl przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje podatnikowi zasadniczo w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Podsumowując, przekazanie przez przedsiębiorcę na cele osobiste samochodu wykupionego z leasingu, nie podlega opodatkowaniu VAT stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, gdyż z uwagi na zamierzone przekazanie na cele osobiste, przedsiębiorcy nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tego samochodu.
Paweł Terpiłowski, Radca prawny / Kierownik Zespołu ds. Podatków Pośrednich
ECDP Tax Żuk Komorniczak i Wspólnicy sp. k.