Warunki stosowania jednorazowej amortyzacji przewidziane są w art. 22k ust. 7–13 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Jednorazowa amortyzacja
Zgodnie z zapisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy, w roku podatkowym, w którym rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej (z zastrzeżeniem art. 22k ust. 11 ustawy) oraz mali podatnicy, mogą dokonywać jednorazowo odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych zaliczonych do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), z wyłączeniem samochodów osobowych, w roku podatkowym, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym równowartości kwoty 50 000 euro łącznej wartości tych odpisów amortyzacyjnych.
Wybieramy metodę amortyzacji środków trwałych
Przy określaniu limitu 50 000 euro odpisów amortyzacyjnych nie uwzględnia się odpisów amortyzacyjnych od nieprzekraczającej 3 500 zł wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Jednorazowa amortyzacja stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis. Natomiast zasady dotyczące pomocy de minimis uregulowane zostały rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE l 06.379.5 z dnia 28 grudnia 2006 r.).
Mali podatnicy i rozpoczynający działalność
Z możliwości stosowania jednorazowej amortyzacji mogą skorzystać, jak zostało już wspomniane, mali podatnicy lub podatnicy, którzy rozpoczęli prowadzenie działalności gospodarczej.
Status małego podatnika został zdefiniowany w art. 5a pkt 20 w ustawy o podatku od osób fizycznych. Przepis ten zakłada, że mały podatnik to podatnik, u którego wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro; przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł.
Oznacza to, że w 2016 r. za małego podatnika można uznać tego, którego przychód ze sprzedaży wraz z podatkiem od towarów i usług za 2015 r. nie przekroczył kwoty 5 092 000 zł (kurs euro w dniu 1 października 2015 r. wyniósł 4,2437 zł.).
Skutki podatkowe sprzedaży środka trwałego w okresie amortyzacji
Możliwość jednorazowej amortyzacji środków trwałych nie dotyczy jednak podatnika rozpoczynającego prowadzenie działalności gospodarczej, który w roku rozpoczęcia tej działalności, a także w okresie dwóch lat, licząc od końca roku poprzedzającego rok jej rozpoczęcia:
- prowadził działalność gospodarczą samodzielnie lub jako wspólnik spółki niemającej osobowości prawnej lub
- działalność taką prowadził małżonek tej osoby, jeżeli między małżonkami istniała w tym czasie wspólność majątkowa.
Limit odpisów amortyzacyjnych
Jednorazowe odpisy amortyzacyjne w roku podatkowym nie mogą łącznie przekroczyć równowartości kwoty 50 000 euro. Przeliczenia na złote tej kwoty dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez NBP na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy, w zaokrągleniu do 1000 zł.
W związku z tym, że kurs euro w dniu 1 października 2015 r. wyniósł 4,2437 zł, w 2016 r. limit jednorazowych odpisów amortyzacyjnych, stosownie do postanowień ustawy o podatku od osób fizycznych, wynosi 212 000 zł.
Jak amortyzować środki trwałe o niskiej wartości
W przypadku spółki niebędącej osobą prawną kwota limitu odpisów amortyzacyjnych odnosi się do łącznej wartości odpisów przypadających na wspólników tej spółki.
Środki trwałe podlegające amortyzacji
Amortyzacji jednorazowej mogą podlegać wyłącznie środki trwałe zaliczane do grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych, z wyłączeniem samochodów osobowych.
Grupy 3-8 Klasyfikacji Środków Trwałych obejmują:
- grupa 3 - kotły i maszyny energetyczne,
- grupa 4 - maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
- grupa 5 - maszyny, urządzenia i aparaty specjalistyczne,
- grupa 6 - urządzenia techniczne,
- grupa 7 - środki transportu,
- grupa 8 - narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie, gdzie indziej nie sklasyfikowane.
Mogą to być środki trwałe nowe, jak również wcześniej używane. Amortyzacji jednorazowej można dokonać w tym roku podatkowym, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.