Spory mogą paraliżować spółkę
Prowadzenie sporów pomiędzy wspólnikami zdecydowanie niekorzystnie wpływa na sytuację spółki. Może nawet doprowadzić do sparaliżowania jej działalności. Wspólnicy pozostający ze sobą w sporze zazwyczaj nie będą skłonni osiągnąć porozumienia w zakresie funkcjonowania spółki. Niektórzy z nich mogą nawet świadomie podejmować działania paraliżujące czy też utrudniające spółce funkcjonowanie.
Polubowne rozwiązanie nie zawsze jest możliwe
W każdej umowie spółki wspólnicy powinni zawrzeć regulacje określające, sposób rozwiązywania sporów między wspólnikami. Istotne jest, aby rodzący się spór zawsze próbować rozwiązać polubownie, zgodnie z rozwiązaniami przewidzianymi w umowie spółki czy też w umowie wspólników zawieranej poza umową spółki.
Jednak niektóre spory nie sposób w żaden sposób załagodzić. W takiej sytuacji rozwiązaniem może być porozumienie się pomiędzy wspólnikami i dobrowolne wystąpienie ze spółki jednego lub kilku z nich. Natomiast gdy wspólnicy nie mogą znaleźć wspólnego rozwiązania, możliwe jest zastosowanie wykluczenia wspólnika spółki z o.o.
Wykluczenie wspólnika ze spółki z o.o.
W przypadku, gdy wspólnicy nie są wstanie rozwiązać swoich problemów polubownie, pomocne będą obowiązujące przepisy, zgodnie z którymi z ważnych przyczyn dotyczących danego wspólnika sąd może orzec jego wyłączenie ze spółki na żądanie wszystkich pozostałych wspólników, jeżeli udziały wspólników żądających wyłączenia stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego. Uprawnienie do żądania wyłączenia ze spółki może zostać również przyznane mniejszej liczbie wspólników poprzez odpowiednie postanowienia umowy spółki. Jednak ich udziały powinny stanowić więcej niż połowę kapitału zakładowego. Jak widać, wyłączenie ze spółki jest możliwe, jeżeli spełnione zostaną określone przesłanki:
- zaistnieją ważne przyczyny dotyczące wyłączanego wspólnika,
- z żądaniem wyłączenia wystąpić muszą wszyscy pozostali wspólnicy (albo mniejsza liczba wspólników, jeśli tak stanowi umowa spółki), posiadający łącznie więcej niż połowę kapitału zakładowego.
Ważne powody żądania wyłączenia wspólnika
Przy tym obowiązujące przepisy nie wskazują, jakie przyczyny dotyczące wspólnika należy uznać za ważne, uzasadniające złożenie powództwa o jego wyłączenie. Wobec tego, to sąd w każdym przypadku rozstrzygnie, czy powody wskazywane przez wspólników żądających wyłączenia stanowią ważne przyczyny i uzasadniają wystąpienie przez pozostałych wspólników z powództwem.
Sprawdź: INFORLEX SUPERPREMIUM
W doktrynie wskazuje się jednak na pewne okoliczności, które w konkretnym przypadku mogą stanowić ważne powody żądania wyłączenia wspólnika, jak m.in.:
- stałe wykonywanie nadzoru dla szykany,
- ciągłe zwoływanie zgromadzeń wspólników, co naraża spółkę na koszty,
- wnoszenie bezpodstawnych doniesień do sądu rejestrowego,
- dopuszczanie się nieuczciwych czynów wobec spółki, zwłaszcza nadużywanie prawa kontroli w celach konkurencyjnych,
- niewykonywanie szczególnych obowiązków wobec spółki,
- długotrwała choroba wspólnika uniemożliwiająca wspólnikowi wykonywanie obowiązków wobec spółki.
W wyroku SN z dnia 19 marca 1997 roku (sygn. akt II CKN 31/97) wyrażono pogląd, że także niemożność bezkonfliktowego współdziałania ze wspólnikiem, będąca następstwem relacji interpersonalnych wewnątrz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, może stanowić ważną przyczynę wyłączenia go ze spółki.
Podsumowanie
Spory pomiędzy wspólnikami są nieuniknione, jednak powinni oni za każdym razem dbać o dobro spółki. Wypracowanie odpowiednich mechanizmów polubownego rozwiazywania konfliktów jest zatem istotnym elementem zarządzania spółką z o.o. Jednak w przypadku, gdy nie jest możliwe wypracowanie pomiędzy wspólnikami porozumienia, powinni oni podjąć kroki w celu ochrony interesu spółki przed negatywnymi konsekwencjami sporu wspólników.
Autor: Karolina Durbacz, prawnik, Kancelaria Prawna Piszcz i Wspólnicy