Kiedy organ podatkowy może zastosować art. 199a Ordynacji podatkowej?

Mariański Group
Profesjonalizm & Pasja
rozwiń więcej
Tomasz Szymański
Doradca podatkowy z Departamentu Kontroli Podatkowych Mariański Group Kancelaria Prawno-Podatkowa
rozwiń więcej
Kiedy organ podatkowy może zastosować art. 199a Ordynacji podatkowej?
W sprawie prowadzonej przez Mariański Group - Kancelarię Prawno-Podatkową, organ podatkowy (w grudniu 2020 r.) zgodził się z podatnikiem, że art. 199a Ordynacji podatkowej może znaleźć zastosowanie wyłącznie w przypadku stwierdzenia występowania w obrocie czynności pozornej. W żadnym przypadku nie dotyczy to sytuacji, gdy dokonano czynności wyłącznie w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, ale czynności tej nie można przypisać cech pozorności.

Wygraliśmy kolejną sprawę dotyczącą prawidłowości i zasadności amortyzacji znaków towarowych przy udziale spółki prawa cypryjskiego. Opisywanie zagadnienie nawiązuje do mojego ostatniego wpisu sprzed tygodnia, dotyczące pozorności czynności prawnych. Wówczas komentowałem sukces kancelarii odniesiony przed WSA w Łodzi. Dziś podobnie dobra wiadomość, ale dotycząca postępowania przed organem celno – skarbowym. Pikanterii sprawie dodaje fakt, że naczelnik urzędu celno – skarbowego uchylił w całości wcześniej wydaną …. przez siebie decyzję! Według mojej wiedzy jest to jeden z nielicznych takich przypadków w kraju!

Autopromocja

Naczelnik urzędu celno – skarbowego sędzią w swojej sprawie

Naczelnik urzędu celno – skarbowego to specjalistyczny organ podatkowy utworzony w celu przeprowadzania kontroli celno – skarbowych. Jego zadania koncentrują się wokół rozpoznawania, zwalczania i przeciwdziałania przestępstwom i wykroczeniom skarbowym na dużą skalę. Ustawodawca postawił jednak naczelnika urzędu celno – skarbowego w uprzywilejowanej pozycji procesowej. Wynika to z okoliczności, że po pierwsze prowadzi, wyjątkowo restrykcyjną dla podatników, kontrolę celno – skarbową.
Po drugie, jeżeli podatnik nie zgadza się ustaleniami kontroli, to naczelnik wszczyna i prowadzi postępowanie podatkowe, jako organ pierwszej instancji.
Po trzecie, jeżeli podatnik złoży odwołanie od wydanej decyzji (w I instancji), to rozpatruje je …. ten sam naczelnik urzędu celno – skarbowego, tym razem jako organ odwoławczy.

Oznacza to, że ten sam organ podatkowy zajmuje się tą samą sprawą trzy razy z rzędu. Trudno zatem wyobrazić sobie sytuację, kiedy rozpatrując po raz kolejny sprawę, którą uprzednio już rozstrzygnął, zmieni zdanie i uzna, że wcześniej nie miał racji.

A jednak, realia niniejszej sprawy pokazują, że jest to możliwe…    

Amortyzacja prawa do znaków towarowych - stan faktyczny sprawy

W celu kompleksowego wyjaśnienia okoliczności sprawy należy dokładnie przedstawić stan fatyczny sprawy. Podatnik (osoba fizyczna) dokonywał amortyzacji prawa do znaków towarowych, które zostały wprowadzone do ewidencji wartości niematerialnych i prawnych w styczniu 2014 r., z wartością początkową ustaloną na kwotę kilkudziesięciu milinów złotych.

W odpowiedzi na wezwanie urzędu w sprawie okoliczności i sposobu nabycia znaków towarowych Podatnik poinformował, że nabył prawa do w.w. znaków (słownego i słowno-graficznego) w wyniku podziału majątku spółki jawnej, dokonanego w związku z jej rozwiązaniem. Wspólnicy spółki podjęli uchwałę o jej rozwiązaniu, a majątek spółki, w tym prawa ochronne do znaków towarowych zostały przekazane podatnikowi.

Naczelnik urzędu celno – skarbowego odtwarzając stan faktyczny niniejszej sprawy ustalił następującą chronologię przejścia prawa do znaków towarowych:

  1. w grudniu 2012 r. podatnik wniósł aportem prawo do znaków towarowych do spółki A z siedzibą na Cyprze,
  2. w grudniu 2012 r. spółka A wniosła prawo do znaków do spółki komandytowo-akcyjnej B, w zamian za objęcie akcji tej spółki,
  3. w grudniu 2013 r. spółka B została przekształcona w spółkę jawną C,
  4. w styczniu 2014 r. wspólnicy spółki jawnej C podjęli uchwałę o rozwiązaniu spółki, bez przeprowadzenia likwidacji oraz uchwałę o podziale majątku, w tym znaków towarowych, które otrzymał podatnik.

Nie można amortyzować znaków towarowych wytworzonych przez siebie - ich przenoszenie były czynnością pozorną (ocena organu I instancji)

Oceniając zaistniały w sprawie stan faktyczny naczelnik urzędu celno – skarbowego (działając jako organ I instancji) orzekł, że podatnik nie mógł amortyzować znaków towarowych wytworzonych przez siebie, a będąc ich właścicielem nie mógł ich ująć w bilansie firmy, ponieważ nie zostały one nabyte. Zgodnie z art. 22b ust. 1 pkt 6 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, amortyzacji podlegają nabyte nadające się do gospodarczego wykorzystania w dniu przyjęcia do używania prawa, w tym znaki towarowe, o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane przez niego do używania na podstawie umowy licencyjnej (sublicencji), umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, zwane wartościami niematerialnymi i prawnymi.

Na tej podstawie organ stwierdził, że istnienie warunku nabycia praw powoduje, że nie można amortyzować wartości niematerialnych i prawnych nabytych pierwotnie, tj. wytworzonych przez podatnika we własnym zakresie. Oznacza to, że w przypadku, gdy prawo do znaków towarowych nie zostało przez podatnika nabyte w sposób wtórny, nie może zostać przez tego podatnika zaliczone do wartości niematerialnych i prawnych i podlegać amortyzacji.

Dodatkowo naczelnik urzędu celno – skarbowego ocenił, że przedstawione powyżej transakcje przenoszenia znaków towarowych pomiędzy podmiotami, przekształcenie spółki komandytowo – akcyjnej, a w końcu rozwiązanie spółki jawnej bez jej likwidacji – miały charakter sztuczny. Przemawia za tym także brak jakiekolwiek logicznego i ekonomicznego uzasadnienia przeprowadzonych transakcji.

W konsekwencji organ uznał, że w niniejszej sprawie ma zastosowanie przepis art. 199a § 1 Ordynacji podatkowej zgodnie z którym organ podatkowy dokonując ustalenia treści czynności prawnej, uwzględnia zgodny zamiar stron i cel czynności, a nie tylko dosłowne brzmienie oświadczeń woli złożonych przez strony czynności.

Nie było czynności pozornej - argumenty podatnika

W odwołaniu nie zgodziliśmy się z ustalenia organu podatkowego pierwszej instancji. Podnieśliśmy m.in., że zasadnicze znaczenie dla rozpatrzenia całej sprawy ma uprzednie ustalenie, czy organ podatkowy miał prawo zastosować dla oceny ważności czynności dokonanych przez podatnika przepis art. 199a o.p. Dopiero odpowiedź twierdząca na postawione pytanie pozwalała rozpatrzyć sprawę w pozostałym zakresie. Powołanie się przez organ wyłącznie na § 1 art. 199a Ordynacji podatkowej jest całkowicie niewystarczające do próby zakwestionowania ważności czynności podejmowanych przez podatnika.

Nie budzi żadnych wątpliwości, o czym zapomina organ podatkowy, że wykładnia językowa i systemowa cytowanego przepisu prowadzi do jednoznacznego wniosku, że wskazana regulacja może znaleźć zastosowanie wyłącznie w przypadku stwierdzenia występowania w obrocie czynności pozornej. W żadnym przypadku nie dotyczy to sytuacji, gdy dokonano czynności wyłącznie w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, ale czynności tej nie można przypisać cech pozorności. 

Stanowisko organu odwoławczego

Organ odwoławczy (naczelnik urzędu celno – skarbowego) podzielił nasze stanowisko i uznał, że wcześniej wydając decyzję (jako  organ I instancji) oparł ją na niepełnym materiale dowodowym. Pomimo powołania w jej podstawie art. 199a § 1 ustawy ordynacja podatkowa, pominięto faktycznie wykonane czynności obrotu znakami towarowymi, nie dokonując równocześnie ich przekwalifikowania. Nie przeprowadzono też ich analizy pod kątem pozorności, o której mowa w art. 199a § 2 ordynacja podatkowa.

Podsumowując

Przedstawiona sprawa pokazuje, że zawsze warto – a nawet trzeba próbować, zmierzyć się z fiskusem. Nie ma spraw przegranych, nawet pomimo tak niesprzyjających przepisów prawa.  Organ podatkowy faktyczne trzy razy rozpatruje tą samą sprawę podatkową, ale wobec swoich błędów i merytorycznych argumentów podatnika musi przyznać się do winy i zmienić swoją wcześniejszą decyzję. 

Tomasz Szymański, doradca podatkowy

Artykuł pochodzi z bloga kontrolapodatkowa.pl

NOWOŚĆ na Infor.pl: Prenumerata elektroniczna Dziennika Gazety Prawnej KUP TERAZ!

Polecamy: INFORLEX Biznes

Księgowość
Zapomniałeś o złożeniu deklaracji PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Ratunkiem będzie czynny żal
02 maja 2024

Zapomniałeś o złożeniu deklaracji podatkowej PIT lub zapłaceniu podatku w terminie? Złóż czynny żal, dzięki temu możesz uniknąć kary. Aby czynny żal był skuteczny, musisz wypełnić obowiązki wobec naczelnika urzędu skarbowego lub urzędu celno-skarbowego, w szczególności złożyć zaległe deklaracje podatkowe lub zapłacić w całości należności publicznoprawne, wraz z odsetkami.

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Uważaj na pułapki w VAT.
02 maja 2024

Sprzedałeś towar i organizujesz dostawę? Ale czy wiesz, jak wystawić fakturę i jaką stawkę VAT zastosować? Gdy koszt transportu obciąża kupującego, po stronie sprzedawcy powstaje obowiązek udokumentowania transakcji i to jego obciążą konsekwencje błędu.

Posiadacze aut spalinowych mogą odetchnąć z ulgą. Podatku nie będzie, pojawią się dopłaty do elektryków
02 maja 2024

Nie będzie podatku od aut spalinowych, będzie za to system dopłat do zakupu elektryków. Takie rozwiązanie zostało zawarte w przyjętej przez rząd rewizji Krajowego Planu Odbudowy.

Od kiedy obowiązkowy KSeF? Projekt ustawy przyjęty przez rząd
30 kwi 2024

Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który ma na celu przesunięcie obligatoryjnego KSeF na 1 lutego 2026 r. Jak informuje Ministerstwo Finansów, dalsze uproszczenia KSeF, w tym zapowiadane przez resort finansów etapowe wejście w życie KSeF będzie przedmiotem odrębnych prac legislacyjnych.

Zużycie energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych przez osoby prywatne a podatek akcyzowy [część 3]
06 maja 2024

Status podatnika akcyzy nie jest zależny od posiadania statusu przedsiębiorcy. Również osoby prywatne mogą być podatnikami akcyzy jeżeli wykonują czynności opodatkowane w tym zużycie energii elektrycznej (art. 9 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku akcyzowym).

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. I może mieć poważne konsekwencje na gruncie VAT
30 kwi 2024

Dostałeś rabat i wystawiłeś fakturę korygującą? To błąd. W przypadku rabatu pośredniego kluczowe znaczenie ma okoliczność, że między podatnikiem przekazującym środki pieniężne a podmiotem będącym beneficjentem rabatu pośredniego nie miała miejsca żadna transakcja, którą można byłoby skorygować.

Automatyczna akceptacja PIT. Wgląd w deklaracje i korekta nie będą możliwe przez kilka dni
30 kwi 2024

Automatyczna akceptacja zeznań podatkowych PIT w usłudze Twój e-PIT nastąpi po 30 kwietnia i potrwa przez pierwsze dni maja. Podczas trwania tego procesu usługa nie będzie dostępna, a więc przez kilka dni nie będzie można sprawdzić złożonej już deklaracji PIT, ani złożyć korekty zeznania rocznego. Na czym dokładnie polega ten proces?

Windykacja na własną rękę – jakie są plusy i minusy po stronie przedsiębiorcy?
30 kwi 2024

Proces windykacji można przeprowadzić na kilka sposobów. Czy jednak warto prowadzić windykację w przedsiębiorstwie na własną rękę? Jakie są plusy i minusy takiego działania?

Odroczenie KSeF. Decyzja słuszna, choć budzi wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców
30 kwi 2024

Decyzja o przesunięciu KSeF jest słuszna, natomiast tak długie odroczenie może budzić wątpliwości w kontekście interesu przedsiębiorców - zauważa ekspert podatkowy Adam Mariański. Zdaniem prawnika wielu przedsiębiorców jest już gotowych do wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur.

To już ostatni dzwonek. Dzisiaj upływa termin na rozliczenie PIT
30 kwi 2024

We wtorek, 30 kwietnia, mija termin na rozliczenie PIT za rok 2023. Możliwe jest złożenie zeznania drogą elektroniczną lub papierową, które można dostarczyć do Urzędu Skarbowego lub wysłać pocztą.

pokaż więcej
Proszę czekać...