Polskie prawo przewiduje możliwość wyboru przez podatnika spośród dwóch zasad opodatkowania:
- ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 8,5%,
- opodatkowania na zasadach ogólnych według progresywnej skali podatkowej ze stawkami 18% i 32%.
Udostępnione przez Ministerstwo Finansów dane dotyczące podatników uzyskujących przychody z tytułu umowy najmu i dzierżawy, wskazują na znacznie wyższy stopień popularności wyboru opodatkowania ryczałtem. Jednak czy, pomimo procentowo niższej stawki, zawsze będzie on korzystniejszy dla podatnika? Każdy system ma swoje wady i zalety. To, który będzie bardziej opłacalny w danym przypadku zależy od sytuacji i warunków umowy najmu. Podatnik powinien więc dokonać ich wnikliwej analizy przed dokonaniem wyboru formy opodatkowania.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych według progresywnej skali podatkowej mają zastosowanie dwie stawki podatku:
- 18% (przy dochodach nieprzekraczających 85 528 zł),
- 32% (od nadwyżki ponad 85 528 zł).
W przypadku opodatkowania najmu na zasadach ogólnych, koniecznym jest podkreślić, że podatek ten płaci się od dochodu z najmu, czyli różnicy między przychodem a kosztami jego uzyskania. Stawka podatku jest rzeczywiście procentowo wyższa od opodatkowania ryczałtem, jednak kwota realnie się obniża dzięki dużym kosztom uzyskania przychodu. Jeśli koszty ponoszone przez wynajmującego będą wystarczająco wysokie, może się okazać, że korzystniej będzie mu wybrać opodatkowanie na zasadach ogólnych.
Kiedy właściciel wynajmowanego mieszkania ustali z najemcą, że sam będzie opłacał czynsz do spółdzielni, rachunki za prąd, wodę, gaz i usługi telekomunikacyjne, koszty uzyskania przez niego przychodu znacznie wzrosną. Istnieje wiele wydatków, które podatnik może zaliczyć do kosztów. Przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzonym najmem, wynikające z umowy, w której zostały zapisane jako nieponoszone przez najemcę. Podatnik musi jednak najpierw udokumentować je i wykazać spełnienie przez nich kryteriów zawartych w ustawie o PIT.
Ważne!
Powstanie przychodu jest uzależnione od faktycznego otrzymania czynszu przez wynajmującego, a zatem kiedy najemca nie wywiązuje się ze swojego obowiązku zapłaty, kwota podatku za dany okres będzie wynosiła zero.
Wybór opodatkowania na zasadach ogólnych poza zaletą w postaci możliwości zmniejszenia podstawy opodatkowania o koszty uzyskania dochodu, posiada również inne cechy mogące przeważyć o korzystności tego rozwiązania. Należy choćby zaznaczyć, że jeżeli właściciel nie uzyskał w ciągu roku żadnych innych dochodów, może odliczyć sobie od podatku kwotę zmniejszającą podatek, czyli 556,02 zł. Uzyskany dochód można pomniejszyć także o odliczenia z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenie społeczne, a podatek zmniejszyć o kwotę zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne i ulgi dla dzieci. Każda z powyższych opłat wymaga jednak również udokumentowania.
Polecamy: INFORLEX Księgowość i Kadry
Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest domyślnym opodatkowaniem dochodu z najmu i jeżeli podatnik nie złoży w urzędzie skarbowym właściwym dla miejsca zamieszkania oświadczenia o wyborze ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych dla opodatkowania najmu lub dzierżawy, to powinien rozliczać się z fiskusem właśnie na zasadach ogólnych. Do obowiązków podatnika należy samodzielne obliczenie wysokości zaliczki na podatek, którą wpłaca do urzędu do 20. dnia każdego miesiąca. Pierwszą zaliczkę należy zapłacić do 20. dnia następnego miesiąca po otrzymaniu dochodu (na przykład wpłaty za październik dokonuje się do 20 listopada).
Opodatkowanie ryczałtem
Stawka opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych jest stała i wynosi zawsze 8,5%. Opodatkowaniu ryczałtem, w przeciwieństwie do opodatkowania na zasadach ogólnych, podlega cały otrzymany przychód, bez pomniejszania go o koszty jego uzyskania.
Oznacza to, że jeżeli w umowie najmu nie jest zaznaczone, że obowiązek ponoszenia opłat administracyjnych spoczywa na najemcy i od którego w związku z tym wynajmujący pobiera środki na ten cel, to środki te uznaje się za część przychodu i również podlegają opodatkowaniu. Ryczałt będzie zatem wyborem bardziej opłacalnym w przypadku gdy wynajmujący ponosi niskie koszty uzyskania przychodu.
Podobnie jak przy opodatkowaniu na zasadach ogólnych, wysokość zaliczki na podatek wynajmujący musi obliczyć samodzielnie i wpłacić raz na miesiąc do Urzędu Skarbowego. Istnieje możliwość kwartalnego rozliczenia podatku ryczałtowego, jednak pod warunkiem, że przychody opodatkowane ryczałtem, osiągnięte w poprzednim roku nie przekroczyły 25 000 euro.
Aby móc rozliczyć przychód z najmu konieczne jest złożenie jednorazowego oświadczenia o wyborze ryczałtu naczelnikowi urzędu skarbowego, który jest właściwy dla miejsca zamieszkania wynajmującego lub wydzierżawiającego lokal. Jeśli wynajem mieszkania rozpoczyna się w trakcie roku podatkowego, oświadczenie należy złożyć do 20. dnia miesiąca, który nastąpił po miesiącu otrzymania pierwszego przychodu z najmu albo też do końca roku podatkowego, jeśli przychód osiągnięto w grudniu. Po zakończeniu roku podatkowego trzeba rozliczyć najem w zeznaniu PIT-28. Termin do złożenia zeznania PIT-28 to 31 stycznia następnego roku.