Zwrot VAT - nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym
Zasady zwrotu VAT są uregulowane w art 87 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Zasadą jest, że zwrot różnicy podatku (zwrot VAT), następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia (deklaracji) przez podatnika. Zwrot ten następuje na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach, lub na wskazany przez podatnika rachunek banku mającego siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, jako zabezpieczenie udzielanego przez ten bank lub przez tę kasę kredytu, na podstawie złożonego przez podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, sporządzonego na piśmie, nieodwołalnego upoważnienia organu podatkowego, potwierdzonego przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową udzielających kredytu, do przekazania tego zwrotu.
Polecamy: Komplet PODATKI 2022
Natomiast jeżeli zasadność zwrotu VAT wymaga dodatkowego zweryfikowania, naczelnik urzędu skarbowego może przedłużyć ten termin do czasu zakończenia weryfikacji rozliczenia podatnika dokonywanej w ramach czynności sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej lub postępowania podatkowego. Jeżeli przeprowadzone przez organ czynności wykażą zasadność zwrotu, o którym mowa w zdaniu poprzednim, urząd skarbowy wypłaca należną kwotę wraz z odsetkami w wysokości odpowiadającej opłacie prolongacyjnej stosowanej w przypadku odroczenia płatności podatku lub jego rozłożenia na raty.
Ponadto przepis art. 87 ust. 6 ustawy o VAT przewiduje możliwość zwrotu VAT w terminie 25 dni (licząc od dnia złożenia rozliczenia, czyli deklaracji podatkowej), w przypadku gdy łącznie zostaną spełnione warunki określone w tym przepisie.
Od 2022 roku obowiązywać będą nowe przepisy, które wprowadzą dwa nowe terminy przyśpieszone (skrócone) zwrotu VAT - 15 dni i 40 dni.
Zwrot VAT 2022 w ciągu 40 dni – zachęta do stosowania faktur ustrukturyzowanych i KSeF
Aby zachęcić podatników VAT do stosowania wyłącznie elektronicznych faktur ustrukturyzowanych za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur, zostanie od 2022 roku wprowadzony krótszy (40-dniowy) termin zwrotu VAT (zamiast standardowego terminu 60 dni). Jeżeli podatnik będzie chciał uzyskać zwrot VAT (tj. nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym) w terminie 40 dni, musi spełnić (łącznie) kilka warunków określonych w niżej wskazanych przepisach.
Treść nowych przepisów:
W art. 87 ustawy o VAT po ust. 5a zostaną dodane ust. 5b–5d w brzmieniu:
„5b. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 40 dni, licząc od dnia złożenia rozliczenia, w przypadku gdy łącznie są spełnione następujące warunki:
1) w związku z wykonywaniem czynności, dla których występował obowiązek wystawienia faktur na podstawie art. 106b ust. 1:
a) pkt 1 lub
b) pkt 3, lub
c) pkt 4 – w zakresie, w jakim dotyczy otrzymania całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w art. 106b ust. 1 pkt 1, uwzględnionych w rozliczeniu podatnika za dany okres rozliczeniowy
– podatnik wystawiał wyłącznie faktury ustrukturyzowane,
2) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji, nie przekracza 3000 zł,
3) podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot:
a) był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
b) składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1–3,
c) posiadał rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, zawarty w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1
– przy czym przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
5c. Przepis ust. 5b stosuje się również w przypadku, gdy w danym okresie rozliczeniowym podatnik oprócz faktur ustrukturyzowanych wystawiał faktury:
1) których nie wystawia się w postaci faktury ustrukturyzowanej z powodu braku zgodności z wzorem faktury ustrukturyzowanej, udostępnionym na elektronicznej platformie usług administracji publicznej zgodnie z art. 106nc ust. 3, lub
2) o których mowa w art. 106e ust. 5 pkt 3 – w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej.
5d. Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 5b, jest weryfikowane z wykorzystaniem zasobów teleinformatycznych Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.”;
Warto też wskazać, że ww. przepisy art. 87 ust. 5b–5d ustawy o VAT stosuje się do okresów rozliczeniowych przypadających począwszy od 1 stycznia 2022 r. (zob. art. 6 nowelizacji).
Zwrot VAT 2022 w ciągu 15 dni – jako zachęta do bycia „podatnikiem bezgotówkowym”
Rząd i Ministerstwo Finansów walcząc z szarą strefą w handlu detalicznym przygotowało przepisy, które zachęcają podatników VAT do przyjmowania płatności bezgotówkowych od konsumentów. Przepisy te wchodzą w życie 1 stycznia 2022 r. razem z dużą nowelizacją wielu przepisów podatkowych przygotowaną w ramach tzw. Polskiego Ładu. Jeżeli od 2022 roku podatnik będzie chciał uzyskać zwrot VAT (tj. nadwyżki podatku naliczonego nad podatkiem należnym) w terminie 15 dni, musi spełnić (łącznie) liczne warunki określone w niżej wskazanych, nowych przepisach ustawy o VAT.
Treść nowych przepisów:
W art. 87 ustawy o VAT po ust. 6b od 1 stycznia 2022 r. zostaną dodane ust. 6d–6l w brzmieniu:
„6d. Urząd skarbowy jest obowiązany dokonać zwrotu różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, w terminie 15 dni, licząc od dnia:
1) w którym upłynął termin do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1–3, w przypadku złożenia:
a) deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku,
b) korekty deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku, jeżeli jej złożenie nastąpiło przed upływem terminu do złożenia deklaracji;
2) złożenia korekty deklaracji, w której podatnik wykazał zwrot różnicy podatku, jeżeli jej złożenie nastąpiło po upływie terminu do złożenia deklaracji.
6e. Przepis ust. 6d stosuje się w przypadku, gdy łącznie spełnione są następujące warunki:
1) za trzy kolejne okresy rozliczeniowe, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden okres rozliczeniowy, poprzedzające bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot, udział procentowy:
a) łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. a tiret trzecie, w danym okresie rozliczeniowym w całkowitej wartości sprzedaży wraz z podatkiem dokonanej przez podatnika w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 80%,
b) otrzymanych płatności zrealizowanych z wykorzystaniem instrumentów płatniczych, w tym również przy użyciu usługi polecenia przelewu w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych z tytułu sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. a tiret trzecie, dokumentowanej paragonami z oznaczeniem, z którego wynika, że płatność została dokonana przy użyciu karty płatniczej, przez wykonanie płatności mobilnej lub polecenia przelewu, zgodnym z formą otrzymanej płatności, w stosunku do łącznej wartości sprzedaży wraz z podatkiem zaewidencjonowanej przy zastosowaniu tych kas w danym okresie rozliczeniowym, był nie niższy niż 80%;
2) przez kolejne 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot, łączna wartość sprzedaży wraz z podatkiem, zaewidencjonowanej przez tego podatnika przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. a tiret trzecie, za każdy okres rozliczeniowy była nie niższa niż 50 tys. zł;
3) za okres, w rozliczeniu za który podatnik występuje z wnioskiem o zwrot:
a) kwota różnicy podatku, o której mowa w ust. 2, wykazana przez podatnika nie przekracza dwukrotnej wysokości podatku wynikającego u tego podatnika ze sprzedaży zaewidencjonowanej w okresie rozliczeniowym przy zastosowaniu kas rejestrujących, o których mowa w pkt 4 lit. a tiret trzecie,
b) kwota podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w ust. 1, nierozliczona w poprzednich okresach rozliczeniowych i wykazana w deklaracji nie przekracza 3000 zł,
c) w przypadku, o którym mowa w ust. 6d pkt 1 lit. a, podatnik złożył deklarację przed upływem terminu do jej złożenia;
4) podatnik przez kolejne:
a) 12 miesięcy poprzedzających bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot:
- był zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
- składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1–3,
- prowadził ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu wyłącznie kas rejestrujących, które umożliwiają połączenie i przesyłanie danych między kasą rejestrującą a Centralnym Repozytorium Kas, określone w art. 111a ust. 3,
b) 3 miesiące poprzedzające bezpośrednio okres, w rozliczeniu za który występuje z wnioskiem o zwrot, posiadał rachunek rozliczeniowy lub imienny rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, zawarty w wykazie, o którym mowa w art. 96b ust. 1.
6f. Łączną wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 6e pkt 1 i 2, ustala się w oparciu o dane gromadzone w Centralnym Repozytorium Kas. Do wartości tej nie wlicza się wartości sprzedaży dokumentowanej fakturami, o których mowa w art. 106h ust. 2.
6g. Całkowitą wartość sprzedaży wraz z podatkiem, o której mowa w ust. 6e pkt 1 lit. a, ustala się w oparciu o dane zawarte w ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3.
6h. Do zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w ust. 6d, przepisy ust. 2 zdanie drugie i trzecie, ust. 2a–2c oraz ust. 4a–4f stosuje się odpowiednio.
6i. Spełnienie warunków, o których mowa w ust. 6e, jest weryfikowane z wykorzystaniem zasobów teleinformatycznych Szefa Krajowej Administracji Skarbowej.
6j. Jeżeli postanowienie o przedłużeniu terminu, o którym mowa w ust. 6d, albo decyzja o odmowie dokonania zwrotu różnicy podatku w tym terminie, nie zostaną podjęte albo odebrane w terminie 4 dni od dnia:
1) rozpoczęcia przechowywania pisma w placówce pocztowej – w przypadku, o którym mowa w art. 150 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej,
2) złożenia pisma w urzędzie gminy (miasta) – w przypadku, o którym mowa w art. 150 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej,
3) wpłynięcia tego postanowienia albo tej decyzji na adres do doręczeń elektronicznych – w przypadku, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 18 listopada 2020 r. o doręczeniach elektronicznych (Dz. U. poz. 2320 oraz z 2021 r. poz. 72, 802, 1135, 1163 i 1598)
– doręczenie uważa się za dokonane z upływem terminu tych 4 dni.
6k. Przepis ust. 6j pkt 1 stosuje się odpowiednio w przypadku, o którym mowa w art. 150a Ordynacji podatkowej.
6l. Przepisy ust. 6j pkt 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku, o którym mowa w art. 151 Ordynacji podatkowej.”.
Wyżej cytowane przepisy art. 87 ust. 6d–6l ustawy o VAT stosuje się do okresów rozliczeniowych przypadających począwszy od 1 stycznia 2022 r. (zob. art. 77 nowelizacji "Polski Ład").
Oprac. Paweł Huczko
Podstawa prawna:
- ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2076);
- ustawa z 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2105).