REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Organ podatkowy musi wskazać podstawę odmowy zwrotu VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Organ podatkowy musi wskazać podstawę odmowy zwrotu VAT
Organ podatkowy musi wskazać podstawę odmowy zwrotu VAT
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Odmowa zwrotu VAT. Organ podatkowy powinien jednoznacznie wyrazić, czy podstawą do odmowy prawa do odliczenia VAT i jego zwrotu było operowanie przez nią pustymi fakturami, czy też jej uczestnictwo w karuzeli VAT - tak uznał WSA w Łodzi.

Odmowa zwrotu VAT

Spółka brała udział w międzynarodowym łańcuchu dostaw. Urząd celno-skarbowy ustalił, że była to karuzela VAT, ale nie potrafił udowodnić, czy udział spółki w procederze polegał na świadomym uczestnictwie w oszustwie mającym na celu wyłudzenie VAT, czy na obrocie pustymi fakturami. Dlatego „ogólnie” uznał, że nie należy jej się zwrot VAT.

REKLAMA

Autopromocja

Organ uznał, że spółka zawyżyła naliczony VAT

Naczelnik jednego z urzędów celno-skarbowych przeprowadził wobec spółki z o.o. spółki komandytowej kontrolę celno-skarbową i postępowanie podatkowe w zakresie rzetelności deklarowanych przez nią podstaw opodatkowania oraz prawidłowości obliczania i wpłacania podatku od towarów i usług za styczeń 2017 r. Spółka trudniła się obrotem wyrobami tekstylnymi, także wewnątrzwspólnotowym. Naczelnik stwierdził, że spółka w badanym okresie zawyżyła podatek naliczony o kwotę blisko 530 tys. zł, odliczając VAT z faktur zakupu niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych.

Karuzela VAT celem wyłudzenia podatku

Organ uznał, że spółka uczestniczyła w karuzeli VAT-owskiej mającej na celu wyłudzenie tego podatku. Jej mechanizm polegał na łańcuchowym obrocie towarem z udziałem znikającego podatnika, bufora oraz brokera. Naczelnik przypisał spółce rolę brokera, który deklaruje sprzedaż poza granice kraju, a następnie występuje o zwrot VAT. W łańcuchu tym nie dochodzi do rzeczywistej dostawy towarów pomiędzy obciążonymi fakturami podmiotami, a zadaniem firm występujących w tym procederze, rzekomo dostarczających tkaniny do spółki, było tylko uwiarygodnienie transakcji, ale i utrudnienie możliwości ustalenia faktycznego pochodzenia towarów.

Naczelnik ustalił, że na wstępnym etapie tzw. znikający podatnicy dokonują wprowadzenia towaru z Chin na terytorium Unii Europejskiej. Następnie dochodzi do zmiany jego pochodzenia i wprowadzany zostaje na terytorium Turcji już jako towar ze strefy UE-EFTA, bez dodatkowego cła w wysokości 28% i z około 5-krotnym zwiększeniem wartości. Zmianę pochodzenia na niemieckie sygnują tzw. znikający podatnicy.

Słup, bufory i broker

Spółka wniosła odwołanie, ale organ II instancji potwierdził ustalenia organu I instancji, że całe oszustwo karuzelowe zorganizowane było następująco: pierwsze ogniwo w łańcuchu stanowiły tzw. słupy, czyli firmy nie posiadające żadnego majątku, następne to bezpośredni i pośredni dostawcy towaru do spółki, pełniący rolę buforów uwiarygodniających transakcje, później była spółka jako broker, a na końcu kolejne bufory – jeden z siedzibą na Słowacji, drugi w Turcji. Organ zwrócił uwagę, że w łańcuchu tym firmy bufory mimo znaczących kwot nie żądały zwrotu podatku, a żaden z kontrahentów spółki nie przedstawił dowodów na to, że obracany towar był poddany obróbce na terytorium UE przed dostawą do Turcji.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Podsumowując, organ odwoławczy uznał, że ani spółka, ani jej dostawca w poddanym kontroli okresie nie prowadziły między sobą działalności gospodarczej polegającej na obrocie tkaninami, stąd też do żadnych dostaw nie doszło. W związku z tym wystawione przez tego dostawcę na rzecz spółki faktury nie stanowią podstawy do odliczenia VAT. Jedynym celem powołania do życia i prowadzenia działalności przez spółkę nie był zarobek na marży handlowej, a jedynie wyłudzanie zwrotu VAT dzięki zbywaniu towarów na Słowację z zerową stawką tego podatku w ramach transakcji WDT. Decyzją ze stycznia 2020 r. organ stwierdził zawyżenie przez spółkę wartości dokonanych WDT o kwotę ponad 2 mln 300 tys. zł w badanym okresie rozliczeniowym stycznia 2017 r. i określił jej dodatkowe zobowiązanie w VAT w wysokości blisko 530 tys. zł.

Faktura VAT i faktyczne władztwo nad towarem

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi wskazał na zawarte w art. 86 ust. 2, 10, 11 i 12 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym w czasie nabywania przez spółkę zakwestionowanych dostaw i doprecyzowane w art. 86 ust. 13, dwie zasadnicze przesłanki odliczenia podatku naliczonego w obrocie wewnątrzkrajowym: a) podatnik musi posiadać fakturę VAT oraz b) i objąć faktyczne władztwo nad towarem, a w przypadku usługi musi ona zostać rzeczywiście wykonana. Oba warunki muszą zostać spełnione. Ochrona tego prawa podatnika powinna zostać zapewniona, jeśli nie wiedział on lub przy dołożeniu należytej staranności nie mógł się dowiedzieć, że we wcześniejszych etapach obrotu system naliczeń i odliczeń VAT uległ naruszeniu. Jednakże wymagać można od niego „należytej” staranności, a nie szczególnej lub nadzwyczajnej. Wszak od podatnika nie można wymagać zachowań właściwych dla organu podatkowego.

Domniemanie prawdziwości złożonego przez podatnika zeznania podatkowego

Następnie sąd zwrócił uwagę na domniemanie prawne zawarte w art. 21 § 2 Ordynacji podatkowej oraz w art. 99 ust. 12 ustawy o VAT co do prawdziwości złożonej przez podatnika deklaracji podatkowej. Wykazany w niej podatek jest podatkiem do zapłaty, chyba że organ określi go w innej wysokości. Z regulacji tej wynika zatem, że to na organie spoczywa konieczność obalenia prawdziwości złożonego przez podatnika zeznania. A zdaniem sądu w tej sprawie do tego nie doszło.

Odpowiedzialność zbiorowa może prowadzić do upadłości wielu uczciwych firm

Samo ustalenie przez organy, że na wcześniejszych etapach łańcucha dostaw wystąpiły nieprawidłowości, nie powoduje automatycznego zakwestionowania transakcji dokonanych z udziałem spółki. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE nie obowiązuje tutaj odpowiedzialność zbiorowa, gdyż byłoby to krzywdzące dla podmiotów, które zostały nieświadomie wciągnięte w oszukańczy proceder i mogłoby doprowadzić do upadłości wielu uczciwych przedsiębiorstw. Aby tego uniknąć, każda transakcja w łańcuchu dostaw powinna być badana indywidualnie, a charakteru poszczególnej transakcji nie mogą zmieniać wcześniejsze lub późniejsze wydarzenia. Przedsiębiorcę można więc pozbawić prawa do odliczenia VAT, jednak organy muszą wykazać, że wiedział on, lub przy dochowaniu należytej staranności powinien wiedzieć, że uczestniczy w przestępczym procederze.

Przeciwne wnioski płynące z ustaleń organów podatkowych

Sąd uchylił decyzję organu podatkowego. Podkreślił, że nie jest jego rolą dokonywanie wyboru jednej z dwóch wersji zakwestionowania prawa do odliczenia podatku przez spółkę. Organy powinny się więc zdecydować, czy oskarżają ją o obrót pustymi fakturami, czy czynny udział w karuzeli VAT. Uzasadnienie decyzji organu powinno być jasne, precyzyjne i jednoznaczne. Jeśli twierdzi on, że dostawy do spółki nie miały miejsca, to powinien to udowodnić. A to trudno stwierdzić na podstawie wywodów organów. Bowiem fakt, iż na wcześniejszym etapie obrotu nie nastąpiła dostawa towaru, nie oznacza jeszcze, że dostawa do spółki nie mogła nastąpić z innego źródła. W przedmiotowej sprawie badanie tej kwestii prowadzi nawet do przeciwnych wniosków, skoro organy same potwierdziły, że towar istniał i został dostarczony do odbiorców na Słowacji i w Turcji. Co więcej, jak wynika z dokumentacji, zakwestionowany przez organy dostawca tkanin do spółki był w dacie dokonania spornych dostaw czynnie działającym na rynku podatnikiem VAT, podważone faktury odnotowano w jego dokumentacji księgowej, a podatek należny został zadeklarowany i rozliczony.

Jeśli organy zarzucają spółce pozorność działań lub podejmowanie ich w celu obejścia prawa, powinny to wykazać. Bowiem to właśnie pozorność jest cechą charakterystyczną oszustwa karuzeli VAT. A wówczas na organie ciążyć będzie obowiązek wykazania świadomego uczestnictwa spółki w tym procederze.

Organ ogólnie stwierdził, że przedsiębiorca jest oszustem

Zatem uchylając decyzję naczelnika urzędu celno-skarbowego, WSA podkreślił, że organ powinien jednoznacznie wyrazić, czy podstawą do odmowy spółce prawa do odliczenia VAT i jego zwrotu było operowanie przez nią pustymi fakturami, czy też jej uczestnictwo w karuzeli VAT.

„Organ skupiając się na badaniu faz obrotu poprzedzających nabycie towaru dokonane przez Podatnika, a następnie jego wewnątrzwspólnotowe dostawy do D w sposób ogólny ocenił, iż podatnik w transakcjach tych nie działał w dobrej wierze. Stwierdził przy tym, że w jego ocenie Podatnik ten w sposób świadomy uczestniczył w omawianym procederze. Jednak stanowisko to nie zostało powiązane z kompleksową analizą dobrej wiary podatnika w odniesieniu do jego dostawców krajowych” (wyrok WSA w Łodzi z 27 października 2020 r., sygn. akt I SA/Łd 162/20).

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rozliczenie roczne składki zdrowotnej do 20 maja 2025 r. Złóż ZUS DRA lub ZUS RCA i sprawdź czy masz nadpłatę

ZUS przypomina, że każdy, kto w 2024 r. prowadził pozarolniczą działalność i podlegał ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz był opodatkowany podatkiem liniowym, skalą podatkową lub ryczałtem ewidencjonowanym - musi rozliczyć w skali roku składki na ubezpieczenie zdrowotne. Należy to zrobić w dokumencie za kwiecień 2025 r., a termin minie 20 maja.

KSeF. Do 25 kwietnia 2025 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać dodatkowe uwagi i opinie nt. KSeF. [WAŻNE TERMINY]

Krajowy System e-Faktur (KSeF). Do 25 kwietnia 2025 r. przedsiębiorcy mogą zgłaszać dodatkowe uwagi i opinie nt. KSeF. Resort finansów potwierdził wprowadzenie obowiązku wystawiania e-faktur dla wszystkich podatników. Poinformował, że uwzględnił wszystkie kluczowe postulaty zgłaszane przez przedsiębiorców w zakresie wystawiania e-faktur w KSeF.

System ICS-2 w transporcie drogowym i kolejowym – na to muszą uważać przewoźnicy. Od kwietnia 2025 r. ostatni etap wdrażania

Import Control System 2 (ICS2) ma służyć do przekazywania informacji o ładunkach między Unią Europejską a krajami trzecimi, a jego zadaniem jest uszczelnienie handlu z państwami spoza UE. Od kwietnia 2025 r. rozpoczął się ostatni etap wdrażania systemu ICS-2 dla sektora transportu drogowego i kolejowego.

Rząd źle oszacował dochody z VAT-u - największego źródła dochodów budżetowych. Eksperci: ogromna pomyłka i wzrost deficytu

Jak wynika ze wstępnych danych Ministerstwa Finansów, w 2024 roku wpływy netto z tytułu podatku VAT wyniosły 287,7 mld zł, zaś brutto – 475,3 mld zł. To więcej niż w 2023 roku. Natomiast zgodnie z założeniami ustawy budżetowej na rok 2024, dochody z tytułu podatku VAT określono w wysokości 316,4 mld zł. Po nowelizacji zostały one obniżone do 293,5 mld zł. Za to o 14,6% spadły rok do roku zwroty z tytułu ww. podatku, tj. do wartości 187,6 mld zł. Eksperci komentujący te dane zauważają, że wyniki resortu rozminęły się z prognozami. Jednocześnie podkreślają, że zmniejszyła się tzw. luka VAT.

REKLAMA

Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

REKLAMA