Podkreślić należy, że najdotkliwszą instytucją związaną z całokształtem przepisów traktujących o rejestracji VAT jest wykreślenie z rejestru VAT i VAT UE. Nowe przepisy przewidują, zaś nowe okoliczności, kiedy będzie możliwe wykreślenie z urzędu podatnika z rejestru VAT oraz wprowadzają krótszy, bo 3, a nie 6 miesięczny termin, po którym możliwe jest wykreślenie z rejestru podatników VAT UE.
Zatem, naczelnik urzędu skarbowego wykreśli z urzędu podatnika z rejestru jako podatnika VAT bez konieczności zawiadamiania o tym podatnika, jeżeli:
- podatnik nie istnieje lub
- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się
z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem, lub - dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawda, lub
- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Jednocześnie wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który:
- zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy lub
- będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, nie złożył stosownych deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały, lub
- składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia, lub
- wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, lub
- prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej.
Ustawodawca przewidział także szereg uregulowań szczegółowych, które będą stosowane do konkretnych przesłanek warunkujących wykreślenie podatnika z rejestru VAT. Tak więc, jeżeli w okresie zawieszenia działalności gospodarczej podatnik będzie wykonywał czynności opodatkowane jest on obowiązany przed dniem:
- zawieszenia działalności gospodarczej albo
- rozpoczęcia wykonywania takich czynności w okresie zawieszenia działalności gospodarczej
zawiadomić o tym właściwego naczelnika urzędu skarbowego, wskazując okres, w którym będzie wykonywał te czynności. Jednocześnie w przypadku złożenia zawiadomienia naczelnik urzędu skarbowego nie wykreśla podatnika z rejestru albo przywraca zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT na okres wskazany w zawiadomieniu.
Ustawa o VAT 2017 - tekst ujednolicony
Warto podkreślić także, że nie będzie możliwe wykreślenie z rejestru jako podatnika VAT z urzędu jeżeli:
- w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje,
- niewykazanie sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia wynikało, zgodnie z wyjaśnieniami podatnika, ze specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej,
- wystawienie faktury lub faktury korygującej było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.
Podkreślić jednocześnie warto, iż podatnik, który zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy zostaje zarejestrowany bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego ponownie jako podatnik VAT z dniem wznowienia wykonywania działalności gospodarczej, ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem zawieszenia tej działalności.
Z kolei naczelnik urzędu skarbowego przywraca zarejestrowanie podatnika:
- będącego obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, który nie złożył takich deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz, w przypadku niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku, niezwłocznie złoży brakujące deklaracje,
- który wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jako podatnika VAT ze statusem takim, jaki posiadał przed dniem wykreślenia, jeżeli podatnik wykaże,
że prowadzi działalność gospodarczą, a wystawienie faktury lub faktury korygującej dokumentującej czynności, które nie zostały dokonane było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.
Nowelizacja przepisów reguluje także szybszy, bo 3 miesięczny termin na wykreślenie z rejestru podatników VAT UE. W przypadku więc, gdy podatnik złoży za 3 kolejne miesiące lub kwartał deklaracje, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia, naczelnik urzędu skarbowego wykreśli z urzędu ten podmiot z rejestru jako podatnika VAT UE i powiadomi go o wykreśleniu. Nowy, skrócony termin znajdzie odpowiednie zastosowanie w przypadku, gdy podatnik przez okres 3 kolejnych miesięcy nie składał informacji podsumowujących, pomimo istnienia takiego obowiązku.
Warto także mieć na uwadze, iż zgodnie z orzecznictwem sądowoadministracyjnym wykreślając podatnika z rejestru podatników VAT UE na podstawie art. 97 ust. 15 ustawy o VAT organ podatkowy orzeka o prawach i obowiązkach podatnika, a zatem jego rozstrzygnięcie powinno przybrać formę decyzji.