Przyczyny wykreślania podatników VAT z rejestru
Na dzień 28 lutego 2017 naczelnicy urzędów skarbowych dokonali wykreślenia 22 313 podmiotów. W większości (12 938) powodem było zwieszenie wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy.
Powody wykreśleń z rejestru podatników VAT:
- podatnik nie istnieje - art. 96 ust. 9 pkt 1 ustawy o VAT,
- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem albo jego pełnomocnikiem - art. 96 ust. 9 pkt 2 ustawy o VAT,
- dane podane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą - art. 96 ust. 9 pkt 3 ustawy o VAT,
- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwania organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej - art. 96 ust. 9 pkt 4 ustawy o VAT,
- podatnik VAT zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej na okres co najmniej 6 kolejnych miesięcy - art. 96 ust. 9a pkt 1 ustawy o VAT,
- podatnik VAT będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 ustawy o VAT, nie złożył takich deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały - art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT,
- podatnik VAT składał przez 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały deklaracje, o których mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3 ustawy o VAT, w których nie wykazał sprzedaży lub nabycia towarów lub usług z kwotami podatku do odliczenia (tzw. deklaracje „zerowe”) - art. 96 ust. 9a pkt 3 ustawy o VAT,
- podatnik VAT wystawiał faktury lub faktury korygujące, dokumentujące czynności, które nie zostały dokonane (tzw. „puste faktury”) - art. 96 ust. 9a pkt 4 ustawy o VAT,
- podatnik VAT prowadząc działalność gospodarczą wiedział lub miał uzasadnione podstawy do tego, aby przypuszczać, że dostawcy lub nabywcy biorący udział pośrednio lub bezpośrednio w dostawie tego samego towaru lub usługi uczestniczą w nierzetelnym rozliczaniu podatku w celu odniesienia korzyści majątkowej - art. 96 ust. 9a pkt 5 ustawy o VAT.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Wykreślenie z rejestru podatników VAT wyłącznie z powodu braku możliwości skontaktowania się z podatnikiem
Zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. przepisem art. 96 ust. 9 ustawy o VAT, wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT bez konieczności zawiadomienia go o powyższym, następuje gdy:
- podatnik nie istnieje, lub
- mimo podjętych udokumentowanych prób nie ma możliwości skontaktowania się z podatnikiem (albo pełnomocnikiem), lub
- dane w zgłoszeniu rejestracyjnym okażą się niezgodne z prawdą, lub
- podatnik albo jego pełnomocnik nie stawia się na wezwanie organu podatkowego.
Jak widać przepisy ustawy o VAT w tym zakresie zakładają co do zasady wcześniejszy kontakt organu podatkowego z podatnikiem. Zdaniem Ministra Rozwoju i Finansów przed wykreśleniem podatnika z rejestru organ podatkowy powinien podjąć próbę kontaktu z nim w celu wyjaśnienia, czy zachodzą wymienione przesłanki do wykreślenia go z rejestru podatników.
Zdaniem Ministra wykreślanie podatników z rejestru musi się opierać się na uzasadnionych i udowodnionych przesłankach, każdy zaś przypadek ma podlegać indywidualnej ocenie w kontekście całokształtu występujących okoliczności.
W tym kontekście podatnicy VAT powinni pamiętać o konieczności aktualizacji swoich adresów (podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym). Wskazane jest też podawanie i aktualizacja numerów telefonów oraz adresów mailowych do kontaktu. Niedopełnianie tych obowiązków może skutkować wykreśleniem podatnika VAT z rejestru.
Obowiązujące od 2017 roku przepisy ustawy o VAT w omawianym zakresie przewidują możliwość przywrócenia zarejestrowania wykreślonego podatnika bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego (w przypadkach, o których mowa w art. 96 ust. 9 i 9a pkt 2 – 4 ustawy o VAT), gdy udowodni on, że prowadzi działalność gospodarczą i złoży brakujące deklaracje bądź wykaże, że wystawienie przez niego „pustej” faktury było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez jego wiedzy.
Jeżeli w następstwie wezwania organu podatkowego podatnik udowodni, że przesłanki takie nie wystąpiły (przykładowo składanie deklaracji „zerowych” wynika ze specyfiki prowadzonej działalności, wystawianie „pustych” faktur związane było z pomyłką lub odbyło się bez wiedzy podatnika), podatnik nie zostanie z rejestru wykreślony (patrz: art. 96 ust. 9d – 9f ustawy o VAT).
Natomiast gdy podatnik nie udowodni, że pomimo okoliczności, o których mowa w art. 96 ust. 9a ustawy o VAT, powinien nadal figurować w rejestrze podatników, zostanie z tego rejestru wykreślony i o powyższym fakcie powiadomiony.
Źródło: Odpowiedź Ministra Rozwoju i Finansów na interpelację posłanki Anny Nemś nr 9961 z dnia 16 lutego 2017 roku w sprawie usuwania przez urzędy skarbowe firm z rejestru VAT. Odpowiedzi w imieniu ministra udzielił 3 marca 2017 r. Marian Banaś, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów