REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie prawnym „podatnikiem” tego podatku?

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie prawnym „podatnikiem” tego podatku?
Czy podmiot wyłudzający VAT jest w sensie prawnym „podatnikiem” tego podatku?

REKLAMA

REKLAMA

Jest to dziś kluczowe pytanie, które powinny zadać nie tylko organy skarbowe, lecz również organy ścigania, prokuratura i sądy, w tym zwłaszcza administracyjne i karne – twierdzi profesor Witold Modzelewski.

Fakt, że podmiot składa deklaracje podatkowe jako podatnik, wystawia faktury podatkowe i zachowuje wszelkie pozory bycia podatnikiem, nie oznacza że nim jest. Dlaczego? Bo podatnikiem w sensie materialnym w tym podatku jest tylko ten podmiot, który:

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

1)   wykonał czynności podlegające opodatkowaniu, lub

2)   był adresatem czynności innego podatnika, która u nabywcy (usługobiorcy) jako podatnika rodzi obowiązek podatkowy, lub

3)   dokonał dostawy towarów lub świadczył usługi (jako podatnik) niepodlegające opodatkowaniu ze względu na miejsce świadczenia,

REKLAMA

4)   wykonał czynność, która rodzi obowiązek podatkowy w tym podatku po stronie krajowego nabywcy (usługobiorcy).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W tych przypadkach podmiot staje się podatnikiem w sensie materialnym, jeżeli posiada jedną z wymienionych w ustawie podmiotowości. Należy zauważyć, że istnieje również podatnik rozumiany potencjalnie: jest to podmiot, który nie wykazał lub nie był adresatem powyższych czynności, lecz miał zamiar je wykonać i zarejestrował się jako podatnik, (podmiotowość rejestracyjna).

Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz

Podmiot, który nigdy nie wykonał czynności wymienionych w pkt 1) lub 3) lub 4), czyli nie wykonał jakichkolwiek czynności podlegających lub niepodlegających opodatkowaniu, lecz zachowuje pozory bycia podatnikiem, nie ma podmiotowości w tym podatku nawet gdy składa deklaracje: nie jest to „deklaracja podatnika”, czyli nie jest to również „deklaracja” w rozumieniu art. 99 ustawy o VAT. Nie może więc mieć do niego zastosowania przepis tej ustawy z wyjątkiem art. 108, który nakazuje „niepodatnikom” zapłacić ten podatek wynikający z wystawienia faktury.

Najważniejsze, że nie mają doń zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej – jej adresatem są podatnicy w rozumieniu ustaw prawnomaterialnych a nie podmioty, które symulują tę podmiotowość. Co to oznacza?

Odpowiedź jest prosta: podmiot ten nie podlega przepisom Kodeksu Karnego Skarbowego, czyli nie może popełnić przestępstw skarbowych, bo te może popełnić tylko ktoś, kto jest podatnikiem lub działa w imieniu podatnika. Jeżeli jednak nie miało miejsca zdarzenie rodzące podatnika w sensie materialnym, to ktoś, kto złożył z tego tytułu deklarację podatkową, podaje nieprawdę lub zataja prawdę, ale nie w „deklaracji podatkowej”, bo tę składa wyłącznie podatnik. Jeżeli przysłowiowy Jasio wypełni formularz VAT-7 i wyśle go do urzędu skarbowego pisząc tam, nawet dla żartów, jakieś tam bzdury, to owa przesyłka nie jest „deklaracją podatkową”. Również nie może jej skutecznie skorygować, bo to prawo przysługuje wyłącznie podatnikom.

Oznacza to, że nie może mieć tu zastosowanie art. 16a Kodeksu Karnego Skarbowego (przywilej niekaralności karnoskarbowej), bo on wiąże się ze złożeniem korekty deklaracji, której tu przecież nie ma. W tych przypadkach muszą mieć zastosowanie przepisy prawa karnego pospolitego dotyczące zwłaszcza fałszerstwa dokumentów oraz oszustwa. Nie popełni bowiem oszustwa podatkowego ktoś, kto nie jest podatnikiem: to jest przecież pospolity krętacz.

Witold Modzelewski

Uniwersytet Warszawski

Instytut Studiów Podatkowych

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

REKLAMA

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

100 dni do KSeF – co się zmieni już od lutego 2026 roku?

Już od 1 lutego 2026 r. duże firmy będą wystawiać wyłącznie e‑faktury w KSeF, a wszyscy podatnicy będą je odbierać elektronicznie. Od kwietnia obowiązek rozszerzy się na pozostałych przedsiębiorców, wprowadzając jednolity, ustandaryzowany obieg faktur i koniec papierowych dokumentów.

REKLAMA

Skarbówka potwierdza: darowizny od rodzeństwa zwolnione z podatku nawet przy wspólności majątkowej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że darowizny pieniężne od rodzeństwa są zwolnione z podatku, nawet jeśli darczyńcy mają wspólność majątkową. Kluczowe jest jedynie terminowe zgłoszenie darowizny i udokumentowanie przelewu. To dobra wiadomość dla wszystkich, którzy otrzymują wsparcie finansowe od bliskich.

Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

REKLAMA