TOP 10 zmian w prawie w 2010 roku - cz. II

III miejsce w naszym rankingu zajmuje ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 223, poz. 1778). Powyższa nowelizacja weszła w życie 29 stycznia 2010 r. Wprowadziła ona definicję „postępowania o udzielenie zamówienia publicznego” oraz zmieniła definicję „usług”. Ponadto, rozróżniła usługi na usługi priorytetowe i niepriorytetowe, oraz wprowadziła nowe przesłanki stosowania trybów niekonkurencyjnych. Dodatkowo, powyższą nowelizacją zmieniono terminy składania ofert, wprowadzono konstrukcję unieważniania umów w sprawach zamówień publicznych, oraz usunięto konstrukcję protestu oraz znacznie zmieniono przepisy o środkach ochrony prawnej.

IV miejsce zajmuje ustawa z dnia 17 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 7, poz. 45), która weszła w życie 19 kwietnia 2010 r. i zmieniła właściwość sądu w sprawach o ustanowienie kuratora dla osoby prawnej. Obecnie właściwy jest w tych sprawach sąd rejestrowy, w którego okręgu osoba prawna ma lub miała ostatnią siedzibę. Co więcej, nowelizacja ta wprowadziła możliwość ubiegania się o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu przez stronę (zarówno osobę fizyczną, jak i prawną), która nie została zwolniona od kosztów sądowych. Przy czym, aby ubiegać się o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu wystarczy złożenie oświadczenia przez osobę fizyczną, że nie jest ona w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia pełnomocnika bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny. Osoby prawne lub inne jednostki organizacyjne, które mocą ustawy mają przyznaną zdolność sądową, niezwolnione przez sąd od kosztów sądowych, również mogą ubiegać się o ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika z urzędu, jeżeli wykażą, że nie mają dostatecznych środków na poniesienie kosztów jego wynagrodzenia.

V miejsce w naszym rankingu zajmuje nowelizacja Kodeksu postępowania karnego (Dz. U. z 2009 r. Nr 206, poz. 1589), która 8 czerwca 2010 r. weszła w życie i zwiększyła uprawnienia radców prawnych jako pełnomocników w postępowaniu karnym. Radcowie prawni obecnie mogą być pełnomocnikami (ale nie obrońcami) w postępowaniu karnym bez żadnych ograniczeń.

VI miejsce w naszym rankingu zajmuje nowelizacja ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji (Dz. U. z 2010 r. Nr 40, poz. 228), która weszła w życie 17 czerwca 2010 r. i którą przywrócono możliwość obniżenia wysokości opłat komorniczych przez sąd. Zgodnie z tą nowelizacją, sąd rejonowy może obniżyć wysokość opłaty komorniczej stosunkowej w przypadku, gdy uprawniony (dłużnik lub wierzyciel w sytuacji, gdy będzie zobowiązany do uiszczenia opłaty w przypadku niecelowego wszczęcia egzekucji) złoży wniosek o obniżenie opłaty stosunkowej do sądu, przy którym działa komornik. Wniosek ten powinien zostać złożony w terminie 7 dni od dnia dowiedzenia się przez uprawnionego o ściągnięciu opłaty, albo od dnia doręczenia postanowienia zawierającego wezwanie do uiszczenia opłaty.

Nowelizację z punktu widzenia dłużników, jak i wierzycieli należy ocenić pozytywnie, gdyż przyczynia się ona do obniżenia negatywnych skutków finansowych dotkliwych dla dłużników utrzymujących się ze stałych, zazwyczaj niewysokich świadczeń. Inaczej oceniła ją jednak Krajowa Rada Komornicza, która w sierpniu 2010 r. zaskarżyła nowelizację do Trybunału Konstytucyjnego jako sprzeczną między innymi z art. 21 Konstytucji - ochroną prawa własności. Według samorządu miarkowanie, zwłaszcza bez określenia dolnej granicy opłaty egzekucyjnej, w oczywisty sposób uszczupli wpływy komorników, którzy mają ustawowy obowiązek prowadzić kancelarię i pokrywać koszty egzekucji (również tych nieskutecznych).

Kolejne miejsca w naszym rankingu zostaną omówione w następnej i zarazem ostatniej części naszych publikacji.

M. Szulikowski i Partnerzy Kancelaria Prawna