Ustawowa definicja przychodu ze stosunku pracy (art. 12 ust. 1 ustawy o PIT) stanowi, iż za taki przychód należy uznać wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne, wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenie zasadnicze, wynagrodzenia nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Zakres przedmiotowy definicji przychodu ze stosunku pracy jest na tyle szeroki, iż należy zakwalifikować do niego wszelkiego rodzaju świadczenia wypłacane na rzecz pracownika, które wskazują na istotny związek ze stosunkiem pracy. Nadto wskazać należy, iż wymieniony katalog ma jedynie charakter przykładowy, co oznacza, że każde przysporzenie pracownika, które nie zostało zwolnione na podstawie przepisu szczególnego, stanowi przychód ze stosunku pracy.
W tym zakresie należy wskazać na treść art. 21 ust. 1 pkt 23b ustawy o PIT, który zwalnia od podatku dochodowego zwrot kosztów poniesionych przez pracownika z tytułu używania pojazdów stanowiących jego własność , dla potrzeb zakładu pracy, w jazdach lokalnych, jeżeli obowiązek ponoszenia tych kosztów przez zakład pracy albo możliwość przyznania prawa do zwrotu tych kosztów wynika wprost z przepisów innych ustaw. Zatem wskazane zwolnienie z opodatkowania znajduje zastosowanie jedynie do tych zwrotów kosztów poniesionych przez pracowników, które wynikają wprost z przepisów konkretnych ustaw, np. w stosunku do pracowników pomocy społecznej. Zważywszy przy tym, iż świadczenie to przybiera postać pieniężną, ściśle związaną ze stosunkiem pracy, należy zakwalifikować je jako przychód ze stosunku pracy.
Polecamy: PIT 2018. Komentarz
Należy przy tym wskazać, że część judykatury stoi na stanowisku, iż ryczałtowy zwrot kosztów z tytułu wykorzystania samochodu prywatnego do celów służbowych nie stanowi przychodu do opodatkowania. Stanowisko to oparte jest na wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 08.07.2014 r., sygn. akt: TK 7/13. W świetle wyroku TK, jedną z obligatoryjnych przesłanek rozpoznania przychodu pracownika z tytułu nieodpłatnych świadczeń w naturze jest spełnienie takiego świadczenia w interesie beneficjenta. Natomiast wykorzystywanie samochodu prywatnego do celów służbowych służy zaspokojeniu potrzeb pracodawcy, jako że wiąże się z realizacją obowiązków wynikających ze stosunku pracy. Podążając tym tokiem rozumowania, powyższa argumentacja przemawiałaby za uznaniem, iż ryczałt za jazdy lokalne nie stanowi przychodu podatkowego (por. nieprawomocny wyrok WSA w Warszawie z 11.12.2017 r., sygn. akt: III SA/Wa 3831/16).
Warto przy tym podkreślić, iż stanowisko sądów nie jest jednolite. Znaczna część judykatury broni poglądu, iż wyrok TK, sygn akt K 7/13 zawiera wykładnię w zakresie przepisów dotyczących nieodpłatnych świadczeń wypłacanych w naturze (tj. w formie niepieniężnej). Z kolei ryczałt za jazdy lokalne przybiera postać pieniężną, dlatego też na podstawie tego wyroku nie jest zasadne przyjęcie, iż zwrot taki nie stanowi przychodu podatkowego (por. prawomocny wyrok WSA w Gliwicach z 28.02.2017 r., sygn. akt I SA/Gl 1443/16, nieprawomocny wyrok WSA w Gdańsku z 21.06.2017 r., sygn. akt I SA/Gd 461/17, wyrok WSA w Krakowie z 16.12.2016 r., sygn. akt I SA/Kr 1229/16 – orzeczenie prawomocne).
Zdaniem Autorów, do momentu ujednolicenia praktyki orzeczniczej, przychylenie się do korzystnego dla podatników stanowiska stwarza ryzyko sporu podatkowego.
Anna Kiersnowska-Drzewiecka, doradca podatkowy w ECDDP sp. z o. o
Kamil Stefaniak, Młodszy konsultant podatkowy w ECDDP sp. z o. o.