Klient powinien mieć możliwość weryfikacji, czy cena, jaką sprzedawca umieścił na półce, jest taka sama jak cena wyszczególniona na paragonie.
Od 1 kwietnia 2013 r. obowiązuje rozporządzenie z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. poz. 363). W porównaniu z rozporządzeniem z 2008 r. konstrukcja paragonu fiskalnego oraz paragonu fiskalnego (taxi) została poszerzona o następujące elementy:
- oznaczenie „PARAGON FISKALNY”;
- wartość rabatów lub narzutów, o ile występują;
- numer identyfikacji podatkowej (NIP nabywcy) – na żądanie nabywcy. Regulacja ta ma umożliwić podatnikom wystawienie za pomocą kasy paragonu, który pełniłby rolę tzw. faktury uproszczonej (w przypadku, gdy kwota należności ogółem nie przekracza kwoty 450 zł albo 100 euro).
Ponadto uległa doprecyzowaniu regulacja dotycząca nazwy towaru lub usługi na paragonie. Wskazano bowiem, że paragon fiskalny zawiera m. in. „nazwę towaru lub usługi pozwalającą na jednoznaczną ich identyfikację”.
Podatnik powinien zatem zadbać o takie zaprogramowanie kasy rejestrującej, aby konsument otrzymywał paragony z nazwami towarów lub usług, pozwalającymi na ich jednoznaczną identyfikację. To od podatnika zależy, w jaki sposób dobiera on nazwę towaru lub usługi, aby jednoznacznie je identyfikować.
Zdaniem Ministerstwa Finansów sposób „jednoznacznego” identyfikowania towarów i usług jest ściśle związany z asortymentem towarów i usług, jakie podatnik oferuje. Jeżeli przykładowo podatnik ma w sprzedaży 5 gatunków jabłek i wszystkie są w jednakowej cenie, podatnik może zaprogramować nazwę „jabłka”. Jeżeli jednak podatnik ma w sprzedaży np. ziemniaki i młode ziemniaki, przy czym oba towary mają różną cenę za kilogram, powinien oddzielnie je identyfikować. Sposób prowadzenia jednoznacznej identyfikacji ma zatem ścisły związek z asortymentem oferowanym przez podatnika.
Wg wyjaśnień Ministerstwa Finansów nowe rozporządzenie jedynie wskazuje, że z upływem 30 września 2013 r. podatnicy będą zobowiązani w pełni realizować przewidziany w przepisie wymóg wskazywania nazwy, która pozwoli na jednoznaczną identyfikację towaru lub usługi. W tym kontekście pragniemy podkreślić, że nie jest prawdą, że obecnie akceptowane było prowadzenie ewidencji i stosowanie nazewnictwa bazującego np. na grupach towarowych w sposób niepozwalający na jednoznaczną identyfikację sprzedawanych towarów lub świadczonych usług.
(Podstawa prawna: § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia)
Kasy fiskalne po 1 kwietnia 2013 r. - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów
Programowanie kasy fiskalnej – nazwy towarów i usług na paragonie 2013
Czy trzeba wymieniać kasy fiskalne od 1 października 2013 r. ?
Na podstawie z § 5 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. z 2008 r. Nr 212, poz. 1338), paragon fiskalny drukowany przez kasę musi, z pewnymi wyjątkami, zawierać następujące informacje:
a) imię i nazwisko lub nazwę podatnika, adres punktu sprzedaży, a dla sprzedaży prowadzonej w miejscach niestałych - adres siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika,
b) numer identyfikacji podatkowej (NIP) podatnika,
c) numer kolejny wydruku,
d) datę i czas (godzinę i minutę) sprzedaży,
e) nazwę towaru lub usługi i ewentualnie opis towaru lub usługi stanowiący rozwinięcie tej nazwy,
f) cenę jednostkową towaru lub usługi,
g) ilość i wartość sprzedaży,
h) wartość sprzedaży i kwoty podatku według poszczególnych stawek podatku,
i) wartość sprzedaży zwolnionej od podatku,
j) łączną kwotę podatku,
k) łączną kwotę należności,
l) kolejny numer paragonu fiskalnego,
m) kolejny numer kasy i oznaczenie kasjera - przy więcej niż jednym stanowisku kasowym,
n) logo fiskalne, zgodnie z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia, oraz numer unikatowy kasy,
o) oznaczenie waluty przynajmniej przy łącznej kwocie należności, o której mowa w lit. k, w której dokonywana jest rejestracja sprzedaży.
Podatnik samodzielnie lub z pomocą serwisu programuje tzw. bazę towarową, w której wpisuje m. in. nazwy towarów i usług występujących w jego obrotach. Program działania kasy przewiduje wydruk tych nazw na oryginale i kopii paragonu.
W poszczególnych typach kas program ich działania może przewidywać różne ilości miejsc znakowych dla wpisania nazwy towaru lub usługi (min. 12 znaków, ale są typy kas gdzie znaków tych może być 40 z możliwością zastosowania jeszcze dodatkowego rozszerzonego opisu).
Zdaniem Ministerstwa Finansów konstruując nazwę towaru lub usługi należy mieć na względzie:
- z jednej strony ilość miejsc znakowych przewidzianych do wykorzystania w programie działania kasy danego typu, a
- z drugiej strony warunek, aby informacja zawarta na paragonie pozwalała na zidentyfikowanie przez nabywcę lub inne osoby trzecie sprzedanego towaru lub wyświadczonej usługi.
Wskazana na paragonie nazwa musi być na tyle zindywidualizowana, aby można było na jej podstawie, w połączeniu z ceną, określić, jaki został zakupiony towar lub jaka była świadczona usługa. Stosowanie na paragonach nazw uniemożliwiających nabywcy sprawdzenie co za towar lub usługę i po jakiej cenie je nabył, nie spełnia wymogów poprawnej nazwy. Pomocniczo w nazwie towaru lub usługi można zamieszczać np. specjalne odwołania do pozycji cennika lub katalogu.
Zdaniem organów podatkowych nazwa towaru lub usługi na paragonie, czy fakturze VAT ma spełniać cele, dla jakich podatnik został zobowiązany do ewidencjonowania obrotu.
Sprzedawca jest zobowiązany jest dołożyć wszelkich starań aby nazwa towaru lub usługi na paragonie była tak skonstruowana, aby można było na jej podstawie dokładnie określić indywidualnie zakupiony towar lub usługę oraz aby umożliwiała ich właściwe przyporządkowanie do stawki podatku VAT.
Im większy jest zakres towarów i usług w danej grupie, to wymaga on bardziej szczegółowego określenia nazwy towaru lub usługi w celu jej prawidłowej identyfikacji.
Polecamy: Kto musi rejestrować sprzedaż kasą fiskalną?
Polecamy: Co grozi za brak kasy fiskalnej?
Małe sklepy – mniejszy asortyment – mniejsza szczegółowość na paragonie
Z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 października 2011 roku (ILPP2/443-1165/11-2/MR) wynika, że w sklepach posiadających mały asortyment, np. wiejski lub osiedlowy sklep, nie ma potrzeby bardzo szczegółowego określania nazw produktów, z podawaniem firmy danego towaru, czy też opisując wygląd rzeczy.
Wystarczające wydaje się więc ogólniejsze nazywanie produktów, byle jednak zidentyfikować towar i towarzyszącą mu stawkę VAT. W myśl tej interpretacji sposób oznakowania towarów handlowych na paragonach fiskalnych, tj. uwidoczniona na paragonie fiskalnym nazwa towaru określająca grupę asortymentową (np. chleb, bułka, jogurty, mleko, papierosy) bez podziału na nazwy poszczególnych podgrup – gatunków, jest prawidłowy.
Analogiczną do małych sklepów sytuację posiadają kioski, które także w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 6 maja 2011 roku (ILPP2/443-304/11-4/MR) otrzymały korzystną dla siebie wykładnię. Odpowiedź organu skarbowego określiła, że podział produktów na większe grupy, takie jak prasa 8%, prasa 5%, papierosy, płyty CD, zabawki, soki, jest wystarczające, pod warunkiem, że każda grupa będzie odpowiadała prawidłowym stawką VAT.
Duże sklepy – duży asortyment – duża szczegółowość na paragonie
Inaczej jest w dużych sklepach, posiadających zdecydowanie większą różnorodność (asortyment) towarów.
W tych sklepach przy programowaniu kasy należy pamiętać, by produkty opisane były na tyle szczegółowo, by klient po powrocie do domu był w stanie stwierdzić na podstawie paragonu, jaki produkt ile kosztował i czy cena, która widniała np. przy mleku na półce sklepowej zgadza się z kwotą zapłaconą za to konkretne mleko przy kasie.
Do takiego rozwiązania przychyla się także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 9 marca 2010 roku (IFKS 63/09), który wyraźnie zaznacza konieczność nazewnictwa towarów w sposób jasny i na tyle precyzyjny, by umożliwiał bezproblemowe jego odszyfrowanie:
Jeżeli na paragonie zostanie umieszczona tylko ogólna nazwa (rodzajowa wg PKWiU, np. prasa, papierosy z tytoniu, jogurt, kefir itp.), to klient nie będzie wiedział, ile kosztował konkretny produkt danego producenta. Taka sytuacja jest niedopuszczalna, bo klient powinien mieć możliwość weryfikacji, czy cena, jaką sprzedawca umieścił na półce, jest taka sama jak cena wyszczególniona na paragonie. Oznacza to, że sprzedawca powinien zadbać o takie zaprogramowanie kasy rejestrującej, aby konsument otrzymywał paragony z konkretnymi nazwami jednostkowymi towarów lub usług, pozwalającymi na ich jednoznaczną identyfikację.
Co więcej, ten sam wyrok podkreślił, że często stosowana nazwa na paragonie dotycząca prasy, tj. „czasopisma”, „dzienniki” nie jest wystarczająca dla określenie prawidłowej stawki VAT, gdyż czasopisma specjalistyczne, są w odróżnieniu od innych objęte 0 proc. stawką VAT, co powinno znaleźć odzwierciedlenie na paragonie.
To stanowisko NSA podzielają też inne sądy administracyjne (zob. wyrok WSA w Krakowie z 30 listopada 2011 r. (sygn. I SA/Kr 1600/110).
Tezy tych orzeczeń te nie dotyczą z pewnością tylko dużych sklepów.
Usługi pogrzebowe, dentysta, kwiaciarnia, usługi gastronomiczne,
Jeżeli rodzina zmarłego zleca wykonanie jednej kompleksowej usługi pogrzebowej, to powinna ona być traktowana jako usługa pogrzebowa stanowiąca jedną czynność bez rozbicia na poszczególne elementy składowe.
Dlatego przedsiębiorca pogrzebowy sprzedający usługę opodatkowaną stawką 8% VAT, sklasyfikowaną według PKWiU 96.03 „Usługi pogrzebowe i pokrewne, wraz z dostawą trumien, urn i utensyliów pogrzebowych dostarczanych wraz z trumną lub urną”, nie ma podstaw do wyszczególniania na paragonie fiskalnym oraz na fakturze poszczególnych elementów tej usługi (akcesoriów pogrzebowych).
Poszczególne elementy usługi pogrzebowej będą umieszczane na paragonie fiskalnym i na fakturze oddzielnie w sytuacji, gdy przedsiębiorca/podatnik VAT dokona sprzedaży np. odzieży pogrzebowej, kwiatów, wieńców, poza usługą pogrzebową.
Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 8 grudnia 2011 roku (nr IPTPP2/443-518/11-4/BM).
Paragon, który wystawia dentysta po wykonaniu usługi dentystycznej, nie musi zawierać precyzyjnych danych dotyczących rodzaju świadczonej usługi.
Wystarczy jedynie ogólne stwierdzenie „usługa dentystyczna”, jako że uszczegółowienie na rodzaj i nazwę zęba, na którym wykonywany był zabieg nie jest konieczny do identyfikacji wykonywanej czynności i nie ma wpływu na ustalenie stawki VAT oraz wysokości podstawy opodatkowania. Tak uznał Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 4 maja 2011 roku (nr ITPP1/443-541/11/AJ).
Takie samo ogólne rozwiązanie zostało dopuszczone w kwiaciarniach, gdzie nazwy konkretnych kwiatów nie są obowiązkowe w wykazie na paragonie, bo odróżnienie kwiatów ciętych od np. ceramiki określającej różne doniczki pozwala na pogrupowanie asortymentu do odpowiednich stawek VAT.
Nieco bardziej skomplikowana sytuacja rysuje się w przypadku usług gastronomicznych oraz towarów używanych. Wielokrotnie wypowiadały się na ten temat organy podatkowe. Odpowiadając na zapytanie właściciela stołówki szkolnej, który na paragonach określał sprzedawane posiłki jako: śniadania, obiady i kolacje, a zamówienia większej ilości dań jako „usługi gastronomiczne” - Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z 20 stycznia 2011 r. (nr ILPP2/443-1751/10-2/MN) uznał takie nazewnictwo jako prawidłowe i wystarczająco precyzyjne dla odbiorcy ze względu na małe zróżnicowanie cenowe między posiłkami.
Problem pojawił się także w momencie organizacji większych imprez okolicznościowych, takich jak wesela, bankiety czy stypy, na których ilość podawanych potraw jest tak duża i zróżnicowana, ze nie sposób pogrupować ich na paragonie. W tej sytuacji Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji z 25 sierpnia 2010 roku (nr IBPP4/443-902/10/AZ) stwierdził, że określenie „usługa gastronomiczna – obsługa wesela/bankietu, stypy” będzie wystarczająco dokładne.
Szczegółowe nazwy na paragonach wymagane są także w przypadku towarów używanych różnego rodzaju, np. skupowanych na targowiskach i sprzedawanych z zyskiem po renowacji.
Samo napisanie „artykuły przemysłowe używane” w żaden sposób nie identyfikuje towaru. Potrzebna jest więc bardziej precyzyjna nazwa, która pozwoli klientowi na jednoznaczne określenie kupionego produktu.
Imię i nazwisko przedsiębiorcy na paragonie
Ważne jest, by na paragonie znajdowało się imię i nazwisko przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą, nie wystarczy bowiem podanie samej nazwy, np. sklepu, czy zakładu fryzjerskiego, może ona znaleźć się jedynie jako dodatek do nazwiska, które jest obowiązkowe. Stanowisko to zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 8 lutego 2011 roku powołując się m.in. na art. 43 kodeksu cywilnego, art. 4 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej.