Zakup lokalu użytkowego przeznaczonego na wynajem
Pan W. (od marca 2019 r. czynny podatnik VAT) w kwietniu 2019 r. podpisał umowę przedwstępną na zakup lokalu użytkowego na rynku pierwotnym od dewelopera. Lokal ten będzie wynajmować po wybudowaniu oraz przeniesieniu własności, która nastąpi w pierwszym kwartale 2021 roku. Pan W. planuje wynajmować ten lokal innym podatnikom VAT. Najem ten będzie opodatkowany VAT.
Pan W. będzie płacił deweloperowi cenę za lokal w ratach odpowiadających postępowi prac budowlanych. Wszystkie płatności z tytułu zapłaty za lokal będą dokumentowane fakturami wystawianymi przez dewelopera na Pana W. Pierwszą fakturę VAT od dewelopera już otrzymał ale nie wystąpił jeszcze o zwrot VAT z tej faktury.
Pan W. wystąpił o interpretację podatkową z pytaniem, czy w opisanej sytuacji będzie mógł odliczyć VAT od faktur dokumentujących nabycie lokalu. A jeżeli tak, to czy musi czekać z odliczeniem do 2021 roku kiedy to nabędzie własność tego lokalu.
Zdaniem Pana W. już teraz (jako zarejestrowany, czynny podatnik VAT) ma prawo dokonując płatności na rzecz dewelopera (w ratach), odliczać różnicę między podatkiem naliczonym a należnym. A dopiero po odebraniu lokalu i nabyciu jego własności będzie zobowiązany do comiesięcznego wystawiania najemcy faktury VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualne z 28 listopada 2019 r, (sygn. 0114-KDIP4.4012.604.2019.2.KS) przyznał rację podatnikowi.
Prawo do odliczenia VAT i zasada niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (albo prawo do zwrotu podatku naliczonego, gdy w danym okresie rozliczeniowym kwota podatku naliczonego jest wyższa niż kwota podatku należnego) przysługuje co do zasady wtedy, gdy są spełnione warunki wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, tj.:
- odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz
- towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Jednak jak wskazał Dyrektor KIS, ustawa o VAT ustanawia zasadę tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”, która wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas – po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych – odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.
Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Tym samym, podatnik dokonując zakupu towarów czy usług dokonuje ich natychmiastowej alokacji do czynności dających prawo do odliczenia lub niedających takiego prawa.
Ponadto aby podatnik VAT mógł skorzystać z odliczenia podatku nie mogą zaistnieć w jego przypadku przesłanki negatywne (wyjątki wyłączające odliczenie), wskazane w art. 88 ustawy o VAT. Warto tu zwrócić uwagę, że art. 88 ust. 4 ustawy o VAT stanowi, że obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się co do zasady do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Jednak zdaniem organów podatkowych z tego przepisu nie wynika obowiązek, by dany podmiot musiał mieć status czynnego podatnika VAT w momencie otrzymania faktury zakupowej. Wystarczy, że taki status ma w momencie składania deklaracji VAT, w której realizuje to odliczenie.
Termin odliczenia
Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. A na podstawie art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.
Natomiast jeżeli podatnik nie zrealizował obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e - może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy o VAT).
A gdy podatnik nie zrealizował obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11 ustawy o VAT - może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.
Warto też wspomnieć, że zgodnie z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT gdy kwota podatku naliczonego jest w danym okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo także do zwrotu różnicy na rachunek bankowy – co do zasady w terminie 60 dni (z wyjątkami określonymi w art. 87 ust. 2, a także ust. 6 i 6 a).
Podsumowując:
1) Prawo podatnika VAT do odliczenia (albo zwrotu) podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności opodatkowanych kształtuje się w danym okresie (zazwyczaj miesiącu) rozliczeniowym.
2) Zdarzeniem uprawniającym do obniżenia podatku należnego (albo zwrotu podatku naliczonego) jest zazwyczaj otrzymanie faktury lub dokumentu celnego.
3) Prawo do obniżenia podatku należnego (albo zwrotu podatku naliczonego) powstaje u wszystkich podatników, o ile wykażą, że zakupy były związane z bieżącą lub przyszłą działalnością opodatkowaną, a
4) Warunek rejestracji jako podatnik VAT czynny jest niezbędny wyłącznie do skorzystania przez podatnika z prawa do obniżenia podatku należnego (albo zwrotu podatku naliczonego). Nie jest konieczne posiadanie statusu zarejestrowanego, czynnego podatnika VAT w momencie otrzymania faktury zakupowej.
Końcowo Dyrektor KIS uznał, że Panu W. przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 i 2 ustawy o VAT z tytułu nabycia lokalu użytkowego, który będzie wykorzystywany do czynności opodatkowanych - najmu, przy założeniu, że nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 tej ustawy.
Przy czym, prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dotyczących zakupu ww. lokalu może zostać zrealizowane nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym Pan W. otrzymał fakturę – zgodnie ze wskazanym wyżej art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy.
Zdaniem Dyrektora KIS prawo do odliczenia podatku VAT podatnik ten może realizować sukcesywnie na podstawie otrzymanych faktur ratalnych dotyczących nabycia przedmiotowego lokalu.
Polecamy: INFORLEX Biznes
Polecamy: Biuletyn VAT
Także przy nabyciu lokali mieszkalnych można odliczyć VAT
Organy podatkowe w ten sam sposób argumentują prawo odliczenia lub zwrotu podatku VAT naliczonego przy zakupie lokali mieszkalnych, które są nabywane z przeznaczeniem do wynajmu opodatkowanego VAT. Przykładem jest interpretacja z 6 listopada 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-1.4012.657.2018.2.BS), w której Dyrektor KIS stwierdził, że:
"(...) skoro zarejestrowała Pani najem krótkoterminowy na własne nazwisko, to występuje Pani jako podatnik podatku od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy i w konsekwencji przysługuje Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 i 2 ustawy z tytułu nabycia lokalu (apartamentu), który – jak wskazano we wniosku – służył będzie wykonywaniu przez Panią czynności opodatkowanych – będzie wykorzystywany do celów najmu krótkoterminowego, przy założeniu, że nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy. Zatem w sytuacji, gdy w okresie rozliczeniowym kwota podatku naliczonego, będzie wyższa od kwoty podatku naliczonego, ma Pani prawo do wystąpienia o zwrot tej nadwyżki na zasadach, o których mowa art. 87 ustawy."