Projektowane zmiany w zakresie problematyki podwójnego opodatkowania:
1) zapewnienie przejrzystości i dostępności procedur. Celem regulacji jest zwiększenie przejrzystości i dostępności narzędzi umożliwiających rozwiązywanie sporów mogących powstać na tle problematyki podwójnego opodatkowania.
2) uporządkowanie procedur dotyczących podwójnego opodatkowania, poprzez skupienie istniejących, dostępnych już środków:
a. postępowań prowadzonych na podstawie Konwencji z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych, oraz
b. postępowań prowadzonych na podstawie umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania
- w ramach jednego aktu prawnego, by uniknąć ich rozproszenia, zwiększając tym samym ich przejrzystość i dając możliwość wyboru zastosowania określonego środka na jasnych zasadach. Ponadto do ustawy zostaną przeniesione regulacje dotyczące tych procedur, tj. art. 23t ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1509, z późn. zm.) oraz art. 11h ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1036, z późn. zm.), w związku z tym uchylone zostaną również delegacje do wydania rozporządzeń zawarte odpowiednio w art. 23v ust.1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w art. 11j ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych.
3) wprowadzenie nowego mechanizmu rozwiązywania sporów w zakresie unikania podwójnego opodatkowania. Projekt ustawy wprowadza mechanizm zapewniający ujednolicenie zasad rozwiązywania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania zysków w ramach Unii Europejskiej, który został przewidziany w dyrektywie 2017/1852. Dotyczy on spraw powstałych w związku z interpretacją i stosowaniem umów i konwencji przewidujących eliminowanie podwójnego opodatkowania dochodu lub majątku, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. W ramach tego mechanizmu wprowadzone zostają ramy czasowe i instytucjonalne oraz zasady na jakich odbywać się będzie przyjęcie i rozpatrzenie wniosku inicjującego procedurę wzajemnego porozumiewania, jej przeprowadzenie, ustanawianie komisji, w skład których wchodzić będą niezależne osoby, a także zapewnione zostaną jednolite gwarancje rozstrzygnięcia sprawy, interakcje z krajowymi postępowaniami i zasady odstępstwa od procedury. Zapewni także uproszczenia w dostępie do procedury dla osób fizycznych i mniejszych jednostek w rozumieniu dyrektywy 2017/1852.
Powyższe zmiany wynikają z:
1) konieczności wdrożenia dyrektywy Rady (UE) 2017/1852 z dnia 10 października 2017 r. w sprawie mechanizmów rozwiązywania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania (Dz. Urz. UE L 265 z 14.10.2017, str. 1);
2) potrzeby ujednolicenia procedur dla prowadzonych przez właściwy organ w Polsce postępowań dotyczących eliminowania podwójnego opodatkowania w zakresie nieuregulowanym w obowiązujących umowach międzynarodowych. Ujednolicenie nastąpi poprzez opracowanie jednego aktu prawnego, określającego procedury rozwiązywania sporów dotyczących podwójnego opodatkowania, wszczynanych na podstawie implementowanej dyrektywy 2017/1852 z dnia 10 października 2017 r., Konwencji z dnia 23 lipca 1990 r. w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania w przypadku korekty zysków przedsiębiorstw powiązanych (Dz. U. z 2007 r. poz. 1080) lub na podstawie umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Projektowane zmiany w zakresie uprzednich porozumień cenowych i cen transferowych
1) przeniesienie do projektowanej ustawy regulacji dotyczącej uprzednich porozumień cenowych, zawartej dotychczas w dziale IIA ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa. Przeniesienie regulacji uporządkuje treść ustawy – Ordynacja podatkowa, a jednocześnie zapewni zgodność z zasadami techniki prawodawczej (zasada kompleksowości regulacji ustawowej) – uprzednie porozumienia cenowe jako narzędzie eliminacji ryzyka podwójnego opodatkowania zostaną uregulowane w jednej ustawie łącznie z regulacjami o rozwiązywaniu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania, jako przepisami dotyczącymi jednej dziedziny spraw.
2) wprowadzenie uproszczonej procedury zawierania jednostronnych uprzednich porozumień cenowych w celu zwiększenia ich dostępności dla podatników oraz zabezpieczenia interesu Skarbu Państwa. Uproszczenie procedury polega głównie na zmniejszeniu wymogów dokumentacyjnych w stosunku do wybranych rodzajów transakcji, które cechują się ograniczonym poziomem ryzyka zmniejszenia dochodu podatkowego. Dla transakcji objętych procedurą uproszczoną przewiduje się również obniżenie wysokości opłat administracyjnych. Ponadto w ramach regulacji wprowadza się możliwość przeniesienia wniosków składanych przez podatników w ramach obecnie obowiązującej procedury do procedury uproszczonej (w przypadku spełnienia przesłanek do zastosowania procedury uproszczonej) oraz możliwość przeniesienia wniosków składanych w ramach procedury uproszczonej do procedury wynikającej z obecnie obowiązujących przepisów (w przypadku, gdy nie będą spełnione przesłanki do wydania decyzji w sprawie porozumienia w ramach procedury uproszczonej).
3) wprowadzenie pozostałych zmian do procedury zawierania uprzednich porozumień cenowych, wynikających z potrzeb praktyki prowadzenia tej procedury oraz mających na celu jej usprawnienie.
4) ujednolicenie terminologii, którą posługują się regulacje dotyczące uprzednich porozumień cenowych oraz przepisy w zakresie cen transferowych, wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw.
Powyższe zmiany wynikają z:
1) potrzeby uporządkowania treści ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), w której znajdują się przepisy proceduralne dotyczące uprzednich porozumień cenowych, uregulowane w dziale IIA Porozumienia w sprawach ustalenia cen transakcyjnych. Równocześnie uprzednie porozumienia cenowe są efektywnym narzędziem ograniczenia ryzyka nieprawidłowego ustalania cen transferowych oraz zakwestionowania sposobu ich ustalania przez organy podatkowe. Zakwestionowanie cen transferowych w konsekwencji może doprowadzić do podwójnego opodatkowania. Tym samym, zgodnie z zasadami techniki prawodawczej (zasada kompleksowości regulacji ustawowej) uprzednie porozumienia cenowe jako narzędzie eliminacji ryzyka podwójnego opodatkowania powinno być uregulowane w jednej ustawie łącznie z regulacjami o rozwiązywaniu sporów dotyczących podwójnego opodatkowania, jako przepisami dotyczącymi jednej dziedziny spraw (tj. narzędzi służących eliminacji ryzyka podwójnego opodatkowania).
2) potrzeby regulacji uproszczonej procedury zawierania uprzednich porozumień cenowych. Procedura zawierania uprzednich porozumień cenowych nakłada na podmioty zainteresowane zawarciem takiego porozumienia obszerne wymagania dokumentacyjne, a także wiąże się z koniecznością poniesienia wysokich kosztów (przede wszystkim kosztów usług doradczych, a także opłaty od wniosku w sprawie porozumienia). Prowadzi to do sytuacji, w której:
a) podatnicy w ogóle rezygnują z występowania o zawieranie uprzednich porozumień cenowych ze względu na jego wysoki koszt lub duże obciążenie administracyjne związane z przygotowaniem wniosku o zawarcie porozumienia – dotyczy to w szczególności mniejszych podatników, którzy w efekcie zostali w praktyce pozbawieni możliwości skorzystania z mniej konfrontacyjnego instrumentu oceny rynkowości warunków transakcji zawieranych z podmiotami powiązanymi jakim są uprzednie porozumienia cenowe w stosunku do kontroli podatkowych, lub
b) podatnicy, którzy wystąpili z wnioskiem o zawarcie porozumienia w zakresie transakcji głównej, rezygnują z objęcia wnioskiem transakcji pobocznych.
3) potrzeby ujednolicenia terminologii, którą posługują się regulacje dotyczące uprzednich porozumień cenowych oraz przepisy w zakresie cen transferowych, wprowadzone ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193).