Zwrot podatku PIT (nadpłaty) w 2023 roku – kiedy (termin), jak (zasady), rachunek bankowy

Co to znaczy nadpłata podatku?

W myśl z art. 72 Ordynacji podatkowej nadpłatą podatku jest kwota:
1) nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
2) podatku pobraną przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
3) zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji, o której mowa w art. 30 § 4, określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
4) zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Ponadto na równi z nadpłatą traktuje się:

1) kwotę stanowiącą różnicę określoną zgodnie z art. 27f ust. 8–10 ustawy o PIT, wykazaną w rocznym zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy o PIT (np. rocznego zeznania PIT-37, PIT-36 i innych) lub wynikającą z decyzji podatkowej; Chodzi tu o kwotę ulgi na dziecko nieodliczoną od podatku z powodu zbyt małej kwoty podatku - kwota ta podlega wypłacie uprawnionemu do tej ulgi podatnikowi PIT.

2) kwotę przysługującą podatnikowi na podstawie art. 26ea ust. 1 i 2 ustawy o PIT (chodzi tu o kwotę przysługującą podatnikowi, który w roku rozpoczęcia działalności poniósł stratę lub osiągnął dochód niższy od przysługującego odliczenia) oraz

3) kwotę przysługującą podatnikowi na podstawie art. 18da ust. 1 i 2 ustawy o CIT, wykazaną w zeznaniu lub wynikającą z decyzji.

4) część wpłaty, która została zaliczona na poczet odsetek za zwłokę, jeżeli wpłata ta dotyczyła zaległości podatkowej;

5) nienależnie zapłacone:
a) zaległości, o których mowa w art. 52 (nienależnie zwrócona podatnikowi nadpłata) oraz art. 52a Ordynacji podatkowej (nienależnie zwrócone płatnikom lub inkasentom wynagrodzenie),
b) odsetki za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek,
c) opłatę prolongacyjną.

Kiedy powstaje nadpłata podatku?

Zgodnie z art. 73 Ordynacji podatkowej nadpłata powstaje co do zasady z dniem:

1) zapłaty przez podatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
2) pobrania przez płatnika podatku nienależnego lub w wysokości większej od należnej;
3) zapłaty przez płatnika lub inkasenta należności wynikającej z decyzji o jego odpowiedzialności podatkowej, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
4) wpłacenia przez płatnika lub inkasenta podatku w wysokości większej od wysokości pobranego podatku;
5) zapłaty przez osobę trzecią lub spadkobiercę należności wynikającej z decyzji o odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy, jeżeli należność ta została określona nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Podobnie jest w przypadku dla podatników podatku akcyzowego - nadpłata powstaje z dniem złożenia deklaracji podatku akcyzowego.

W jakiej formie jest zwracana nadpłata podatku?

W pierwszej kolejności nadpłata podatku wraz z jej oprocentowaniem podlega zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych, a w razie ich braku podlegają zwrotowi z urzędu, chyba że podatnik złoży wniosek o zaliczenie nadpłaty w całości lub w części na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych. Ponadto organ podatkowy, u którego powstała nadpłata, będący organem Krajowej Administracji Skarbowej, może zaliczyć nadpłatę na poczet niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym, w rozumieniu art. 60 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, do których wymiaru lub poboru jest właściwy inny organ KAS. W sprawach zaliczenia nadpłaty na poczet zaległych oraz bieżących zobowiązań podatkowych wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie. 

Zaliczenie nadpłaty na poczet zaległości podatkowych następuje z dniem:

1) powstania nadpłaty – w przypadkach, o których mowa w art. 73 § 1 pkt 1–3 i 5 oraz § 2;

2) złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty

Powyższe zasady dot. zaliczenia nadpłaty na poczet zaległości podatkowych wynikają z art. 76-77 Ordynacji podatkowej.

Jeżeli podatnik, u którego wystąpiła nadpłata podatku nie ma zaległości podatkowych ani innych zaległości budżetowych, to przysługuje mu zwrot nadpłaty.

Na podstawie art. 77b Ordynacji podatkowej zwrot nadpłaty następuje:

1) w przypadku gdy podatnik, płatnik lub inkasent jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (przedsiębiorcy), wyłącznie na ten rachunek wskazany przez podatnika, płatnika lub inkasenta;

2) w przypadku gdy podatnik, płatnik lub inkasent nie jest obowiązany do posiadania rachunku bankowego lub rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (pozostali podatnicy, niebędący przedsiębiorcami), na wskazany rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej podatnika, płatnika lub inkasenta albo przekazem pocztowym, chyba że podatnik, płatnik lub inkasent zażądają zwrotu nadpłaty w kasie.

Warunkiem zwrotu nadpłaty na rachunek (bankowy lub SKOK) jest podanie jego numeru w formularzu (zgłoszeniu aktualizacyjnym):
- ZAP-3, jeżeli podatnik posługuje się identyfikatorem podatkowym numer PESEL;
- NIP-7/CEIDG-1, jeżeli podatnik posługuje się identyfikatorem podatkowym NIP,
albo w rocznym zeznaniu podatkowym PIT-37, PIT-36, PIT-36L, PIT-28, PIT-38.

Jak wskazać i jak zaktualizować rachunek bankowy (konto bankowe) do zwrotu podatku PIT?

Ministerstwo Finansów wskazuje, że podatnik, który zwrócił się o zwrot nadpłaty na rachunek, powinien sprawdzić, czy w zgłoszeniu ZAP-3, NIP-7 (a przed 1 stycznia 2012 r. NIP-3, NIP-1) albo wniosku CEIDG-1 (a przed 1 lipca 2011 r. EDG-1) wskazał numer osobistego rachunku (tj. innego niż rachunek wykorzystywany w działalności gospodarczej) i czy jest on aktualny.

Jeżeli podatnik nie wskazał numeru osobistego rachunku lub wskazany numer jest nieaktualny, może wypełnić odpowiednią część w zeznaniu podatkowym PIT (np. część N w PIT-37, część V w PIT-36, część S w PIT-36L, część X w PIT-28, część M w PIT-38) albo złożyć zgłoszenie aktualizacyjne (dotyczy podatników, którzy nie mogą zaktualizować rachunku w samym zeznaniu), podając aktualne dane dotyczące osobistego rachunku.

Zgłoszenie to należy złożyć również w sytuacji rezygnacji ze zwrotów na rachunek, w tym z powodu likwidacji rachunku; wystarczy wówczas zaznaczyć w formularzu pozycję „Rezygnacja”.

Polecamy: „PIT-y i ulgi podatkowe 2022”

Polecamy: INFORLEX „Rozliczenie PIT za 2022 r.” serwis aktualizowany na bieżąco

Rachunek do zwrotu nadpłaty w PIT-37 - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Jeżeli w poz. 139 lub w poz. 144 zostały wykazane kwoty do zwrotu (nadpłata lub przysługująca kwota różnicy) można wskazać rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK) inny niż związany z działalnością gospodarczą, na który ma nastąpić ich zwrot.

Wskazany może być rachunek, którego posiadaczem (współposiadaczem) jest podatnik.

W przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2 można wskazać rachunek, którego posiadaczem (współposiadaczem) nie jest podatnik, a jest nim małżonek.

W poz. 159 PIT-37 należy zaznaczyć osobę zgłaszającą rachunek. Dla tej osoby rachunek wskazany w poz. 163 aktualizuje rachunek poprzednio zgłoszony służący do zwrotu podatku lub nadpłaty. Kwadrat nr 2 (małżonek) można zaznaczyć wyłącznie w przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2.
W poz. 160 należy wpisać imię i nazwisko każdego z posiadaczy (współposiadaczy) rachunku, w przypadku, gdy jest nim inna osoba, niż osoba zgłaszająca wskazana w poz. 159.

Pozycję 161 wypełnia się wyłącznie w przypadku zgłoszenia rachunku zagranicznego poprzez wskazanie kraju siedziby banku (oddziału), w którym prowadzony jest rachunek.

W poz. 162 należy wpisać numer rachunku IBAN zaczynający się od dwuliterowego kodu kraju. Dla rachunków prowadzonych w Polsce kod IBAN składa się z oznaczenia PL i 26 cyfr. Kod SWIFT należy podać wyłącznie w przypadku rachunku zagranicznego.
 

Rachunek do zwrotu nadpłaty w PIT-36 - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Jeżeli w poz. 445 lub w poz. 446 PIT-36 zostały wykazane nadpłata lub łączny zwrot można wskazać rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK) inny niż związany z działalnością gospodarczą, na który ma nastąpić ich zwrot. 

Wskazany może być rachunek, którego posiadaczem (współposiadaczem) jest podatnik. W przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2 można wskazać rachunek, którego posiadaczem (współposiadaczem) nie jest podatnik, a jest nim małżonek. 

W poz. 545 należy zaznaczyć osobę zgłaszającą rachunek. Dla tej osoby rachunek wskazany w poz. 549 aktualizuje rachunek poprzednio zgłoszony służący do zwrotu podatku lub nadpłaty. Kwadrat nr 2 (małżonek) można zaznaczyć wyłącznie w przypadku zaznaczenia w poz. 6 kwadratu nr 2. 

W poz. 546 należy wpisać imię i nazwisko każdego z posiadaczy (współposiadaczy) rachunku. 

Poz. 547 wypełnia się wyłącznie w przypadku zgłoszenia rachunku zagranicznego poprzez wskazanie kraju siedziby banku (oddziału), w którym prowadzony jest rachunek. W poz. 548 wpisuje się kod waluty, w której prowadzony jest rachunek a w poz. 549 numer rachunku IBAN zaczynający się od dwuliterowego kodu kraju. 

Dla rachunków prowadzonych w Polsce kod IBAN składa się z oznaczenia PL i 26 cyfr. Kod SWIFT należy podać wyłącznie w przypadku rachunku zagranicznego.

W poz. 524 podatnicy mogą podać, swój numer telefonu, adres e-mail (podanie tych informacji nie jest obowiązkowe), jak również poinformować o formie, w jakiej chcieliby otrzymać zwrot nadpłaty.

Terminy zwrotu nadpłaty podatku

Przepis art. 77 Ordynacji podatkowej określa różne terminy zwrotu nadpłaty w zależności od sposobu powstania nadpłaty.

Art. 77. [Zwrot nadpłaty] § 1. Nadpłata podlega zwrotowi w terminie:

1) 30 dni od dnia wydania nowej decyzji – jeżeli nadpłata powstała w związku z uchyleniem albo stwierdzeniem nieważności decyzji;

2) 30 dni od dnia wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę lub określającej wysokość nadpłaty;

3) 30 dni od dnia wydania decyzji o zmianie, uchyleniu albo stwierdzeniu nieważności decyzji – jeżeli w związku z uchyleniem albo stwierdzeniem nieważności decyzji nie wystąpi obowiązek wydania nowej decyzji;

4) 30 dni od dnia złożenia wniosku, o którym mowa w art. 74;

4a) 30 dni od dnia wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej lub od dnia, w którym uchylono lub zmieniono w całości lub w części akt normatywny, jeżeli wniosek, o którym mowa w art. 74, został złożony przed terminem wejścia w życie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego lub publikacji sentencji orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej;

5) 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji, o których mowa w art. 73 § 2 pkt 1–3, z zastrzeżeniem pkt 5a i § 2;

5a) 45 dni od dnia złożenia za pomocą środków komunikacji elektronicznej zeznania, o którym mowa w art. 73 § 2 pkt 1, przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, z zastrzeżeniem § 2;

6) 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty wraz ze:

a) skorygowanym zeznaniem (deklaracją) – w przypadkach, o których mowa w art. 75 § 3,

b) skorygowanym zeznaniem (deklaracją) i z umową spółki aktualną na dzień rozwiązania spółki – w przypadku, o którym mowa w art. 75 § 3a

– lecz nie wcześniej niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania lub deklaracji, o których mowa w art. 73 § 2, albo 45 dni od dnia złożenia za pomocą środków komunikacji elektronicznej zeznania, o którym mowa w art. 73 § 2 pkt 1, przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych.

7) (uchylony)

§ 2. Nadpłata wynikająca ze skorygowanej deklaracji podlega zwrotowi w terminie:

1) 45 dni od dnia jej skorygowania – w przypadku skorygowania za pomocą środków komunikacji elektronicznej zeznania, o którym mowa w art. 73 § 2 pkt 1, przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych;

2) 3 miesięcy od dnia upływu terminu do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 274 § 3 – w przypadku skorygowania zeznania w trybie określonym w art. 274 § 1 pkt 1;

3) 3 miesięcy od dnia jej skorygowania – w innych przypadkach niż określone w pkt 1 i 2.

§ 3. (uchylony)

§ 4. W przypadku niewydania nowej decyzji w terminie 3 miesięcy od dnia uchylenia albo stwierdzenia nieważności przez organ podatkowy lub od dnia doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego ze stwierdzeniem jego prawomocności, uchylającego decyzję albo stwierdzającego jej nieważność, nadpłata stanowiąca kwotę wpłaconą na podstawie decyzji uchylonej albo decyzji, której nieważność stwierdzono, podlega zwrotowi bez zbędnej zwłoki.

Kiedy urząd skarbowy powinien zwrócić nadpłatę PIT?

Jak wynika z ww. art. 77 § 1 pkt 5 i 5a Ordynacji podatkowej podatnicy PIT, którzy mają nadpłatę wynikającą ze złożonego (w formie papierowej) rocznego zeznania podatkowego powinni otrzymać zwrot nadpłaty w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia zeznania. 

Dotyczy to oczywiście także złożenia zeznania przy użyciu usługi Twój e-PIT, również w sytuacji, gdy wypełnione przez KAS zeznanie zostanie automatycznie złożone bez jakiejkolwiek działania podatnika (co jest możliwe w przypadku nadpłaty wynikającej z zeznań PIT-37 lub PIT-38, PIT-28, PIT-36, w który rozliczono przychody spoza działalności gospodarczej.

30 dni na zwrot nadpłaty dla posiadaczy Karty Dużej Rodziny

Posiadacze Karty Dużej Rodziny otrzymają (tak jak w ostatnich latach) zwrot nadpłaty PIT w terminie do 30 dni jeżeli:
- złożą zeznanie w formie elektronicznej oraz
- zaznaczą odpowiednią pozycję w zeznaniu informującą o posiadaniu tej. Karty (w rozliczeniu za 2022 r. poz. 164 w PIT-37, poz. 74 w PIT-38, poz. 550 w PIT-36, poz. 193 w PIT-36L, poz. 264 w PIT-28). 

Co ciekawe, ten szybszy termin zwrotu dla rodzin wielodzietnych nie wynika z przepisów prawa. Wynika z wewnętrznych zarządzeń Ministra Finansów skierowanych do naczelników urzędów skarbowych i praktyki ostatnich lat administracji podatkowej.

Zwrot podatku po korekcie zeznania - termin

Jeżeli zwrot podatku wynika z korekty zeznania rocznego PIT (do której został dołączony wniosek o zwrot nadpłaty), to urząd skarbowy ma 2 miesiące na zwrot (od złożenia korekty zeznania) - ale nie może zwrócić wcześniej nadpłaty niż w ciągu 3 miesięcy od złożenia korygowanego zeznania podatkowego albo nie wcześniej niż 45 dni od dnia złożenia korygowanego zeznania podatkowego w formie elektronicznej.

Dzień zwrotu nadpłaty

Zgodnie z art. 77b Ordynacji podatkowej za dzień zwrotu nadpłaty uważa się dzień:

1) obciążenia rachunku bankowego organu podatkowego na podstawie polecenia przelewu;
2) nadania przekazu pocztowego;
3) wypłacenia kwoty nadpłaty przez organ podatkowy lub postawienia nadpłaty do dyspozycji podatnika w kasie.

Koszty upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w 2023 roku

Od 13 października 2021 r. wysokość kosztów upomnienia w postępowaniu egzekucyjnym w administracji wynosi 16,- zł na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z 5 stycznia 2021 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia doręczanego zobowiązanemu przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (Dz.U. z 12 stycznia 2021 r., poz. 67). Rozporządzenie to obowiązuje także w 2023 roku. Zatem dwukrotność tej kwoty wynosi 32,- zł.

Czyli jeżeli nasza nadpłata PIT wyniesie 32,- zł (lub mniej), a nie wskażemy rachunku, to otrzymamy zwrot w kasie urzędu skarbowego.

Nadpłata zwracana przekazem pocztowym jest pomniejszana o koszty jej zwrotu.

Jak uzyskać informację o stanie zwrotu nadpłaty podatku?

Od 2020 roku Ministerstwo Finansów udostępnia co roku w „sezonie PIT-owym” usługę "Status zwrotu nadpłaty" w usłudze "Twój e-PIT". Można było to zrobić w zakładce „Złożone dokumenty”.

W ten sposób można uzyskać informację o 3 etapach zwrotu nadpłaty:

1) kiedy zeznanie roczne PIT zostanie wysłane w usłudze e-PIT i dotrze do urzędu skarbowego,

2) kiedy zeznanie roczne PIT trafi do rozliczenia. Oznacza to, że nadpłata wkrótce trafi do podatnika (zostanie podana też wysokość zwrotu),

3) kiedy PIT zostanie rozliczony. Oznacza to, że nadpłatę podatku została zwrócona na rachunek bankowy – jeśli podatnik wskazał ten rachunek w swoim PIT albo zgłosił w latach poprzednich – lub przekazem pocztowym.

Usługa ta ma być najprawdopodobniej czynna także w 2023 roku.

Zwrot nadpłaty PIT w 2023 roku - wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Ministerstwo Finansów udzieliło odpowiedzi na kilka najczęściej pojawiających się pytań odnośnie zasad zwrotu nadpłaty PIT.

Czy można podać numer rachunku bankowego małżonka do zwrotu nadpłaty?

Czy podatnik korzystający z usługi Twój e-PIT, rozliczający się indywidualnie na PIT-37, może wskazać - jako numer rachunku bankowego właściwego do zwrotu - numer rachunku bankowego swojego małżonka?

Odpowiedź MF: Nie. W przypadku rozliczenia indywidualnego podatnik podaje wyłącznie rachunek, którego jest posiadaczem (współposiadaczem). Wskazanie rachunku, którego posiadaczem (współposiadaczem) nie jest podatnik, a jest nim małżonek, jest możliwe jedynie w przypadku wspólnego rozliczenia małżonków.

Aktualizacja numeru rachunku bankowego

Czy korzystając z usługi Twój e-PIT podatnik może dodać lub zaktualizować numer rachunku bankowego, na który chce otrzymać nadpłatę wynikającą z PIT-37?

Odpowiedź MF: Tak. Jeżeli z zeznania wynika nadpłata, podatnik może w zeznaniu podatkowym wskazać rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK), inny niż związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, którego jest posiadaczem lub współposiadaczem i na który ma nastąpić jej zwrot. Wskazany rachunek aktualizuje poprzednio zgłoszony rachunek służący do zwrotu podatku lub nadpłaty.

Termin zwrotu nadpłaty po korekcie zeznania

Skorygowałem PIT ponieważ np. w pierwotnym zeznaniu nie odliczyłem ulgi prorodzinnej. Czy dłużej będę czekać na zwrot nadpłaty podatku? Korektę zeznania wysłałem elektronicznie.

Odpowiedź MF: Nadpłatę podatku zwrócimy Ci w ciągu 45 dni od dnia złożenia korekty zeznania.

W pierwotnym zeznaniu nie uwzględniłem ulgi na dzieci i przed 2 maja 2023 r. skorygowałem zeznanie podatkowe za 2022 rok. Z korekty zeznania wynika nadpłata podatku. Czy muszę złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty, żeby uzyskać jej zwrot?

Odpowiedź MF: Nie. Jeżeli złożyłeś korektę za 2022 r. do 2 maja 2023 r., to nadpłatę podatku, która wynika z tej korekty, zwrócimy Ci bez wniosku.

Jak wskazać konto bankowe do zwrotu podatku?

Otrzymałem informację PIT-11A z ZUS. Mam nadpłatę podatku. Chciałbym dostać zwrot na konto. Jak podać numer rachunku bankowego?

Odpowiedź MF: Numer rachunku możesz wpisać w składanym zeznaniu podatkowym albo złożyć w urzędzie skarbowym formularz ZAP-3 (jeśli nie prowadzisz działalności gospodarczej), aktualizujący Twoje dane (np. możesz go wrzucić do urny przed urzędem skarbowym, wysłać pocztą lub złożyć elektronicznie). Warto zgłosić swój rachunek bankowy do urzędu skarbowego, żeby szybko i bezpiecznie uzyskać zwrot nadpłaty.

Paweł Huczko