Wykreślenie na skutek zaprzestania wykonywania działalności
Podatnik, który zamierza dokonywać transakcji wewnątrzwspólnotowych, podlega obowiązkowi zarejestrowania jako podatnik VAT UE. Obowiązany jest w tym względzie, przed dniem dokonania pierwszej wewnątrzwspólnotowej dostawy lub pierwszego wewnątrzwspólnotowego nabycia, zawiadomić naczelnika urzędu skarbowego w zgłoszeniu rejestracyjnym (na formularzu VAT-R) o zamiarze rozpoczęcia wykonywania tych czynności.
Na podstawie zawiadomienia naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podmiot jako podatnika VAT UE i potwierdza zarejestrowanie podmiotu. W związku z czym podmiot zarejestrowany jako podatnicy VAT UE, które uzyskał potwierdzenie, podając numer, pod którym jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, obowiązany jest do posługiwania się numerem identyfikacji podatkowej poprzedzonym kodem PL.
Natomiast w przypadku zaprzestania przez podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT UE wykonywania czynności, podmiot ten jest obowiązany na piśmie zgłosić ten fakt naczelnikowi urzędu skarbowego przez aktualizację zgłoszenia rejestracyjnego. Zgłoszenie składa się w terminie 15 dni, licząc od dnia zaistnienia tej okoliczności.
Zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podmiotu z rejestru jako podatnika VAT UE.
Wykreślenie w przypadku nieskładania deklaracji
Poza powyższym trybem wykreślania podatnika VAT UE z rejestru podatników, do utraty statusu podatnika może dojść w trybie wykreślenia z urzędu, po niedopełnieniu przez niego określonych w ustawie o VAT czynności.
Podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT UE może zostać wykreślony przez urzędnika z rejestru podatników VAT UE, jeżeli nie składa deklaracji VAT za określony okres.
Obecnie, czyli od wejścia w życie nowelizacji ustawy o VAT od 1 stycznia 2017, wykreślenie podmiotu z rejestru podatników VAT UE następuje, jeżeli nie złożył on deklaracji VAT za trzy kolejne miesiące lub jeden kwartał. Wykreślenie może więc mieć miejsce w przypadku nie składania deklaracji VAT-7 lub VAT-8 przez kolejne trzy miesiące lub w przypadku nie składania deklaracji VAT-7K przez jeden kwartał. Wcześniej, czyli zgodnie z przepisami obowiązującymi do końca 2016 r., wykreślenie podmiotu z rejestru podatników VAT UE następowało, jeżeli nie złożył one deklaracji VAT za sześć kolejnych miesięcy lub dwa kwartały.
Polecamy książkę: VAT 2017. Komentarz
Wykreślenie z powodu braku informacji podsumowujących VAT UE
W wyniku wspomnianej nowelizacji, również od początku 2017 r., mamy do czynienia z nowy przepisem dotyczącymi wykreślania z rejestru w przypadku nieskładania informacji podsumowujących VAT UE.
Ze znowelizowanych przepisów wynika, że podmiot, który jest zarejestrowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowy jako podatnik VAT UE, w przypadku gdy przez okres trzech kolejnych miesięcy nie składał informacji podsumowujących, pomimo istnienia takiego obowiązku, może zostać przez naczelnika urzędu skarbowego z urzędu wykreślany z rejestru podatników.
Przy czym, co warto podkreślenia, obowiązek składania w urzędzie skarbowym informacji podsumowujących dotyczy tylko tych transakcji, które powodują powstanie obowiązku podatkowego. Nie trzeba zatem składać informacji podsumowujących, jeżeli do wykazania jest „0”, czyli „zerowych” informacji podsumowujących VAT UE.
W przepisach nie sprecyzowano, czy nieskładanie przez podatnika „zerowych” informacji podsumowujących może skutkować utratą statusu podatnika VAT. Należy jednak przyjąć, że podatnikom, którzy nie składają takich informacji przez kolejne trzy miesiące, nie powinno grozić wykreślenie z rejestru podatników VAT UE. Nie ma jednak przeszkód, by mimo braku obowiązku podatnicy dobrowolnie składali „zerowe” informacje podsumowujące, by ograniczyć do minimum ryzyko wykreślenia z rejestru.
Dodatkowo, wykreślenie podatnika z rejestru jako podatnika VAT jest równoznaczne z wykreśleniem z rejestru jako podatnika VAT UE. W związku z tym wykreślenie z rejestru podatników VAT UE następuje również w przypadku wykreślenia z rejestru podatników VAT na podstawie przepisów art. 96 ust. 6 i 8-9a ustawy o VAT.
Przywrócenie zarejestrowania
W tym kontekście warto zwrócić uwagę, że w ustawie o VAT, również z dniem 1 stycznia 2017 r., dodane zostały przepisy o przywracaniu zarejestrowania podatników bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego.
Jak wynika z nowych przepisów, naczelnik urzędu skarbowego przewróci zarejestrowanie podatnika jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz, w przypadku niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku, niezwłocznie złoży brakujące deklaracje.
Ponadto, przywrócenie zarejestrowania podatnika, bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, nastąpi, jeżeli podatnik wykaże, że prowadzi działalność gospodarczą, a wystawienie tzw. „pustych faktur” było wynikiem pomyłki lub nastąpiło bez wiedzy podatnika.
Jeżeli organ podatkowy odmówi przywrócenia zarejestrowania, podatnikowi przysługuje, po wcześniejszym wezwaniu naczelnika urzędu skarbowego do usunięcia naruszenia prawa, skarga do sądu administracyjnego.