Jakie czynności są zwolnione z VAT

Należą do nich:

1) usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT – chodzi tu zwłaszcza o usługi wykonywane w interesie publicznym przez powołane do tego instytucje i organizacje, m.in.:
- usługi świadczone przez pocztę państwową,
- usługi w zakresie edukacji,
- usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2),
- usługi w zakresie administracji publicznej, obrony narodowej obowiązkowych ubezpieczeń społecznych – wyłącznie usługi w zakresie obowiązkowych ubezpieczeń społecznych;
- usługi publicznego radia i telewizji,
- usługi związane z kulturą rekreacją i sportem – ze stosownymi wyłączeniami,
- usługi pośrednictwa finansowego - ze stosownymi wyłączeniami,
- usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe.

2) dostawa towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze;

3) dostawa produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywana przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego;

4) dostawa za cenę równą wartości nominalnej znaczków pocztowych, znaków skarbowych i innych znaków tego typu;

5) dostawa ludzkich organów i mleka kobiecego;

6) dostawa krwi, osocza w pełnym składzie, komórek krwi lub preparatów krwiopochodnych pochodzenia ludzkiego, niebędących lekami;

7) dostawa, łącznie z pośrednictwem, dotycząca walut, banknotów i monet używanych jako prawny środek płatniczy, z wyłączeniem przedmiotów kolekcjonerskich, za które uważa się monety ze złota, srebra lub innego metalu oraz banknoty, które nie są zwykle używane jako prawny środek płatniczy lub które mają wartość numizmatyczną;

8) dostawa złota dla Narodowego Banku Polskiego;

9) dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę

10) dostawa obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyjątkiem obiektów i ich części, które mają być zasiedlone lub zamieszkane po raz pierwszy; zwolnienie nie dotyczy części budynków przeznaczonych na cele inne niż mieszkaniowe;

11) czynności wykonywane na rzecz członków spółdzielni, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokali mieszkalnych, członków spółdzielni będących właścicielami lokali mieszkalnych lub na rzecz właścicieli lokali mieszkalnych niebędących członkami spółdzielni, za które są pobierane opłaty, zgodnie z art. 4 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych;

12) usługi zarządzania:

a) funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych,

b) portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią,

c) ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi w rozumieniu przepisów o działalności ubezpieczeniowej,

d) otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów,

e) pracowniczymi programami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych,

f) obowiązkowym systemem rekompensat oraz funduszem rozliczeniowym utworzonymi na podstawie przepisów prawa o publicznym obrocie papierami wartościowymi, a także innymi środkami i funduszami, które są gromadzone lub tworzone w celu zabezpieczenia prawidłowego rozliczenia transakcji zawartych w obrocie na rynku regulowanym w rozumieniu tych przepisów albo w obrocie na giełdach towarowych w rozumieniu przepisów o giełdach towarowych, przez partnera centralnego, agenta rozrachunkowego lub izbę rozliczeniową w rozumieniu przepisów o ostateczności rozrachunku w systemach płatności i systemach rozrachunku papierów wartościowych oraz zasadach nadzoru nad tymi systemami;

13) udzielanie licencji lub upoważnienie do korzystania z licencji oraz przeniesienie autorskiego prawa majątkowego w rozumieniu przepisów prawa autorskiego - w odniesieniu do programu komputerowego - bez pobrania należności na rzecz placówek oświatowych, o których mowa w ust. 9;

14) świadczenie usług przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu, jak również dostawę protez dentystycznych lub sztucznych zębów przez dentystów oraz techników dentystycznych.

Czy wykonywanie wyłącznie czynności zwolnionych przedmiotowo wymaga ewidencjonowania?

Jeśli wykonujesz wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z VAT, nie jesteś zobowiązany do prowadzenia ewidencji dla potrzeb VAT, czyli zawierającej dane niezbędne do prawidłowego obliczenia podatku należnego i naliczonego.

W razie jednak dokonania sprzedaży towarów bądź usług podlegających opodatkowaniu jesteś (co do zasady) zobowiązany do obliczenia, zadeklarowania i odprowadzenia do urzędu skarbowego należnego z tego tytułu podatku VAT. W takim przypadku jesteś też zobowiązany zaprowadzić właściwą ewidencję, gdyż wysokość kwoty uzyskanej ze sprzedaży powinna wynikać z Twojej dokumentacji księgowej. Brak tej dokumentacji może skutkować w razie kontroli oszacowaniem wielkości Twojej sprzedaży oraz obliczeniem wysokości należnego podatku przez organ podatkowy.

Czy limit 50 000 zł (w 2010 roku limit wynosić będzie 100 tys. zł) wpływa na status podatnika wykonującego wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo?

Jeśli wykonujesz wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z VAT, jesteś podatnikiem zwolnionym od tego podatku z mocy ustawy. Zwolnienie to przysługuje Ci już od początku wykonywania tych czynności, niezależnie od wysokości osiągniętego obrotu. Nie dotyczy Cię zatem obowiązujący w 2009 r. limit 50 000 zł, gdyż jest to kwota graniczna dla podatników korzystających ze zwolnienia podmiotowego, a nie tych wykonujących czynności zwolnione przedmiotowo z VAT.