Nowy JPK_VAT z deklaracją od 1 października 2020 r. – przewodnik po zmianach

1) JPK_VAT z deklaracją od 1 października 2020 r. – informacje wstępne

Ustawodawca dokonał połączenia składanych dotychczas odrębnie informacji o prowadzonej ewidencji w formie JPK_VAT oraz deklaracji VAT-7/VAT-7K.

Zgodnie z nowymi rozwiązaniami, które zaczną obowiązywać od 1 października 2020 r., dotychczasowe deklaracje VAT-7 i VAT-7K i informacja o ewidencji zostaną zastąpione przez przesyłany łącznie jeden dokument elektroniczny JPK_VAT, w formie JPK_V7M (rozliczenie miesięczne) lub JPK_V7K (rozliczenie kwartalne).

Nowe pliki JPK_VAT, które obejmą część deklaracyjną i ewidencyjną, będą obowiązkowo składać wszyscy podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni (bez względu na rozmiar przedsiębiorstwa) za okresy od 1 października 2020 r. Oznacza to, że za te okresy nie będzie już możliwości składania deklaracji VAT-7 i VAT-7K oraz ewidencji w inny sposób niż w formie nowego JPK_VAT.

Nowy JPK_VAT nie dotyczy skróconej deklaracji VAT w zakresie usług taksówek osobowych opodatkowanych ryczałtem (VAT-12), jak również pozostałych deklaracji podatkowych (np. VAT-8, VAT-9M, VAT-10, czy VAT-14), do których mają zastosowanie dotychczasowe przepisy.

Nowy plik JPK_VAT ma być składany (przesyłany) wyłącznie w formie elektronicznej za okresy miesięczne, do 25. dnia miesiąca za miesiąc poprzedni. W przypadku gdy 25. dzień miesiąca wypada w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, to podatnik ma czas na przesłanie JPK_VAT do pierwszego dnia roboczego.

JPK_VAT z deklaracją będzie można podpisać:

- podpisem kwalifikowanym (polskim lub innego kraju UE),
- profilem zaufanym,
- danymi autoryzującymi.

Po złożeniu poprawnego JPK_VAT, podatnik będzie mógł pobrać Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO).

2) Przepisy wprowadzające obowiązek przesyłania JPK_VAT z deklaracją

Przypomnijmy, że na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz innych ustaw (Dz. U. 2019 poz. 1520), wprowadzono zmiany do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r., poz. 2174, z późn. zm.) – zwanej dalej: „ustawą”, mające na celu uproszczenie obowiązków sprawozdawczych w tym podatku, poprzez połączenie składanych dotychczas odrębnie informacji o prowadzonej ewidencji w formie JPK_VAT oraz deklaracji VAT-7/VAT-7K.

Zasady obowiązujące przy sporządzaniu oraz przesyłaniu nowego pliku JPK_VAT z deklaracją i ewidencją w niewielkim jednak stopniu wynikają z przepisów ustawy o VAT. Jeżeli chodzi o sporządzanie nowego pliku JPK_VAT, kluczowe będą:

1)  rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2019 r., poz. 1988),

2)  struktury nowego pliku JPK_VAT opublikowane przez Ministerstwo Finansów, oznaczone symbolami JPK_V7M oraz JPK_V7K.

Ministerstwo Finansów przygotowało struktury logiczne nowych JPK (JPK_V7M oraz JPK_V7K) jako elektroniczny wzór dokumentu i udostępniło w Centralnym Repozytorium Wzorów Dokumentów Elektronicznych (CRWDE) na platformie ePUAP.

Zobacz: JPK_VAT z deklaracją miesięczną (JPK_V7M) obowiązujący od 1 października 2020 r.

Bardzo ważnym dokumentem w tym zakresie prawidłowego sporządzania i wysyłania nowego JPK_VAT jest opublikowana przez Ministerstwo Finansów broszura informacyjna dotycząca struktury JPK_VAT z deklaracją, z której wynikają m.in. opisy pól nowego pliku JPK_VAT z deklaracją.

Broszura ta został opublikowana 7 lutego 2020 r., a następnie zaktualizowana w dniu 30 czerwca 2020 r.

Zobacz: Nowy JPK_VAT z deklaracją 2020 - broszura informacyjna MF (aktualizacja)

Ministerstwo Finansów przygotowało również objaśnienia podatkowe w sprawie COVID-19, w których wyjaśnia jak mają być stosowane zmiany w podatkach wprowadzone w związku z pandemią COVID-19. Cześć tych objaśnień odnosi się właśnie do nowego JPK_VAT z deklaracją, który od 1 października 2020 r. będzie obowiązywał wszystkich podatników VAT.

Punkt 4 Rozdziału II tych objaśnień dotyczy przesunięcia obowiązku składania JPK_VAT według nowej formuły dla wszystkich podatników (deklaracja wraz z ewidencją) z 1 kwietnia na 1 października 2020 r. Zgodnie z art. 58 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568, ze zm.) termin pierwotnie został przesunięty na 1 lipca 2020 r., następnie zgodnie z art. 72 ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 1086) termin wdrożenia nowego JPK_VAT został przesunięty na 1 października 2020 r.

Zobacz: Nowy JPK_VAT od 1 października 2020 r. - objaśnienia MF

3) Terminy składania nowych JPK_VAT z deklaracją

Wejście w życie przepisów o nowym pliku JPK_VAT nie zmieni terminów składania deklaracji VAT oraz przesyłania informacji o ewidencji VAT. I tak:

1) deklaracje VAT za okresy miesięczne nadal będą składane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art. 99 ust. 1 ustawy o VAT),

2) deklaracje VAT za okresy kwartalne nadal będą składane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po kwartale, którego dotyczą (art. 99 ust. 2 i 3 ustawy o VAT). Z kolei informacje o ewidencji VAT nadal będą przesyłane w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art. 109 ust. 3b i 3c ustawy o VAT).

W świetle powyższego podatnicy składający deklaracje VAT za okresy miesięczne będą obowiązani przesyłać nowe pliki JPK_VAT (w wariancie JPK_V7M) w pełnym zakresie (tj. z wypełnioną zarówno częścią deklaracyjną, jak i częścią ewidencyjną) co miesiąc, w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu, którego dotyczą (art 109 ust. 3b ustawy o VAT).

Polecamy: Nowy JPK_VAT z deklaracją i ewidencją. Poradnik Gazety Prawnej 4/2020

Natomiast podatnicy składający deklaracje VAT za okresy kwartalne:

1) za pierwszy miesiąc kwartału w terminie do 25 dnia drugiego miesiąca kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) jedynie w części dotyczącej ewidencji VAT,

2) za drugi miesiąc kwartału w terminie do 25 dnia trzeciego miesiąca kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) jedynie w części dotyczącej ewidencji VAT,

3) w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po zakończeniu danego kwartału będą obowiązani przesłać nowy plik JPK_VAT (w wariancie JPK_V7K) z wypełnionymi obiema częściami, z zastrzeżeniem, że w części deklaracyjnej będą obowiązani wskazać dane dotyczące całego zakończonego kwartału, a w części ewidencyjnej – jedynie trzeciego miesiąca tego kwartału.

Zobacz: Nowy JPK_VAT a terminy składania deklaracji VAT

4) Dane w nowym JPK_VAT - w części deklaracyjnej i ewidencji

Zakres danych nowego pliku JPK_VAT, które powinna zawierać część deklaracyjna oraz ewidencyjna, określa rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 576).

Dane zawarte od 1 października 2020 r. w deklaracjach VAT określa § 2 rozporządzenia. Będą to zarówno dane identyfikacyjne dotyczące m.in. informacji o tym, do jakiego urzędu skarbowego, przez kogo (dane identyfikacyjne podatnika), za jaki okres, kiedy, na jakim kodzie formularza jest składana deklaracja, czy jest to pierwsza wersja czy też korekta deklaracji, jak i dane pozwalające na rozliczenie podatku należnego i naliczonego oraz obliczenie wysokości zobowiązania podatkowego lub kwoty zwrotu podatku wraz z oznaczeniem sposobu dokonania tego zwrotu.

Ponadto dane te będą obejmować oznaczenia dodatkowych informacji dotyczących rozliczenia. Dane te najczęściej będą odpowiadać danym wykazywanym obecnie w deklaracjach VAT-7/VAT-7K.

Z kolei dane zawarte w ewidencji VAT określają przepisy § 9–11 rozporządzenia. Będą to m.in. dane:

1) identyfikacyjne i dotyczące okresu, za który prowadzona jest ewidencja;

2) pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku należnego,

3) z faktur (np. numer NIP, imię i nazwisko albo nazwa nabywcy, dostawcy lub usługodawcy, numer faktury i data jej wystawienia, data dokonania albo zakończenia dostawy towarów bądź wykonania usługi lub data otrzymania zapłaty);

4) ze zgłoszenia celnego lub z deklaracji importowej (numer, data, imię i nazwisko lub nazwa nadawcy w przypadku zgłoszenia celnego);

5) dotyczące dostawy niektórych towarów i świadczenia usług;

6) pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku naliczonego.

Zobacz więcej:

Dane wykazywane w deklaracjach VAT oraz w ewidencji VAT

Nowy JPK_VAT – oznaczenia transakcji i dowodów sprzedaży

Oznaczenia dokumentów w nowym JPK_VAT z deklaracją – odpowiedzi MF

Oznaczenia procedur w nowym JPK_VAT z deklaracją – wyjaśnienia MF

Obowiązek oznaczania faktur symbolem MPP w nowym pliku JPK_VAT

5) Ewidencja VAT w JPK_V7M i JPK_V7K

Obowiązek oznaczania kodami GTU

W ramach nowego JPK_VAT ustawodawca wprowadził nowe oznaczenia (kody GTU), które od 1 października 2020 r. staną się obowiązkowe dla ewidencji w zakresie podatku należnego dla JPK_V7M i JPK_V7K (od pola GTU_01 do pola GTU_13).

Tabela. Opis struktury ewidencji w zakresie podatku należnego dla JPK_V7M i JPK_V7K (od pola GTU_01 do pola GTU_13).

Zobacz więcej:

Nowy JPK_VAT – wykaz towarów i usług, które muszą być oznaczone kodem GTU

Oznaczenia dostawy towarów i świadczenia usług (kody GTU) w nowym JPK_VAT z deklaracją

Usługi księgowe w nowym JPK_VAT – oznaczenie GTU_12

Korekta oznaczeń GTU

Istnieją dwa alternatywne sposoby prezentowania w nowym pliku JPK_VAT korekt błędnych oznaczeń GTU:

- całkowite zastępowanie błędnego wpisu prawidłowym. Ten sposób jest preferowany, kiedy korekta następuje przed złożeniem pierwotnego pliku, który zawiera błąd,

- pozostawianie błędnego zapisu i dodawanie dwóch kolejnych, tj.: pierwszego stornującego o identycznych danych (w tym błędnych oznaczeniach GTU) i odwrotnym znaku przy danych kwotowych w polach „K” oraz drugiego, który zawiera prawidłowe zapisy, w tym oznaczenia GTU.W ten sposób można korygować błąd w zaksięgowaniu faktury niezależnie od tego, w ilu oznaczeniach GTU popełniono błąd.

W przypadku zmiany, które nie wpływa na część deklaracyjną, wystarczy korekta samej części ewidencyjnej.

Więcej na ten temat: Nowy JPK_VAT – korekta błędnych oznaczeń GTU

6) Korygowanie ewidencji VAT przesyłanej w nowym JPK_VAT

Ewidencje VAT przesyłane w ramach nowych plików JPK_VAT będą mogły być przez podatników korygowane. Konieczne w tym celu będzie ponowne przesłanie nowych plików JPK_VAT.

Zasady, które będą obowiązywać przy dokonywaniu korekt w części ewidencyjnej nowego pliku JPK_VAT, zostały wskazane w Broszurze informacyjnej przygotowanej przez Ministerstwo Finansów dotyczącej struktury JPK_VAT z deklaracją. Z jej treści wynika, że:

1. W przypadku korekty przesłanej ewidencji należy złożyć nowy, kompletny oraz zawierający poprawione dane plik XML. Niedopuszczalne jest złożenie pliku zawierającego jedynie dane korygowane.

2. Korekty błędnego wpisu niewpływającego na wysokość podatku należnego lub naliczonego dokonuje się co do zasady poprzez jego wystornowanie, tj. wpisanie ze znakiem przeciwnym całego wpisu oraz ponowne dodanie prawidłowego wpisu z podaniem pierwotnego numeru dokumentu (np. DowodSprzedazy, NrKontrahenta lub NazwaKontrahenta). Jeśli natomiast podatnik jeszcze nie przesłał pliku za dany okres rozliczeniowy, dopuszczalne jest ujęcie tylko jednego zapisu z poprawnymi danymi.

3. Korekty dokumentów wpływających na wysokość podstawy opodatkowania lub podatku należnego („in plus” lub „in minus”) należy ująć w ewidencji z numerem dokumentu korygującego za ten okres, za który zgodnie z przepisami ustawy powinna nastąpić korekta.

4. Korekty dokumentów wpływających na wysokość podatku naliczonego „in plus” lub „in minus” należy ująć w ewidencji z numerem dokumentu korygującego. Natomiast w przypadku korekt dokumentów wpływających na wysokość podatku naliczonego „in minus”, jeżeli zgodnie z przepisami ustawy dokument pierwotny oraz korygujący można ująć w ewidencji za jeden okres rozliczeniowy, dopuszczalne jest ujęcie wyłącznie dokumentu pierwotnego pomniejszonego o wartości z dokumentu korygującego.

Ministerstwo Finansów zastrzega, że do korekt deklaracji i ewidencji składanych za okresy rozliczeniowe poprzedzające rozliczenie na nowych zasadach należy stosować regulacje prawne obowiązujące za okres, za który jest składana korekta deklaracji lub ewidencji (czyli korekty deklaracji i JPK_VAT złożonych pierwotnie na starych zasadach, składane są również według starych zasad).

Zobacz więcej:

Korygowanie ewidencji VAT przesyłanej w nowym JPK_VAT

Faktury korygujące w nowym JPK_VAT z deklaracją (JPK_V7M i JPK_V7K)

7) Kary za naruszenie obowiązków związanych z nowym JPK_VAT

Za naruszanie obowiązku przesyłania deklaracji VAT oraz ewidencji VAT w ramach nowego pliku JPK_VAT odpowiedzialne za to osoby fizyczne (nie tylko podatnicy) będą mogły być pociągnięte do odpowiedzialności karnej skarbowej.

Z art. 56 Kodeksu karnego skarbowego wynika, że wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe popełniają podatnicy, którzy, między innymi, składając organowi podatkowemu, innemu uprawnionemu organowi lub płatnikowi deklarację lub oświadczenie, podają nieprawdę lub zatajają prawdę, przez co narażają podatek na uszczuplenie. Wskazane czyny stanowią:

1) wykroczenie skarbowe zagrożone karą grzywny – jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie nie przekracza ustawowego progu (zob. art. 54 § 3 oraz art. 56 § 3 Kodeksu karnego skarbowego),

2) przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych (art. 54 § 2 oraz art. 56 § 2 Kodeksu karnego skarbowego) – jeżeli kwota podatku narażonego na uszczuplenie jest małej wartości,

3) przestępstwo skarbowe zagrożone karą grzywny do 720 stawek dziennych albo karą pozbawienia wolności, albo obu tym karom łącznie – w innych przypadkach (art. 54 § 1 oraz art. 56 § 1 Kodeksu karnego skarbowego).

Do odpowiedzialności karnej skarbowej na podstawie tych przepisów będą mogli być pociągani m.in. będący osobami fizycznymi podatnicy oraz (na podstawie przepisów § 9 Kodeksu karnego skarbowego) osoby fizyczne odpowiedzialne za składanie deklaracji VAT przez podatników, które będą naruszać obowiązek składania deklaracji VAT w ramach nowego pliku JPK_VAT (w tym będą składać takie deklaracje po terminie) lub w ramach tych deklaracji będą podawać nieprawdę lub będą zatajać prawdę.

Ponadto od 1 października 2020 r. przepisy VAT będą przewidywać karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd w przesłanej ewidencji VAT.

W Objaśnieniach podatkowych z 21 lipca 2020 r. Ministerstwo Finansów podkreśla, że zgodnie z art. 58 pkt 1 lit. c) ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. poz. 374) -zmieniono charakter kar za błędy w ewidencji JPK_VAT z instrumentu obligatoryjnego na fakultatywny (dotyczy to zmiany art. 109 ust. 3h ustawy o VAT), oparty na uznaniu administracyjnym warunkowanym okolicznościami konkretnej sprawy. Kary te będą nakładane na tych podatników, którzy poprzez celowe, uporczywe działania i wprowadzane błędy uniemożliwiają weryfikacje prawidłowości transakcji.

Zobacz więcej:

Sankcje za naruszenie obowiązków związanych z nowym JPK_VAT

Nowy JPK_VAT – czy za każdy błąd będzie grozić 500 zł sankcji?

Jak uniknąć błędu przy wysyłaniu JPK_VAT

8) Problemy z rozliczeniem importu w nowym JPK_VAT

Eksperci zauważają, że od 1 października 2020 r., gdy zacznie obowiązywać nowy plik JPK_VAT z deklaracją, agencje celne będą miały problem z weryfikacją rozliczeń importerów, za które odpowiadają. Na podstawie dotychczasowych przepisów w przypadku wykrycia błędów w rozliczeniu VAT importowego w deklaracji VAT importera, agencje celne mają w praktyce cztery miesiące na doprowadzenie do korekty złożonej deklaracji, co pozwala na uniknięcie obowiązku zapłaty podatku wraz z odsetkami zarówno przez importera, jak i agencję celną. Od 1 października 2020 r. nie będzie już to takie proste, bo wg ekspertów w wielu przypadkach agencje celne nie pozyskają wglądu do plików JPK połączonych z deklaracją.

Więcej na ten temat: Nowy JPK_VAT a rozliczenie importu

9) Korekty dot. ulgi na złe długi w nowym JPK_VAT

Wykazywanie niektórych zdarzeń w nowych plikach JPK_VAT będzie się istotnie różnić od zasad obowiązujących obecnie przy sporządzeniu plików JPK_VAT oraz deklaracji VAT-7/VAT-7K. Dotyczy to m.in. korzystania z ulgi na złe długi oraz korekty wstecznej po skorzystaniu z ulgi na złe długi.

Więcej na ten temat: Ulga na złe długi w nowym JPK_VAT z deklaracją

10) Podzielona płatność w nowym JPK_VAT

W nowym pliku JPK_VAT przedsiębiorcy zobowiązani do stosowania mechanizmu podzielonej płatności będą musieli oznaczać transakcje wykonane z podziałem płatności w sprzedaży VAT dopiskiem „MPP”.

Więcej na ten temat:

Obowiązek oznaczania faktur symbolem MPP w nowym pliku JPK_VAT

Nowy JPK_VAT z deklaracją a mechanizm podzielonej płatności

11) Zawieszenie działalności obowiązek przesyłania JPK_VAT

Ministerstwo Finansów informuje, że gdy podatnik – z uwagi na zawieszoną działalność gospodarczą – nie prowadzi zapisów w ewidencji VAT, nie ma obowiązku przesyłania JPK_VAT z deklaracją za okresy zawieszenia.

Jednak w niektórych sytuacjach (np. gdy dokonuje wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów), pomimo zawieszenia działalności, uzupełnia ewidencję VAT i wysyła JPK_VAT z deklaracją.

Więcej na ten temat: Nowy JPK_VAT a zawieszenie działalności gospodarczej

12) Nowy JPK_VAT – przykłady praktyczne

Ministerstwo Finansów w Broszurze informacyjnej dotyczącej JPK_VAT z deklaracją przygotowało kilkanaście praktycznych przykładów wypełniania tego pliku.

Przykłady te dotyczą m.in.:

- pierwotnego pliku JPK_V7M (deklaracja i ewidencja),

- pierwotnego pliku JPK_V7K (ewidencja za dwa pierwsze miesiące kwartału i za trzeci miesiąc kwartału wraz z deklaracją za cały kwartał),

- korekty ewidencji w JPK_V7M i JPK_V7K,

- korekty deklaracji w JPK_V7M i JPK_V7K,

- ewidencji i deklaracji bez wpisów tzw. „zerowej” dla JPK_V7M i JPK_V7K,

Więcej na ten temat: Nowy JPK_VAT z deklaracją 2020 - broszura informacyjna MF (aktualizacja)

Paweł Huczko
Adam Kuchta

Podstawa prawna:

- ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz innych ustaw (Dz. U. 2019 poz. 1520),

- rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju z 15 października 2019 r. w sprawie szczegółowego zakresu danych zawartych w deklaracjach podatkowych i w ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2019 r. poz. 1988; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 576),

- ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. z dnia 23 stycznia 2020 r. - Dz.U. z 2020 r., poz. 106, ost.zm.: Dz.U. z 2020 r., poz. 1106),

- ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 568, ze zm.),

- ustawa z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r., poz. 1086).

Polecamy: VAT 2020. Komentarz