Ulga na dziecko (ulga prorodzinna). Kto i ile może odliczyć od podatku?

Ulga na dziecko - dla kogo?

Prawo do ulgi przysługuje podatnikowi, jeżeli jest rodzicem, opiekunem prawnym lub pełni funkcję rodziny zastępczej i uzyskał dochody opodatkowane według skali podatkowej (zarówno jako rezydent jak i nierezydent podatkowy).

Z ulgi nie może natomiast skorzystać podatnik, jeżeli uzyskuje wyłącznie dochody:

• opodatkowane 19% podatkiem liniowym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej bądź działów specjalnych produkcji rolnej,
• opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym (ryczałtem ewidencjonowanym, kartą podatkową).

Jeżeli jednak oprócz ww. dochodów (przychodów) podatnik uzyskuje w roku podatkowym także dochody opodatkowane według skali podatkowej (np. wynagrodzenie za pracę, zasiłek chorobowy, dochody z najmu prywatnego), to w zeznaniu podatkowym składanym w celu rozliczenia tych z tytułu uzyskiwania tych dochodów ma prawo wykazać kwotę przysługującej do odliczenia ulgi.

Ulga na dziecko - kiedy można odliczyć?

Prawo do odliczenia od podatku kwoty ulgi prorodzinnej przysługuje jeżeli podatnik:

1. w stosunku do małoletniego dziecka:
   1. wykonywał władzę rodzicielską (dzieci własne i przysposobione);
   2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z tobą zamieszkiwało;
   3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą;
2. utrzymywał pełnoletnie dzieci:
   1. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną;
   2. do ukończenia 25. roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskiwały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1 (w 2021 r. kwoty 3.089 zł), z wyjątkiem renty rodzinnej

- w związku z wykonywaniem obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej.

Za dochód dziecka rozumie się przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodu (bez uwzględnienia zapłaconych w roku podatkowym składek na ubezpieczenie społeczne i straty z lat poprzednich).

Polecamy:
INFORLEX: „Rozliczenie PIT za 2022 r.” serwis aktualizowany na bieżąco
Publikacja: PIT-y i ulgi podatkowe 2022
Program: Rozliczania PIT 2022

Ulga na dzieci - kiedy przysługuje?

Ulga na dzieci przysługuje, jeżeli:

1. do twojego dziecka (dzieci) w roku podatkowym nie stosuje się przepisów:
   1. art. 30c ustawy PIT (podatek liniowy 19%) lub
   2. ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, regulującej opodatkowanie niektórych przychodów (dochodów) osób fizycznych w formie karty podatkowej, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych lub zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Warunek ten nie dotyczy dzieci osiągających przychody z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze opodatkowane zryczałtowanym podatkiem dochodowym, jeżeli umowy te nie są zawierane w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej.

1. dziecko (dzieci) to nie podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Ulga na dziecko - kiedy nie przysługuje?

Natomiast odliczenie w ramach ulgi na dziecko nie przysługuje poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym twoje dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych,
2. wstąpiło w związek małżeński.

Ulga na dziecko - limit dochodu

Odliczenie przysługuje, jeżeli wykonywałeś władzę rodzicielską, pełniłeś funkcję opiekuna prawnego lub sprawowałeś opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej wyłącznie w stosunku do jednego małoletniego dziecka i jednocześnie twoje dochody nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty:

• 112 000 zł w przypadku, gdy pozostajesz przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim (sumuje się dochody twoje i twojego małżonka),
• 112 000 zł w przypadku jeśli jesteś osobą samotnie wychowującą dziecko,
• 56 000 zł w przypadku jeśli nie pozostawałeś w związku małżeńskim, w tym również przez część roku;

Jeżeli wykonywałeś władzę rodzicielską w stosunku do dwójki lub więcej dzieci – ulga przysługuje bez względu na wysokość uzyskanych przez ciebie dochodów;

Powyższe limity dotyczą ciebie również jeżeli utrzymywałeś pełnoletnie dziecko (dzieci) w związku z wykonywaniem ciążącego na tobie obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej

Za dochody dla celów skorzystania z ulgi prorodzinnej rozumie się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym:

• opodatkowane według skali podatkowej,
• z kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19% stawką podatku (np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych),
• z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowane 19% stawką podatku,

- pomniejszone o zapłacone przez ciebie składki na ubezpieczenie społeczne.

Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie uważa się:

• osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów,
• osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jak obliczyć ulgę na dziecko? Ile można odliczyć?

Ulga przysługuje w wysokości:

• na pierwsze dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
• na drugie dziecko – 92,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 1 112,04 zł),
• na trzecie dziecko – 166,67 zł miesięcznie (co daje rocznie 2 000,04 zł),
• na czwarte i każde kolejne dziecko – 225,00zł (co daje rocznie 2 700,00 zł).

Co to oznacza w praktyce?

Przypuśćmy, że masz troje dzieci. Wtedy ulga wyniesie:

• 1 112,04 zł na pierwsze dziecko,
• 1 112,04 zł na drugie dziecko,
• 2 000,04 zł na trzecie dziecko,

czyli łącznie przysługuje ulga w wysokości 4 224,12 zł rocznie.

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Kwotę tę zatem możesz odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez was ustalonej.

W przypadku braku porozumienia między wami:

• jeżeli zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonujecie władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub
• gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak wasze miejsce zamieszkania - kwotę tę odliczacie w częściach równych,
• w pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje ta osoba, u której dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Jeżeli dziecko spod opieki rodziców zostaje przekazane w tym samym roku podatkowym do rodziny zastępczej albo do opiekuna prawnego i następuje to w trakcie miesiąca, każdemu z podatników opiekujących się dzieckiem przysługuje w tym miesiącu odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 miesięcznej kwoty odliczenia za każdy dzień sprawowania nad nim pieczy.

Tabela. Ulga na dzieci - kwota

Uwagi do tabeli:

1. Do liczby dzieci uprawnionych wliczane są tylko te dzieci, na które przysługuje ulga.
2. Przykładowe roczne kwoty odliczeń:
   • jedno dziecko: 1.112,04 zł,
   • dwoje dzieci: 2.224,08 zł (2 x 1.112,04),
   • troje dzieci: 4.224,12 zł (2.224,08 + 2.000,04),
   • czworo dzieci: 6.924,12 zł (2.224,08 + 2.000,04 + 2.700,00).

Dodatkowy zwrot jeżeli brakuje podatku do odliczenia

W przypadku gdy zabraknie ci podatku do odliczenia pełnej kwoty przysługującej ulgi, możesz otrzymać różnicę w postaci dodatkowego zwrotu.

Kwota jaką możesz otrzymać, jest ograniczona tzn. nie może przekroczyć zapłaconych przez ciebie składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, które podlegają odliczeniu.

Do składek tych zaliczyć można również składki zapłacone od przychodów objętych zwolnieniem PIT dla młodych.

Przy obliczaniu kwoty dodatkowego zwrotu ulgi nie uwzględniasz składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które:

• odliczyłeś w zeznaniu PIT-28,
• odliczyłeś w zeznaniu PIT-36L,
• zostały przez ciebie wykazane jako odliczone w PIT-16A lub PIT-19A.

Ulga na dziecko - dane dzieci, dokumenty

Odliczenia dokonasz w składanym zeznaniu podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci.

Na żądanie organów podatkowych jesteś obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

• odpisu aktu urodzenia dziecka;
• zaświadczenia sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
• odpisu orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
• zaświadczeniu o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Ulga na dziecko. Jakie zeznanie podatkowe?

W celu rozliczenia ulgi na dzieci musisz złożyć:

• właściwe zeznanie podatkowe tj. PIT-36 lub PIT-37,
• wraz z załącznikiem PIT/O.

W załączniku PIT/O powinieneś podać numery PESEL dzieci, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty ich urodzenia.

W przypadku gdy opodatkowujesz dochody łącznie z małżonkiem składacie jeden PIT/O.

Jeżeli wam obojgu przysługuje ulga, ale składacie odrębne zeznania podatkowe, każde z was w załączniku PIT/O wpisuje kwotę, którą odlicza od podatku. Jeżeli odliczenia dokonuje tylko z jedno was, drugie nie dołącza PIT/O do swojego zeznania.

Pytania podatników i odpowiedzi Ministerstwa Finansów

Mam pełnoletnią córkę, która studiuje i nie ukończyła 25 lat. Córka, poza dochodami z pracy wykonywanej w Polsce, dodatkowo uzyskała dochody zwolnione z opodatkowania na podstawie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania. Dochody w Polsce nie przekroczyły 3089 zł, ale razem z zagranicznymi dochodami już tak. Czy mogę odliczyć ulgę prorodzinną?

Nie. Zagraniczne dochody córki doliczasz do limitu 3089 zł.

Mam pełnoletnie dziecko, które studiuje i pracuje na podstawie umowy o pracę. Wszystkie jego przychody w całości korzystają ze zwolnienia dla osób do 26 roku życia. Dochody dziecka przekroczyły 3089 zł. Czy na takie dziecko przysługuje ulga prorodzinna?

Nie. Zwolnione z opodatkowania przychody z tzw. ulgi dla młodych doliczasz do limitu dochodu dziecka 3089 zł.

Dochody moje i męża nie przekraczają łącznie 112 000 zł. Wychowujemy jedno dziecko i nie chcemy rozliczać się wspólnie. Złożymy do urzędu skarbowego odrębne zeznania. Czy do ulgi prorodzinnej przysługuje nam wspólny limit 112 000 zł? Czy też każdy z nas ma limit 56 000 zł, ponieważ nie rozliczamy się wspólnie?

Przysługuje wam limit 112 000 zł. Nie ma znaczenia w jaki sposób się rozliczycie - indywidualnie czy wspólnie.

Mam dwoje dzieci – starsze 4-letnie i młodsze, które urodziło się w kwietniu 2021 roku. Dochody moje i żony przekroczyły 112 tys. zł. Czy mogę rozliczyć ulgę na starsze dziecko za cały rok podatkowy?

Tak. W 2021 roku przysługuje ci ulga na dwoje dzieci. Na starsze za cały rok, a na młodsze za miesiące począwszy od miesiąca urodzenia, czyli od kwietnia. Łączna wysokość waszych dochodów nie ma wpływu na możliwość korzystania z ulgi.

Nasze pełnoletnie dziecko po zdaniu matury nie poszło na studia. Nie miało żadnych dochodów. W listopadzie urodziło się nam kolejne dziecko. Za ile miesięcy przysługuje nam ulga prorodzinna?

Ulga prorodzinna przysługuje wam:

• na pełnoletnie dziecko - za 8 miesięcy (także za miesiące wakacyjne - rok szkolny trwa do 31 sierpnia),
• na młodsze dziecko za 2 miesiące (od listopada).

Mój małoletni syn otrzymywał w 2021 roku stypendium socjalne. Łączna kwota stypendium przekroczyła 3089 zł. Czy mogę skorzystać z ulgi prorodzinnej?

Tak, możesz. Dochody małoletnich dzieci nie wpływają na możliwość skorzystania z ulgi prorodzinnej.

Nie ukończyłam 26 roku życia, korzystam z ulgi dla młodych. W 2021 roku osiągnęłam przychody z pracy w wysokości 50 000 zł, które są zwolnione od podatku. Czy mogę odliczyć ulgę prorodzinną na swoje niepełnoletnie dziecko? Ojciec dziecka, z którym nie jestem w związku małżeńskim, nie będzie korzystał z odliczenia.

Tak, masz prawo do odliczenia ulgi na dzieci - do wysokości składek zapłaconych od przychodów objętych zwolnieniem PIT dla młodych. W PIT-37 wypełnisz część I „Dodatkowy zwrot z tytułu ulgi na dzieci”.

Posiadam troje dzieci: Dziecko 1 – dziecko pełnoletnie, które nie ukończyło 25. roku życia, w czerwcu obroniło pracę magisterską i nie uzyskało w roku podatkowym żadnych dochodów. Dziecko 2 – dziecko małoletnie. Dziecko 3 – dziecko małoletnie. Jak wyliczyć kwotę przysługującej mi ulgi?

Ulga na dzieci rozliczasz w systemie miesięcznym. Kwota odliczenia w danym miesiącu uzależniona jest od liczby dzieci, na które w danym miesiącu przysługuje ci ulga. Sposób obliczania przez ciebie ulgi obrazuje poniższa tabela.

- miesiące, za które przysługuje ulga na dane dziecko

Kwota ulgi wynosi:

Za każdy miesiąc od stycznia do czerwca (3 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł + 166,67 zł = 352,01 zł/m‑c

Za każdy miesiąc od lipca do grudnia (2 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł = 185,34 zł/m-c

Łączna kwota ulgi wynosi: 3.224,10 zł.

Mam pięcioro dzieci: Dziecko 1 - dziecko pełnoletnie, które nie ukończyło 25. roku życia i uczy się w szkole wyższej, w roku podatkowym uzyskało dochód w wysokości 5.000 zł - ulga na to dziecko nie przysługuje; Dziecko 2 - dziecko pełnoletnie, które nie ukończyło 25. roku życia i ukończyło studia w czerwcu, w roku podatkowym nie uzyskało dochodów; Dziecko 3 - dziecko pełnoletnie, które nie ukończyło 25. roku życia i uczy się w szkole wyższej, w październiku zawarło związek małżeński; Dziecko 4 - dziecko małoletnie; Dziecko 5 - dziecko, które urodziło się w kwietniu. Jak wyliczyć kwotę przysługującej mi ulgi?

Sposób obliczania przez ciebie ulgi obrazuje poniższa tabela.

- miesiące, za które przysługuje ulga na dane dziecko

Kwota ulgi wynosi:

Za każdy miesiąc od stycznia do marca (3 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł + 166,67 zł = 352,01 zł/m‑c

Za każdy miesiąc od kwietnia do czerwca (4 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł + 166,67 zł + 225,00 zł = 577,01 zł/m-c

Za każdy miesiąc od lipca do września (3 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł + 166,67 zł = 352,01 zł/m‑c

Za każdy miesiąc od października do grudnia (2 dzieci): 92,67 zł + 92,67 zł = 185,34 zł/m-c

Łączna kwota ulgi wynosi 4.399,11 zł

Podstawa prawna

• art. 27f ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawy PIT).