Fiskus sam ustali adres dłużnika

Wczoraj Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną dyrektora izby skarbowej dotyczącą postępowania egzekucyjnego. Sąd uznał, że organ podatkowy, który działa jako organ egzekucyjny, nie może zwrócić tytułu wykonawczego z nieaktualnym adresem dłużnika. W ocenie NSA tytuł wykonawczy można zwrócić tylko wtedy, gdy nie jest kompletny, np. w ogóle nie zawiera adresu.

Dane dłużnika

Jak podkreśliła sędzia NSA Krystyna Nowak żaden przepis prawa nie zobowiązuje wierzyciela do przeprowadzenia postępowania aktualizującego adres dłużnika. Nawet, jeżeli wierzyciel podał nieaktualny adres zamieszkania, organ egzekucyjny musi wszcząć postępowanie.

- Poborca powinien udać się pod wskazany adres i podjąć próbę doręczenia - tłumaczyła sędzia Nowak.

Gdyby okazało się, że dłużnik nie mieszka już pod wskazanym adresem, organ musi ustalić nowy. Tylko to pozwoli ustalić, czy organ jest właściwy miejscowo do prowadzenia egzekucji. Zdaniem NSA, jeżeli zmiana adresu pociągnęła za sobą zmianę właściwości organu egzekucyjnego, tytuł wykonawczy należy przekazać zgodnie z właściwością.

Skarga wójta

Sprawa dotyczyła tytułu wykonawczego wystawionego przez wójta, który organ egzekucyjny zwrócił bez wszczęcia postępowania. Z bazy numerów identyfikacji podatkowej wynikało bowiem, że dłużnik od dawna nie mieszka pod wskazanym przez wierzyciela adresem. Organy uznały, że nieaktualny adres jest równoznaczny z jego brakiem. Wójt nie zgodził się z taką interpretacją i wniósł skargę do sądu administracyjnego. Sądy obu instancji przyznały mu rację.

Choć spór w sprawie dotyczył tytułu wykonawczego na niecałe 200 zł, będzie miał istotny wpływ na pracę wszystkich organów egzekucyjnych. Wyrok NSA pozbawia ich możliwości zwracania tytułów wykonawczych w przypadku błędnych czy nieaktualnych adresów.

Wyrok jest prawomocny.

Sygn. akt II FSK 2063/08